VVD-minister Conny Helder voor Langdurige Zorg en Sport (VWS) gaat het niet ver brengen in de politiek.
Haar probleem is niet dat ze oever- en richtingloos studeerde (scheikunde, gezondheidszorg, politicologie), maar geen studie afmaakte. Haar probleem is ook niet het voor een ministerschap nogal magere CV. Evenmin is het probleem dat ze, eenmaal gezeten op het regeringspluche, de ballen verstand blijkt te hebben van de grondwettelijk verankerde actieve informatieplicht jegens de Tweede Kamer, waarvoor ze tijdens haar eerste grote Kamerdebat, over de mondkapjeszwendel, terecht genadeloos op haar donder kreeg van Jesse Klaver. Het parlement is toch de bestuurskamer van zorginstelling Tante Louise in Bergen op Zoom niet, waar ze tot 2022 de scepter zwaaide.
Nee, het echte probleem van Conny Helder is dat ze niet kan liegen. En dan kom je niet ver in de hedendaagse Haagse politiek. Die zit vol met veinzende, valse en leugenachtige ratten, onder leiding van een minister-president die bewezen heeft ook zijn hand niet om te draaien voor een stevige leugen als het hem vooruit helpt. ‘Geen actieve herinnering’ is het mantra zodra betrapt. Of ‘ik herinner mij dat anders’. “Ja, ik heb gelogen en daaruit trek ik de bijbehorende conclusie” zul je deze politieke gids nooit horen zeggen. Die man is over enkele maanden de langstzittende Nederlandse minister-president ooit.
Heel Nederland, behalve de 72 Kamerleden die op 7 april 2022 tegen de PvdA-motie van wantrouwen tegen minister Hugo de Jonge stemden (52 stemmen voor, dus 26 Kamerleden verzaakten hun plicht) is boos en verontwaardigd dat de charlatan schaamteloos zijn ministeriële loopbaan kan voortzetten. Geen moment kwam in hem op dat zijn gedraai en gelieg in de kwestie Sywert een nieuwe en kolossale deuk sloeg in het gestaag dalende vertrouwen in de politiek en een opstappen daaraan juist een geweldige positieve bijdrage had kunnen geven. Zeker als een motie van wantrouwen wel ruime steun, maar geen meerderheid haalt. De Jonge zou zijn beroerde reputatie in één klap enorm hebben kunnen opwaarderen door dan toch te gaan. Maar dat doet zo’n ijdele poseur natuurlijk nooit. Wat kan het hem schelen dat hij de belichaming is van alles dat mis en fout is in de politiek. Bloemschoenen aan en gaan met die banaan!
De lachende gezichten, boksen en omhelzingen van coalitiegenoten voor de liegende bewindspersoon na afloop van het debat waren een stuitende blijk van het dedain dat dit kabinetslid en die 72 Kamerleden voelen voor het kiezerspubliek. Zelfs een deemoedig huiswaarts gaan zat er niet in. Ostentatief werd er gehighfived. Geen twijfel dat De Jonge in de Sywertzaak loog dat hij barst, maar het maakt niet uit. Van meet af aan was duidelijk dat hij gedekt werd door de coalitiepartijen. Wie ook maar één minuut D66 woordvoerder Wieke Paulusma aan het werk zag kan de kreet ‘nieuw leiderschap’ die haar politieke leidsvrouw Sigrid Kaag zo graag in de mond neemt nooit meer horen. Om over de onnozele CDA-lakei Joba van den Berg maar te zwijgen. “Hoeveel vragen heeft u aan de minister gesteld, mevrouw?” vroeg een vileine Klaver tegen het einde van het debat. Ze grimaste als een boer met kiespijn en stond met de mond vol tanden. Nooit mogen we accepteren dat uit die mond en die van haar CDA-collega’s ook nog maar één keer de kreet ‘nieuwe bestuurscultuur’ rolt.
Op 1 april 2021 werd met het ‘functie elders’ debat een nieuwe morele standaard gezet toen de Kamer in meerderheid accepteerde dat minister-president Rutte aanbleef hoewel hij glashard bleek te hebben gelogen. Die standaard van lage moraal werd op 10 januari 2022 krachtig bevestigd door het aantreden van Rutte-IV, het kabinet dat bestaat uit exact dezelfde partijen als die verantwoordelijk waren voor het toeslagenschandaal. Zelfs alle kopstukken van die partijen zijn weer present. Alsof het niks uitmaakt dat tienduizenden Nederlanders diep in de ellende zijn gebracht en Rutte-III er zelfs voor was afgetreden. Veinzen, bedriegen, liegen. Het is niet normaal maar wel de Haagse politieke praktijk.
Als een vreemdeling in Jeruzalem wandelt daarin nu Conny Helder rond. Zonder enig benul van praxis, mores en codes in dat universum. Haar optreden in het mondkapjesdebat werd een tenenkrommende blamage voor het ambt van politicus en minister. Ze kreeg alle hoeken van de Kamer te zien. Ze mocht van geluk spreken dat het haar debuut was, waardoor de Kamerleden enige mildheid aan de dag legden. Anders had ze meteen kunnen inpakken.
Mijn voorspelling is dat ze niet lang meegaat. Niet primair omdat ze het vak niet verstaat – al doende kan men leren – maar omdat ze niet bestand zal blijken tegen de rattenstreken en leugens die haar omringen. Deze enigszins wereldvreemde en onzekere novice heeft geen idee waarin ze terechtgekomen is. Dat ze zich meteen al door Hugo de Jonge in het pak liet naaien door mee te werken aan zijn wens om daags voor het debat een enorme hoeveelheid informatie naar te Kamer te sturen waarvan ze zelf verklaarde dat het niet verstandig was, zei genoeg. Doe het dan niet. Zeg tegen Hugo dat jij de minister voor Langdurige Zorg bent en hij de boom in kan. Dat ze, zich volledig onbewust van de gevolgen, De Jonge’s privé-mailadres oplas toen ze uit een ambtelijk stuk citeerde en pas in de gaten kreeg wat ze deed toen De Jonge ging steigeren, was even hilarisch als zorgwekkend. Hoe makkelijk geeft die vrouw informatie prijs zodra omringd door handige ratten?
Kijkend naar Conny Helder kreeg ik compassie met deze brekebeen. ‘Waarom heb je je in dit milieu begeven?’ vroeg ik mij in gemoede af toen ik haar in het Kamerdebat de mist in zag gaan. Als een geslagen hond droop ze aan het einde af, linea recta richting partijgenoot en VVD-zorgwoordvoerder Judith Tielen die haar troostend omarmde. Tot voor kort was ze een in eigen kring gerespecteerde zorgbestuurder waar verder niemand van gehoord had. Binnenkort is ze een afgefakkelde ministeriële mislukking, bekend in heel Nederland. En een symbool van de verwoestingen die de verrotte Haagse politieke cultuur momenteel in Nederland aanricht. ‘Rutte-IV is een beschamend teken van moreel verval’ schreef ik eind 2021. Het is nog veel erger dan ik destijds voorzag.
Lees meer van Geert Dales:
TPO wordt mede mogelijk gemaakt door abonnementsgeld. Neem daarom nu een abonnement!
