STOCKHOLM, 14 september (Reuters) – De sociaaldemocratische premier van Zweden, Magdalena Andersson, heeft woensdag na een spannende verkiezingsstrijd haar nederlaag geaccepteerd, waardoor het rechtse blok van vier partijen heeft gewonnen en een nieuwe regering kan vormen.
Een handvol stemmen moet nog worden geteld, maar Andersson, die vorig jaar de eerste vrouwelijke premier van Zweden werd, zei dat uit de resultaten bleek dat het rechtse blok had gewonnen.
“In het parlement hebben ze één of twee zetels voorsprong,” zei Andersson op een persconferentie. “Het is een dunne meerderheid, maar het is een meerderheid.”
Andersson zei dat ze de voorzitter van het parlement donderdag zou vragen haar te ontheffen van haar taken als premier.
Ulf Kristersson, leider van de Gematigde Partij, is de rechtse kandidaat om premier te worden.
“Ik begin nu met de vorming van een nieuwe regering die dingen voor elkaar kan krijgen, een regering voor heel Zweden en alle burgers”, zei Kristersson tegen verslaggevers.
De Middenpartij, de Zweedse Democraten, de Christendemocraten en de Liberalen hadden na de verkiezingen van zondag een voorsprong van één zetel, maar volgens de laatste cijfers van de verkiezingsautoriteit leek het erop dat ze 176 zetels zouden krijgen in het parlement met 349 zetels, tegenover 173 zetels voor centrumlinks.
De uitslag moet nog officieel worden bevestigd, waarschijnlijk in het weekend.
De verkiezingen vormen een keerpunt in de Zweedse politiek: de anti-immigratie Zweedse Democraten, die door alle grote partijen werden gemeden toen ze in 2010 voor het eerst in het parlement kwamen, staan op het punt invloed te krijgen op het regeringsbeleid.
Andersson zei dat ze begreep dat veel Zweden bezorgd waren dat een partij met wortels in de blank-supremacistische randgroep nu de op een na grootste partij van het land is.
“Ik zie uw bezorgdheid en ik deel die”, zei ze.
Het ziet ernaar uit dat de Zweedse Democraten 20,6% van de stemmen zullen winnen, waarmee ze de Middenpartij, die 19,1% kreeg, inhalen als de grootste rechtse partij.
Hoewel de partij van Kristersson kleiner is, kan de leider van de Zweedse Democraten, Jimmie Akesson, niet de brede steun van rechts krijgen die nodig is om de sociaal-democraten te verdrijven.
Met slechts een kleine meerderheid staat Kristersson voor een aantal uitdagingen.
Zweden zit midden in een crisis van de kosten van levensonderhoud en kan volgend jaar op een recessie afstevenen.
De oorlog in Oekraïne heeft de Baltische regio – de achtertuin van Zweden – gedestabiliseerd en het blijft onzeker of Turkije eindelijk zal instemmen met de NAVO-aanvraag van Stockholm.
Maatregelen om de klimaatverandering en het energiebeleid op lange termijn aan te pakken moeten ook worden uitgewerkt, terwijl de door de pandemie blootgelegde gaten in het sociale stelsel moeten worden gedicht en een geplande verhoging van de defensie-uitgaven moet worden gefinancierd.
