Buitenland

Turkije ruziet met Griekenland, zoekt voorzichtig toenadering tot Syrië

25-08-2022 13:47

Een Turkse straaljager stijgt op in Konya. EvrenKalinbacak/Shutterstock

Turkije beschuldigt de Griekse luchtmacht ervan afgelopen woensdag Turkse straaljagers lastig te hebben gevallen. Volgens de Dailysabah zegt een anonieme functionaris van het ministerie van Defensie dat de straaljagers boven de Egeïsche Zee op patrouille waren in NAVO-verband, en dat de Griekse straaljagers hun radars vastzetten op de Turkse. De Griekse regering moest een paar dagen geleden al soortgelijke beschuldigingen ontkennen.

Geschillen

Turkije en Griekenland hebben al langere tijd ruzie over het schenden van elkaars luchtruim. Ook beschuldigt Turkije Athene van het illegaal terugduwen van migranten die via Anatolië over proberen te steken naar Griekse eilanden. Volgens Turkije zouden de Grieken niet iedereen in staat stellen om asiel aan te vragen, terwijl dit wel moet kunnen. Griekenland ontkent dit, maar zegt ook dat Turkije de migratie probeert te gebruiken om druk te zetten.

Hiernaast zijn er verschillende conflicten over een aantal eilanden, de scheidslijn tussen de territoriale wateren. Griekenland wil dat bij het vaststellen van de eigen wateren, en de zone waarin gevist of naar olie en gas geboord mag worden, een aantal eilanden meegerekend moeten worden die dicht bij het Turkse vasteland liggen. Turkije wil juist dat de continentale plaat waarop Anatolië ligt als Turks grondgebied wordt meegerekend. Beide methodes zijn natuurlijk in het voordeel van de landen die ze verdedigen.

Damascus

Terwijl Ankara en Athene ruzie maken, lijkt Ankara de banden met Damascus langzaam weer aan te knopen. Deze week maakte de Turkse regering bekend dat het land niet langer uit was op het omverwerpen van president Bashar al-Assad. Dit doel, waarvoor Turkije jarenlang Syrische rebellen steunde in de burgeroorlog, lijkt nu van tafel. De Guardian schreef dat het nieuws veel Syrische vluchtelingen in Turkije zorgen baart. De Turkse minister van Buitenlandse zaken, Mevlüt Çavuşoğlu, maakte dinsdag namelijk duidelijk dat Syrië aan een aantal voorwaarden moest voldoen. Hieronder viel het bestrijden van ”terroristen” op Syrisch grondgebied, een verwijzing naar Koerdische rebellen. Ook moesten Syrische vluchtelingen terug kunnen keren naar hun geboorteland.

Opvang in eigen land

Dit laatste punt is de afgelopen jaren steeds hoger op de agenda komen te staan in Turkije. Hoewel men Griekenland bekritiseert om het terugduwbeleid, is de Turkse politiek ook op zoek naar manieren om het aantal vluchtelingen te verminderen. Het terugsturen van Syriërs naar gebieden die worden gecontroleerd door aan Turkije gelieerde groepering, lijkt nu de inzet. Het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken maakte begin deze maand bekend dat er al meer dan 60.000 huisjes zijn gebouwd in de Syrische provincie Idlib. Dit gebied is in handen van soennitische rebellen, die zwaar afhankelijk zijn van Turkse militaire en economische steun. Voor het eind van het jaar moeten meer dan 100.000 huizen af zijn.

De frontlinie in de Syrische burgeroorlog ligt inmiddels al lange tijd stil, en Ankara lijkt nu meer te hebben aan betere relaties met Damascus, dan aan een paar Syrische milities. Een nieuwe poging om een gewapende overwinning te forceren zou bovendien de relaties met Iran en Rusland schaden. De Turkse president Erdogan zou een aangekondigde invasie in Noord-Syrië hebben afgeblazen nadat president Poetin zich tegen het idee uitsprak. Erdogan had meer grond af willen pakken van Koerdische rebellen, die juist een verstandshuwelijk aan zijn gegaan met Bashar al-Assad’s regime na de Turkse invasie van 2019. Nu lijkt Turkije het dus over een ander boeg te willen gooien, met als volgende vraag of de meer dan 3 miljoen Syriërs ook echt bereid zijn terug te keren.