Soldaten van de VN-missie in de Democratische Republiek Congo hebben zondag bij een grensovergang burgers neergeschoten. Een VN-konvooi dat overstak vanuit Oeganda werd bij de grens staande gehouden door een groep mannen. Onder deze groep bevonden zich ogenschijnlijk tenminste een Congolese politieagent en een soldaat. Na een woordenwisseling wordt het vuur geopend door een van de VN-soldaten. Zowel de toedracht van de blokkade als van het schieten zijn nog onduidelijk. Volgens France24 zijn twee Congolese burgers door het geweervuur gedood, en nog eens acht mensen gewond geraakt. Op sociale media gaan beelden rond van het incident.
The casques bleus of @MONUSCO the United Nations Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of Congo just forced the Kasindi boarder separating #DRC and Uganda shooting on civilians. This organisation is no longer protecting civilians as it is now killing them. pic.twitter.com/O4k7KBstBN
— Amb.Francine MUYUMBA NKANGA ?? (@Muyumba) July 31, 2022
De MONUSCO-missie, die sinds 1999 in het chaotische oosten van Congo opereert, was de afgelopen weken al het doelwit van demonstraties. Veel Congolezen zijn boos over het schijnbare onvermogen van de missie om het geweld tussen rebellengroepen te beteugelen. Veel mensen zeggen de VN-troepen liever te zien vertrekken. Tijdens demonstraties kwamen vorige week zestien burgers en drie VN-soldaten om het leven. Het incident van zondag wekt ook veel woede. MONUSCO heeft een budget van meer dan een miljard euro, en ongeveer 18.000 soldaten uit verschillende landen. Sinds de oprichting zijn 230 soldaten van de missie gedood door vijandelijk vuur. De missie heeft al plannen om zich geleidelijk terug te trekken uit een aantal provincies, hoewel hiervoor nog geen definitieve datum is gezet. Al-Jazeera interviewde een analist die stelde dat sommige Congolese politici en media de VN-missie gebruiken als zondebok om politieke punten te scoren. De instabiliteit zou teveel worden afgeschilderd als het falen van MONUSCO, om zo de aandacht af te leiden van de verantwoordelijkheid van de Congolese overheid.
MONUSCO kon een aantal jaren geleden nog op de goedkeuring rekenen van een meerderheid van de Congolese bevolking, en nu nog maar van een vijfde. Ontwikkelingen in de laatste paar maanden lijken bij de hebben gedragen aan het beeld van een falende missie. Zo is in het oosten van het land een oud conflict opgelaaid met de rebellengroep M23. Deze rebellen waren in 2012 al eens in opstand gekomen tegen de overheid, maar hadden een jaar later een akkoord gesloten, na een gezamenlijke operatie van de VN en het Congolese leger. De rebellen zouden zich ontwapenen, en zich terugtrekken naar een vluchtelingenkamp in Oeganda. Afgelopen maart heeft de groep de wapens weer opgepakt, nadat vredesonderhandelingen stuk waren gelopen. Volgens de Congolese regering vechten de rebellen met steun van Rwanda. Ongeveer 170.000 burgers zouden in de provincie Noord-Kivu op de vlucht zijn geslagen voor het geweld. M23 is maar één van de meer dan honderd rebellengroepen die het oosten van Congo onveilig maken.