Het Spaanse hooggerechtshof heeft de baas van de Israëlische NSO Group gevraagd om een getuigenis af te leggen inzake het bespioneren van Spaanse politici. Een Spaanse rechter zal naar Israël reizen voor een interview met CEO Shalev Hulio, de ”S” in NSO. Spanje doet onderzoek naar het bespioneren van Catalaanse en Baskische politici.
De onthulling veroorzaakte een politiek schandaal. De directeur van de Spaanse inlichtingendienst CNI, Paz Esteban López, trad als gevolg hiervan af. In totaal bleken minstens 63 mensen te zijn bespioneerd, voornamelijk leden van afscheidingsbewegingen. De ware omvang van de spionage is mogelijk veel groter. De Spaanse minister van Defensie gaf begin mei toe dat hij 20 Catalaanse politici af had laten luisteren.
De NSO Group verkoopt met goedkeuring van Israël al een aantal jaren een zeer gewild stukje software. ”Pegasus” is in staat om zonder opgemerkt te worden mee te kijken bij geïnfecteerde smartphones. Het bedrijf zelf zegt te handelen onder strenge regels, en alleen in zee te gaan met onafhankelijke landen. Veel van die landen blijken de software te gebruiken om democratische oppositiegroepen, mensenrechtenactivisten, en journalisten in de gaten te houden.
De software kwam vorige week in het nieuws toen de Volkskrant onthulde dat de AIVD Pegasus had gebruikt om Ridoean Taghi op te sporen. Pegasus heeft daarmee een grote rol gespeeld bij het Marengo-proces, dat nu in de afrondende fase zit.
Ondertussen is Israël bezig met een lobby in de Verenigde Staten om de NSO Group van de zwarte lijst te halen. In november 2021 plaatste het Amerikaanse ministerie van Economische Zaken de NSO Group op die lijst, samen met drie andere technologiebedrijven. Het ministerie stelde dat het bedrijf een gevaar vormt voor de nationale veiligheid omdat het andere landen in staat stelt tot verregaande spionage op overheden, bedrijven en het maatschappelijk middenveld. De beslissing was een grote klap voor het bedrijf, dat zo de Amerikaanse markt mislopen.
Nadat het bedrijf op de zwarte lijst was geplaatst ontstond in de Israëlische regering een discussie over de vraag of ze hier iets tegen moesten doen. Uiteindelijk zou men besloten hebben om president Biden of hij de beslissing terug wil draaien. Het is nog onduidelijk of hij dit daadwerkelijk van plan is. Ook ontstond er bij de Israëli’s irritatie omdat de Verenigde Staten Israël niet van tevoren had gewaarschuwd over de zwarte lijst. De NSO Group heeft, onafhankelijk van de Israëlische staat, ook twee Amerikaanse advocatenkantoren ingeschakeld om de plaatsing aan te vechten.
