De Provinciale Statenverkiezingen zijn al in maart en JA21 is begonnen met de voorbereidingen. Maandagavond komt de partij bij elkaar in de Oranjerie in Roermond. In Limburg heeft JA21 een twijfelachtige basis. In meer dan de helft van de provincies stapten Statenleden over van Forum naar de partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga, maar niet hier. Alleen toenmalig gedeputeerde Ruud Burlet sloot zich aan, maar al snel daarna viel het Limburgse college. Toen had JA21 niemand meer over.
In Limburg vertrokken vier van de zeven FvD-Statenleden. Ze begonnen voor zichzelf onder de naam Samen voor Limburg (SVL). Ze wilden eerst rust in eigen gelederen en pas daarna beslissen over hun politieke toekomst. Helemaal geen gekke gedachte. Inmiddels is de politieke situatie een stuk duidelijker: JA21 is een serieus rechts alternatief. De vier Statenleden zijn deze avond aanwezig en blijken inmiddels allemaal lid. Natuurlijk ligt onze affiniteit meer bij JA21 dan bij D66, vertrouwt een van hen me toe.
Hoe het nu precies met JA21 in Limburg zit, is vooral heel onduidelijk. Ruud Burlet is naar Roermond gekomen maar lijkt niet bereid tot een politieke terugkeer. Hij is opa geworden, vertelt hij. Joost Eerdmans is opvallend enthousiast over de mannen van SVL. Hij verspreekt zich en zegt ‘dat we ook Statenleden in Limburg hebben’. Hij corrigeert zich een paar minuten later: JA21 is in Limburg nog niet vertegenwoordigd. Eerdmans hoopt dat daar in maart verandering in gaat komen.
Hier in Limburg zien we hoe moeilijk het is voor een nieuwe partij om in heel Nederland aan de Provinciale Statenverkiezingen mee te doen. Joost Eerdmans is op werkbezoek geweest en heeft geluncht bij een oud-gedeputeerde, horen we. Dat is Burlet. Eerdmans heeft ook bij hem in de auto gezeten, maar verder lijkt JA21 niet zoveel aan Burlet te hebben. Met de mannen van SVL heeft JA21 geen afspraken: niet over een overstap, naamswijziging of kandidatuur.
Zo doemt de vraag op wat JA21 met Limburg heeft. Eerdmans vertelt dat de JA21-delegatie in een achterstandsgebied in Heerlen Noord is geweest. Hij vindt het slecht dat geld vaak naar de grote steden gaat, maar niet naar andere delen van het land waar ook problemen zijn. Het is een van de weinige verwijzingen naar deze regio. De andere is die naar Maastricht Aachen Airport, een verliesgevend vliegveld dat volgens Kamerlid Maarten Goudzwaard enorm goed is voor de werkgelegenheid.
JA21 heeft nauwelijks een netwerk in Limburg en beschikt niet over regionale standpunten, maar dat vindt de aanhang best, zo leren we hier in Roermond. We horen fractiemedewerker Ronald Buijt wel vijf keer vertellen dat de migratie echt de spuigaten uitloopt. Een SVL-Statenlid zegt dat je in de provincie sowieso steeds tegen landelijk beleid aanloopt en dat wordt in Den Haag gemaakt. De Provinciale Statenverkiezingen zijn dus vooral belangrijk voor de verkiezing van de Eerste Kamer. Daar pak je pas echt het klimaatbeleid aan.
Aan ambities geen gebrek: we horen dat JA21 de grootste partij wil worden en in meerdere provincies wil meebesturen, waaronder in Limburg. Dat gebeurt dus op basis van een landelijk programma. Buijt vertelt dat men nog een maand de tijd heeft om zich te kandideren. Er zijn al veel kandidaten maar er kunnen er nog een heleboel bij. De lat lijkt niet erg hoog te liggen: partijvoorzitter Adrien de Boer meldt dat je je prima kunt kandideren als je niet weet wat een Statenlid doet, want je gaat toch nog op cursus.
De zaal is deze avond matig gevuld, maar omdat de stoelen dicht op elkaar staan valt dat niet zo op. Iets anders springt wel in het oog: de aanwezigen zijn opvallend enthousiast. Meerdere vragenstellers willen weten waar JA21 op dit moment in Limburg behoefte aan heeft. Ze willen helpen. De Boer is zo verrast over dit aanbod dat hij er in eerste instantie helemaal geen antwoord op heeft. We horen na wat aarzelingen dat flyeraars nuttig zijn, maar vooral tijdens de laatste weken van de campagne.
Zo zien we hoe JA21 zich voorbereidt op de Provinciale Statenverkiezingen: hetzelfde als FvD. Er is geen provinciaal netwerk en er is geen provinciale visie. Alles draait om de Eerste Kamer en wordt aangestuurd door de landelijke organisatie. Lokale vrijwilligers hebben ze daar voorlopig niet bij nodig. Vreemd, want de met JA21 sympathiserende SVL-Statenleden hebben inmiddels politieke ervaring. Met hen zou JA21 in 2023 beter beslagen ten ijs kunnen komen dan Forum in 2019.
Wat blijkt? Overleg is er nog niet geweest.
Meer over deze bijeenkomst, met beeld, via @chrisiserbij.
Lees ook van Chris Aalberts:
Nog niet zoveel mensen hier. Dat komt nog. #JA21 pic.twitter.com/A3ZASDj0pr
— Chris is erbij (@ChrisIsErbij) May 30, 2022
