Hogescholen en de IND gaan beter letten op internationale studenten die een studie in Nederland misbruiken door in de illegaliteit te verdwijnen. Het NRC deed onderzoek, en verschillende hogescholen zien de laatste jaren stijgende aantallen studenten die met een studievisum naar Nederland komen, maar vervolgens niet ik de klas verschijnen. Het zou vooral gaan om studenten uit Zuid-Aziatische landen: India, Bangladesh, Pakistan, Nepal en Sri Lanka. Ook Nigeria wordt genoemd als herkomstland.
In Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, bestaan inmiddels bedrijfjes die jongeren helpen met het voorbereiden van hun reis naar Nederland, en het inschrijven bij een hogeschool. Sommige opleidingen krijgen zo meerdere vrijwel identieke aanmeldingen uit hetzelfde land. Worden deze afgewezen, dan wordt het later bij een andere opleiding opnieuw geprobeerd. Eenmaal in Nederland hoort de opleiding vervolgens niets meer van ze. Veel van de ”verdwijnstudenten” laten zich vervolgens inschrijven als zzp’er. De Vereniging Hogescholen vermoedt dat het om een vrij goed georganiseerde vorm van mensensmokkel gaat, met hogescholen als hoofdroute.
De pogingen zijn een zware last voor de opleidingen, die grondig onderzoek moeten doen naar de motivatie van iedere student. Sommige maatrelen schijnen te helpen, zoals de eis van een interview via de webcam, of de eis dat studenten hun hele collegegeld en andere kosten in één keer moeten betalen voordat de opleiding begint. De Vereniging Hogescholen werkt nu aan richtlijnen waarin dit soort maatrelen worden aanbevolen voor de 36 aangesloten hogescholen. Opleidingen mogen echter niet discrimineren op basis van nationaliteit, en over precieze richtlijnen voor de toelating van internationale studenten is intensief contact met het ministerie van Onderwijs.
