Het noordelijke Indiase gebiedsdeel van Jammu en Kashmir kan bij een volgende verkiezing rekenen op 2 tot 2,5 miljoen extra stemgerechtigden. Dat voorspellen de autoriteiten die bezig zijn met het samenstellen van de kieslijst. De extra kiezers hadden geen stemrecht onder regels die tot 2019 van kracht waren, omdat ze uit andere delen van het land komen. Het nieuws kan mogelijk tot nieuwe spanningen leiden, in aanloop naar landelijke verkiezingen die voor mei 2024 gepland staan.
In augustus 2019 braken er rellen uit in de deelstaat Jammu en Kashmir. De oorzaak was het intrekken van de speciale status die het gebied sinds de jaren ’50 genoot binnen India. Brits India werd voor een groot deel bestuurd door prinselijke staten, waarbij een inheemse machthebber een mate van interne autonomie genoot. Met de onafhankelijkheid en splitsing van India en Pakistan in 1947 kwamen veel islamitische en hindoestaanse prinsdommen voor de keuze te staan bij wie ze zich aan moesten sluiten. De hindoeïstische maharadja van het overwegend islamitische Jammu en Kashmir koos uiteindelijk voor India. Pakistan heeft dit echter nooit willen erkennen, en houdt een deel van het voormalig prinsdom bezet. Ook veel Kashmiri’s waren liever onderdeel van Pakistan geweest, hadden een onafhankelijk Kashmir gewild.
Om de lieve vrede enigszins te bewaren, ging India akkoord met een speciale status voor de deelstaat. De inwoners van Jammu en Kashmir kregen bepaalde voorrechten op het gebied van grondbezit, onderwijs, en stemrecht. Indiërs van buiten de staat mochten bijvoorbeeld geen onroerend goed kopen in Kashmir. Het afschaffen van deze voorrechten in 2019 leidde tot rellen. Dat lijkt op het eerste oog misschien gek. Jammu en Kashmir is een relatief arm en dunbevolkt deel van een toch al niet zo rijk land. Het belemmeren van investeringen zou toch niet in het belang kunnen zijn van de inwoners.
De verklaring voor de woede ligt in de demografische ontwikkeling. Jammu en Kashmir had bepaalde restricties om te voorkomen dat er teveel mensen van buiten de staat zouden immigreren. India als geheel heeft een grote hindoemeerderheid, en de moslims en boeddhisten van de deelstaat zitten niet te wachten op meer immigratie vanuit die meerderheid. Bovendien heeft de deelstaat ongeveer 1 procent van de bevolking van heel India. Een relatief kleine interne migratie van Indiërs naar Jammu en Kashmir kan voor dat gebied grote gevolgen hebben. Voor de hindoeïstische regeringspartij BJP was de speciale status echter een doorn in het oog. De afschaffing ervan werd met een ruime meerderheid door het parlement geloodst. Niet-Kashmiri’s die al in de staat wonen, kunnen zo ook meestemmen.
Dan is er nog de administratieve herindeling. De Jammu and Kashmir Reorganisation Act van 2019 maakte een einde aan de oude deelstaat. Voortaan bestaan de westelijke gebieden van Jammu en Kashmir als een apart ”unieterritorium”. Deze bestuursvorm geeft meer macht aan de centrale overheid in Delhi. Zo gaat het territorium niet meer over de eigen politiemacht, maar wordt deze vanuit Delhi aangestuurd. Het oostelijke deel van de oude deelstaat werd ook een unieterritorium, Ladakh genaamd. Dit gebied is groot, maar zeer dichtbevolkt. De bevolking bestaat voor 46 procent uit moslims, voor 40 procent uit boeddhisten, en voor 12 procent uit hindoes. Beide nieuwe unieterritoriums worden bestuurd door een luitenant-gouverneur, die wordt benoemd door de president. terwijl het nieuwe territorium van Jammu en Kashmir nog een eigen regionaal parlement moet krijgen, moet Ladakh het doen zonder eigen volksvertegenwoordiging.
De veranderingen zorgden voor veel woede en boze internationale reacties. De nieuwe realiteit werd door veel inwoners gezien als een doelbewuste strategie van de regering om de eigen macht in de niet-hindoeïstische periferie te versterken. De onrusten zouden meer dan een jaar aanhouden. De overheid gooide de voormalige deelstaat in een lockdown, en legde de telecommunicatie plat.
Nu schat de verkiezingscommissie dat het aantal stemgerechtigden met meer dan 2 miljoen mensen zal groeien. De staat Jammu en Kashmir had voorheen ongeveer 7,6 miljoen kiezers, maar heeft een bevolking van 9,8 miljoen 18-plussers. Dit zal naar alle waarschijnlijkheid in het voordeel uitvallen van de BJP, die de immigranten in de regio hun stemrecht heeft gegeven. Volwassen inwoners die willen stemmen, moeten zichzelf wel eerst hiervoor aanmelden. Ook studenten en werknemers van politiediensten en defensie die geregistreerd staan als inwoners van de regio, mogen stemmen ongeacht hun afkomst. Het is nog niet duidelijk wanneer deze mensen voor het eerst naar de stembus mogen. De landelijke parlementsverkiezingen zijn pas in 2024, en voor nieuwe lokale verkiezingen van de volksraad in Jammu en Kashmir is nog geen datum vastgesteld.
