Volgens de nucleaire waakhond IAEA is Iran begonnen met het installeren van een nieuwe cluster geavanceerde centrifuges. De IR-6 centrifuges, die bedoeld zijn om uranium te verrijken, worden geplaatst in de nucleaire faciliteit in Natanz. Iran had deze plannen al langer, en heeft tegen het IAEA gezegd dat het van plan is er nog meer te installeren.
Het in gebruik nemen van de centrifuges komt als reactie op een resolutie van de IAEA. Iran wordt hierin bekritiseerd voor het niet kunnen geven van een verklaring van uraniumsporen in niet geopenbaarde locaties. De 35 landen in de raad van bestuur van het Internationaal Atoomagentschap stemden in meerderheid voor de resolutie. Alleen Rusland en China stemden tegen, met het argument dat dergelijke druk de Iraanse positie alleen zou doen verharden, en dus contraproductief is.
In reactie op de resolutie gaat Iran ook 27 bewakingscamera’s afsluiten die opnames maakten van de meetapparatuur in locaties waar het land uranium verrijkt. De camera’s moesten het IAEA in staat stellen om de activiteiten in de faciliteiten op afstand te volgen, zonder direct met inspecteurs aanwezig te hoeven zijn. De waakhond kon echter al een jaar niet meer bij de beelden, die in Iraanse handen zijn.
Eerder dit jaar kwam al naar buiten dat de IAEA sporen van radioactiviteit had gemeten in locaties die niet door Iran waren aangegeven. In de buurt van de steden Marivan, Varamin en Turquzabad werden sporen van nuclear materiaal gedetecteerd. Iran heeft hier nog geen verklaring voor kunnen geven, maar het vermoeden bestaat dat het op meerdere plaatsen een parallel programma runt.
Iran, dat volhoudt dat het kernprogramma geheel vreedzaam is, wijkt hiermee steeds verder af van de afspraken die in 2015 door het land werden gemaakt. Het ”Joint Comprehensive Plan of Action” moest ervoor zorgen dat Iran onder toeziend oog van buitenlandse waarnemers aan kernenergie kon werken. Iran sloot de deal met Rusland, China, de EU, en de Verenigde Staten, maar president Trump trok zich in 2018 terug. De overgebleven landen probeerden vervolgens verder te onderhandelen over een voortzetting, maar Iran trok zich in 2019 terug. Sindsdien gaat het nucleaire programma veel verder dan de afspraken uit 2015.
