De Turkse president Erdogan heeft donderdag gezegd dat wat hem betreft ook Russisch graan geëxporteerd moet kunnen worden, net als het Oekraïense graan dat sinds een tijd weer wordt vervoerd via de Zwarte Zee. Erdogan lijkt zich hiermee te voegen bij Rusland, dat woensdag al kritiek uitte op de manier waarop het graanakkoord wordt uitgevoerd. Oekraïne en Rusland kwamen in juli met bemiddeling van Turkije en de VN tot een overeenstemming over het vrijhouden van scheepsroutes voor de export van landbouwproducten.
Het zit Moskou echter dwars dat veel graanschepen naar Westerse havens varen. Dezelfde landen die sancties hebben genomen tegen Rusland, ontvangen nu met Russische gedoogsteun alsnog graan uit het Zwarte Zeegebied. Wat Turkije meer dwarszit, is dat het graan vooral naar de rijkere landen gaat. Ongeveer 30 procent van de graanexport die Oekraïne tot nu toe heeft verzonden, is volgens Turkije naar armere landen gegaan. De rest is naar landen die relatief rijk zijn, of in een categorie van middeninkomens vallen. Turkije zelf hoort globaal ook bij de middeninkomens.
President Erdogan deed de uitspraken tijdens een persconferentie met de Kroatische president Milanovic in Zagreb. Hij stelt dat Rusland gelijk heeft met de kritiek dat het graanakkoord bedoeld was om voedselnood in arme landen voor te zijn, maar nu vooral landen met een hoog of gemiddeld welvaartsniveau ten goede komt. President Poetin noemde dit een ”deceptie door de internationale gemeenschap” richting ”onze partners in Afrika”. Hij beschuldigde westerse landen van kolonialisme, en zei dat slechts 2 van de 87 graanschepen naar armere landen waren gegaan.
Erdogan beloofde de kwestie volgende week te zullen bespreken, als hij Poetin ontmoet in Oezbekistan. De Shanghai-samenwerkingsorganisatie, waar 14 Aziatische landen lid of dialoogpartner van zijn, houdt dan een top. Het graanakkoord moet om de 120 dagen worden verlengd, en de eerste verlenging zou eind november plaats moeten vinden.
Ondertussen zou het Oekraïense leger wat terreinwinst geboekt hebben, aldus president Zelensky volgens Reuters. Er zouden een paar dorpen in zijn genomen in de omgeving van de stad Charkov, in Oost-Oekraïne. Zelensky kon naar eigen zeggen niet vertellen om welke dorpen het ging, om zo niet teveel informatie over de Oekraïense posities vrij te geven. De locatie ligt in ieder geval ver van het front in de oblast Cherson, waar Oekraïne ook bezig is met een offensief. In hoeverre daar voortgang wordt geboekt, blijft voorlopig onduidelijk.
