Op 21 oktober 2021 plaatste de NOS om 08:40 uur een artikel op haar website over de protesten in Los Angeles tegen de cabaretshow van Dave Chappelle op Netflix. Sommige transgenders voelen zich kennelijk beledigd door Chappelle’s grappen. Het is noemenswaardig dat de NOS om 14:03 uur de titel van haar artikel veranderde van “Pro-transgenderprotesten bij kantoor Netflix na kwetsende opmerkingen comedian” naar “Transgenderprotesten bij Netflix na grappen Dave Chapelle over geslachtsdelen”. Waarom is de titel veranderd? De optimist stelt wellicht dat de NOS aanvankelijk wellicht te snel oordeelde dat de opmerkingen kwetsend waren. De pessimist – of realist – concludeert dat ‘pro-trans’ wellicht niet inclusief genoeg was, omdat niemand ‘pro’ zou horen te zijn: trans is.
Maar er zijn nog een paar verschillen tussen de oude en nieuwe versie van het artikel. De eerste opvallende wijziging in het artikel zelf, is dat de oorspronkelijke versie de zin bevatte: “Ze zijn boos over de manier waarop Netflix is omgegaan met kwetsende uitspraken van cabaretier Dave Chappelle in een show.” In het nieuwe artikel is het woord ‘kwetsend’ hier verwijderd. De NOS lijkt na plaatsing van de eerste versie te hebben ingezien dat zij met de term ‘kwetsende’ een moreel oordeel velt over de uitspraken van Chappelle.
De NOS had er echter ‘vermeende kwetsende uitspraken’ van kunnen maken. Of zij had een toevoeging kunnen plaatsen, in de trant van ‘aldus de demonstranten’. Waarom is daar eigenlijk niet voor gekozen? Want zou dit niet de juiste aanduiding zijn door een neutraal medium? De demonstranten voelen zich immers gekwetst. Bekent de NOS kleur met het verwijderen van dat woord ‘kwetsende’? Besefte de NOS dat transgenders boos konden worden als de NOS geen positie tegen Chappelle zou innemen? ‘Vermeend’ en ‘aldus’ kunnen immers worden opgevat als het ontbreken van steun voor de transbeweging. Daarentegen blijft de term ‘uitspraken’ feitelijk juist. Het verwijderen van dat ene woord is de veilige optie voor een organisatie die niet neutraal is, maar niet beticht wil worden van partijdigheid. Maar hoe het werkelijk is gegaan – en wat de werkelijke achterliggende ideeën zijn – dat is slechts speculeren.
Daarnaast wordt in beide versies van het artikel eenmaal gesproken van ‘pro-transbetogers’. Hoewel de NOS die term in beide versies gebruikt, is het noemenswaardig dat de nieuwe titel slechts één teken extra zou bevatten (ten opzichte van de oorspronkelijke titel) als ‘pro-’ was gehandhaafd. Het verlies van deze aanduiding in de titel lijkt dus niets te maken te hebben met de lengte van de titel. Was ‘pro-’ inderdaad niet inclusief genoeg? Het blijft gissen.
De tweede opvallende wijziging in het artikel is dat op alle vier de plekken waar de aanduiding “transgenders” werd gebruikt, deze is vervangen voor “transgender personen”. Dat is een ‘inclusieve’ schrijfwijze. De term transgender zou onpersoonlijk, gedehumaniseerd klinken. Door te spreken van een ‘transgender persoon’ wordt de trans in de menselijke context geplaatst, zo is het idee.
Daarnaast bevat de nieuwe versie één extra alinea halverwege de tekst:
Chappelle zei eerder deze maand zich niet veel aan te trekken van de kritiek. Hij werd bij een optreden in Los Angeles met applaus onthaald: “Als het zo voelt om ‘gecanceld’ te worden, dan vind ik het prima”, zei hij toen.
‘Wat voegen deze zinnen toe?’, zo rijst de vraag. Waarom was het zo cruciaal om dit toe te voegen in een nieuwe versie van het reeds geplaatste artikel? Ook dat blijft gissen, maar de alinea zet Chappelle subtiel neer als iemand die neerbuigend grapt over de gevoelens van gekwetsten.
De reden van de wijziging van het NOS-bericht is moeilijk vast te stellen, maar de pessimist uit de aanleiding van mijn artikel zou het wel eens bij het juiste eind kunnen hebben. De wijzigingen die de NOS heeft doorgevoerd lijken met name de ‘gekwetsten’ en de ogenschijnlijke neutraliteit van de NOS goed uit te komen. Waarom anders al die moeite nemen om deze details aan te passen? Als één detail de moeite is om juist te schrijven is dat Chappelle’s naam. In de nieuwe titel staat die geschreven met één ‘p’. NOS, prioriteer de juiste zaken bij uw revisies. En stap weg van het wokeisme.
