Auteur Keyvan Shahbazi wenkt me de kamer in De Balie in. Op de bank zit een prachtige Perzische verschijning, gekleed in knalrode laarzen, een legging en een zwarte jurk. Maar wat het meeste opvalt is de enorme bos bruine en zwarte krullen. ‘Is dat mooie, opvallende, kapsel een symbool in de strijd die zij voert?’ zo vraag ik me af. Met een glimlach steekt ze haar arm uit. Een voorzichtige, vriendelijke, boks volgt. ‘Hallo, ik ben Masih’, zegt ze in het Engels met een zachte stem.
Masih Alinejad (1976) groeide op in Iran, waar ze op jonge leeftijd een activist werd, waarbij ze zich primair richtte op het gebrek aan vrouwenrechten onder het islamitische regime van Ali Khamenei. In 2005 verloor ze haar status als parlementair verslaggever, nadat ze een kritisch artikel schreef over de regering. Ze werd gevangen genomen. In 2009 vluchtte ze Iran uit. In 2014 riep ze Iraanse vrouwen op om foto’s te delen zonder de hijab, de hoofddoek. Ontelbare aantallen vrouwen reageerden op haar oproep.
In het programma Masih Alinejad and the Fight for Women’s Rights interviewde de directeur van De Balie, Yoeri Albrecht, Alinejad en actrice en auteur Nazmiya Oral. Alinejad loopt een serieus veiligheidsrisico; recentelijk heeft het Iraanse regiem geprobeerd haar te ontvoeren in de Verenigde Staten. Iraniërs die in eigen land protesteren “riskeren [echter] kogels, martelingen, gevangenschap en zelfs executie – alleen door te protesteren”. Daarom zwijgt Alinejad niet.
Alinejad vertelt dat in Iran 29 vrouwen in één dag werden aangehouden voor het niet dragen van de hoofddoek. Ze daagt haar toehoorders uit:
Stel je voor dat er hier in Nederland één vrouw zou worden aangehouden voor het dragen van de hijab, wat zou de rest van de wereld doen? Dat gebeurde in Iran! De rest van de wereld keek simpelweg toe! 29 vrouwen werden gearresteerd en de rest van de wereld stuurde haar vertegenwoordigers – parlementsleden – naar Iran, gehoorzamend aan dezelfde discriminerende wetten [ze beeldt de hoofddoek uit].
Wie de hoofddoek niet draagt in Iran ‘bestaat niet: krijgt geen baan, opleiding, rijbewijs. En als je de hoofddoek bewust afdoet, dan krijg je zweepslagen en je gaat naar de gevangenis.’ Alinejad vertelt het verhaal van een filmpje dat ze heeft gedeeld op social media. Het fragment toont elf vrouwen van de zedenpolitie in Iran die een vrouw aanspreken op het niet-dragen van de hijab. Daarop reageert de betreffende vrouw dat ze de hijab niet zal dragen. Één van de vrouwen van de zedenpolitie zou hebben gezegd: ‘Wie ben jij? Wie ben jij om de wet te overtreden? Zelfs de hoge vertegenwoordigers van het Europees Parlement dragen het hier!’
Volgens Alinejad hoeft het Iraanse volk niet gered te worden door het Westen:
‘Ik wil – en miljoenen mensen in Iran willen – het Westen redden van hun misvatting over de Islamitische Republiek en de Taliban. Als je erop wacht dat de Islamitische Republiek en de Taliban gaan hervormen: dat gaat niet gebeuren. (…) Als je echt denkt dat dit een binnenlandse zaak is – ik zal duidelijk maken dat de Islamitische Republiek en de Taliban als het coronavirus zijn: ze gaan niet daar blijven. Als westerse politici hier stil over blijven, dan gaat de dag komen dat je zal moeten vechten tegen de Islamitische Republiek en de Taliban… Hier. In Nederland.’
Het Westen wil echter niet luisteren. Sterker nog, in haar naïviteit – of vanuit de wil om te deugen – haalt het Westen die radicale ideologie zelf binnen. Zo bracht de Raad van Europa, gesponsord door de Europese Commissie, enkele dagen na Alinejad’s optreden in De Balie een filmpje uit, waarin zij een campagne voerde voor de hoofddoek. De hoofddoek werd daarin gepresenteerd als ‘een teken van vrijheid’. In de video was te lezen: ‘beauty is in diversity as freedom is in hijab’. Daarmee werd niet bedoeld dat de hijab staat voor onvrijheid en dat diversiteit daarom niet mooi was. De ‘anti-hate speech campagne’ ziet diversiteit als prachtig, net zoals de hijab als symbool voor vrijheid wordt gezien. Het is een doorn in het oog voor mensen als Alinejad, die juist strijden tegen de verplichte hijab.
Masih Alinejad is niet per se tegen de hoofddoek. Iedereen moet zich in de basis kunnen kleden zoals hij of zij wil. De onderdrukking van het Iraanse volk door het regiem ligt verankerd in islamitische zeden, waarvan de verplichte hoofddoek de meest prominente illustratie is. Daarom is zij kritisch op westerse vrouwelijke bestuurders zoals Sigrid Kaag, die met een hoofddoek op, nederig buigend, tegenover de ayatollah’s verscheen. En op de diplomaten die aansloten bij de inauguratie van Ebrahim Raísi, Iraans huidige president, die verantwoordelijk is voor duizenden martelingen en moorden. Het Westen moet het Iraanse volk steunen; niet haar onderdrukkers.
Lees ook:
Bart Collard – NOS maakt artikel over Dave Chappelle meer inclusief
Bart Collard – Lesmateriaal censureren om niet te kwetsen is onwenselijk
Bart Collard – De invloed van de politieke islam is in het Westen groter dan voor 9/11