Frankrijk heeft maandag de laatste troepen teruggetrokken die in Mali deelnamen aan Operatie Barkhane. Deze missie moest Mali en de regio als geheel bevrijden van islamitische rebellen, die in 2012 het noorden van het land hadden overrompeld. Nederland vervulde een ondersteunende rol. Het terugtrekken van de Franse troepen komt na twee jaar van ruzie tussen Frankrijk en de Malinese junta die in augustus 2020 de macht greep. De militairen zitten niet te wachten op Franse betweterigheid omtrent democratie en de rechtsstaat, en lijken liever in zee te gaan met Rusland. Frankrijk zou een te ”koloniale opstelling” hebben richting de Malinese staat. Rusland is (nog) geen voormalige kolonisator, en daar valt beter mee te praten.
De islamisten die de Franse missie moest bestrijden zijn overigens nog springlevend. France24 schrijft dat volgens het AFP sinds begin dit jaar meer dan 2000 burgers zijn gedood bij gevechten en terreur. De doden vielen zowel in Mali als in buurlanden Niger en Burkina Faso. in juni vielen er in een weekend zeker 132 doden bij aanslagen in Midden-Mali. Ook de VN-vredesmissie Minusma heeft het sinds 2013 zwaar, en is met meer dan 270 dode blauwhelmen momenteel de gevaarlijkste missie om naar uitgezonden te worden. Deze blauwhelmen komen voornamelijk uit West-Afrika. De Franse Barkhane missie bestond op zijn piek uit 5.100 man. De Franse aanwezigheid in de regio bevindt zich vanaf nu vooral in de buurlanden. Frankrijk spreekt zelf van een ”reorganisatie” van de troepen buiten Mali. Zo onderhoudt het land nog 1000 soldaten in Mali, en heeft het de mogelijkheid om luchtsteun te verlenen in de regio.
#Barkhane | Ce jour, les derniers militaires de @Barkhane_OP présents sur le sol malien ont franchi la frontière entre le Mali et le Niger. Ils provenaient de la plateforme opérationnelle désert de Gao, désormais transférée aux Forces armées Maliennes. pic.twitter.com/mducbnMP6V
— Armée française – Opérations militaires (@EtatMajorFR) August 15, 2022
Ondertussen wordt Mali voor het bestrijden van rebellen steeds meer afhankelijk van Russische huurlingen. De Wagner Groep zou al een geruime tijd flink huishouden in gebieden die verdacht worden van disloyaliteit. Nu claimt een islamitische groep, gelieerd aan al-Qaeda, dat ze vier Russen hebben gedood bij gevechten. Jama’at Nusrat al-Islam wal Muslimeen zegt de huurlingen in een hinderlaag te hebben gedood in de buurt van de stad Bandiagara. Lokale bronnen binnen de overheid en een ziekenhuis hebben tegen de Franse pers bevestigd dat het om Russen gaat.
Rusland erkent dat er huurlingen van Wagner rondlopen in Mali. De Malinese junta begon de huurlingen vorig jaar in te vliegen, en houdt vol dat ze er alleen zijn om trainingen te geven aan Malinese militairen. Wagner zou inmiddels honderden soldaten leveren voor operaties in het land, en beperkt zich hierbij zeker niet tot enkel trainingsmissies.
Er zijn nog enkele tientallen Nederlandse militairen bezig met verschillende activiteiten in Mali, volgens het wekelijkse defensieverslag over lopende operaties. Voor Minusma werken 3 stafofficieren in Bamako, en zitten er 3 in Gao om de Duitsers te helpen. Voor de politietrainingen levert Nederland 3 politieagenten en een militair. Er is nog een EU-trainingsmissie gaande voor het Malinese leger, EUTM, waaraan Nederland 6 militairen levert. De Minusma-missie als geheel staat onder bevel van de Nederlandse luitenant-generaal Kees Matthijssen, en hiervoor levert Nederland 15 militairen aan zijn staf.
