“Speak softly and carry a big stick; you will go far“, is hoe Theodore Roosevelt zich het buitenlandbeleid van de Verenigde Staten aan het begin van de vorige eeuw voorstelde. Woorden die, in tegenstelling tot een standbeeld, minder moeilijk zijn weg te slepen zijn uit het museum. Maar dat terzijde.
Het probleem is, ook het omgekeerde geldt. Want met een grote stok in de hand is het natuurlijk wel makkelijk om vriendelijk te praten. Echter, in de huidige maatschappij is de stok als symbool van giftige mannelijkheid gecanceld. En dat merken we. Nationaal en internationaal blijkt zeuren, drammen, dreigen, schreeuwen en stampvoeten de nieuwe manier van communiceren te zijn. En niet alleen social justice warriors via de nieuwe media. Ook academici, journalisten, auteurs, en vooral politici hebben haarfijn door dat Trumpisme – ook zonder het oranje gevaar – werkt.
Waar de Amerikaanse President als opperbevelhebber van het grootste leger ter wereld nog een aardige stok achter de hand heeft, hebben zijn Europese evenknieën niet meer dan een tandenstoker. Zo verklaarde de Ierse vice-premier Leo Varadkar dat hij de wereld opriep vooral geen akkoorden te sluiten met het Verenigd Koninkrijk vanwege het gedraal en gedraai rondom het Noord-Ierse Protocol. Dus Ierland, dat volledig afhankelijk is van de goodwill van de Royal Air Force, wil Nieuw Zeeland waarschuwen het nieuwe handelsverdrag niet te tekenen. Grote woorden met een twijg in de hand.
Kan het erger? Natuurlijk kan het erger. Zo schreef Catherine de Vries, professor in de Politieke Wetenschappen aan de Bocconi Universiteit, dat het Britse gedrag rondom Noord-Ierland de wereldorde in gevaar kan brengen. Jazeker, de wereldorde! Nee, niet China en de dreigende inname van Taiwan of Rusland met de annexatie van de Krim maar Brexit Boris is de grote boosdoener. Let op, dat artikel werd gepubliceerd in hetzelfde weekend dat Groot-Brittannië niet alleen een klein groepje militairen naar de Pools – Wit-Russische grens stuurde, maar ook bezig was om Oekraine weerbaar te maken.
Het is beleidsmakers aan te raden om zich te richten op zaken waar ze goed in zijn. Het VK heeft een groot diplomatiek, cultureel en militair netwerk dat zich verspreidt ver buiten Europa en dat begint zich uit te betalen. Zo vroeg Australië in een thrillerachtig verhaal de Britse marine om hulp bij de bouw van nucleaire onderzeeërs waarbij beide partijen besloten om de Amerikanen erbij te betrekken.
De EU is dan weer een absolute wereldspeler op het gebied van het zetten van hoge standaarden op het gebied van arbeid, voedsel, en milieu. Maar juist omdat de EU zich te veel probeert te richten op externe machtspolitiek in plaats van op stille diplomatie komen er af en toe gekke zinnen uit. Een kreet als ‘Ready for war’ als dreigement richting de Britse Eilanden past dan ook absoluut niet in het woordenboekje van Brusselse diplomaten.
Tenslotte Shell. Het beroemde bedrijf verlaat Nederland en gaat zich nu geheel vestigen in Londen en dat heeft deze keer helemaal niets te maken met Brexit. Ja, natuurlijk zitten er wat mensen te stoken op Twitter. En ja, er zijn wat Nederlanders die zuur kijken omdat dit na Unilever het tweede bedrijf is dat na Brexit het mooie polderlandje verlaat. Maar zo gaan de zaken nu eenmaal. Nederland zit tjokvol hoofdkantoren van bedrijven die nul historische banden met het land heeft en gebruik maken van het uitstekende investeringsklimaat. Soms win je, soms verlies je. De verrassing reflecteert dan ook meer de media die te gretig rapporteerden over de zeven plagen die zich zouden uitstorten over de Britse eilanden dan de werkelijke situatie in Londen en omstreken.
Lees ook: Onze Man In Londen – Belfast biedt dapper weerstand aan cliché van ‘verveelde’ jongeren
Lees ook: Onze Man in Londen – De echte deadline voor Brexit is op oudejaarsavond