Oekraïne zegt het dorpje Bilohorivka te hebben heroverd. Bilohorivka ligt in de oblast Loehansk. Deze provincie was geheel in handen gevallen van Rusland en pro-Russische separatisten van de Volksrepubliek Loehansk. Het dorp had voor het begin van de Russische invasie ongeveer 800 inwoners. Het gaat dan ook vooral om een symbolische overwinning.
Ook elders in Loehansk probeert Oekraïne de frontlinie te verleggen. De Oekraïense president Zelensky zei gisteren al dat Oekraïense troepen de Oskil-rivier waren overgestoken. Deze rivier was vorige week de nieuwe frontlinie geworden, na de Russische terugtocht uit de oblast Charkov.
De pro-Russische separatisten willen nu haast maken met referenda over aansluiting bij Rusland. De zogenaamde Volksrepublieken van Donetsk en Loehansk worden door Rusland en een handjevol Russische bondgenoten als onafhankelijke staten erkend. De recente Oekraïense successen zorgen er echter voor dat de politici in de republieken liever deel uitmaken van de Russische federatie. Gisteren riepen de parlementen van beide republieken de eigen leiders op om haast te maken. Volgens TASS heeft de leider van de Volksrepubliek Donetsk, Denis Poesjilin, zijn tegenhanger in Loehansk opgeroepen om de voorbereidingen voor referenda te coördineren.
De leiders van Donetsk en Loehansk hopen dat formele aansluiting bij Rusland hen bescherming zal bieden tegen een verdere Oekraïense opmars. Dmirty Peskov, de woordvoerder van president Poetin, gaf gisteren nog aan dat een Oekraïense poging om de Krim te heroveren zou leiden tot ”een gepaste reactie”. Volgens Rusland is de Krim, die in 2014 na een bezetting en een referendum werd geannexeerd, nu ”een integraal onderdeel” van het land.
Internationaal wordt het schiereiland echter nog altijd als onderdeel van Oekraïne gezien. Een Oekraïense grondaanval op Russisch gebied zal waarschijnlijk tot een zwaardere tegenactie leiden dan een aanval op gebied dat niet door Rusland is geannexeerd.
Ook in de oblast Cherson wordt gesproken over een mogelijk referendum. Hier wordt zelfs al een mogelijke datum genoemd waarop gestemd kan worden, namelijk 4 november. De oblast Cherson ligt ten noorden van de Krim, en is het strijdtoneel van een Oekraïens offensief richting de gelijknamige hoofdstad Cherson. Het door Rusland gecontroleerde deel van de oblast wordt bestuurd door een pro-Russisch bewind, dat al meerdere keren heeft aangegeven voor annexatie te zijn.
De volksrepublieken lijken te hopen dat Oekraïne afgeschrikt zal worden, of in ieder geval met veel zwaarder Russisch verzet te maken zal krijgen, na succesvolle aansluitingsreferenda. De ambassadeur van de Volksrepubliek Loehansk in Moskou, Rodion Miroshnik, zei gisteren tegen TASS dat het houden van referenda onder oorlogsomstandigheden weliswaar moeilijk, maar niet onmogelijk zal zijn. Volgens Miroshnik heeft de bevolking van Loehansk ”een duidelijke wens” om bij Rusland te horen. Voor Loehansk moet deze stap ”de veiligheid waarborgen, en nieuwe mogelijkheden bieden voor de wederopbloei”.
Het is echter maar de vraag hoe ontvankelijk Moskou is voor het annexeren van gebied waar nog zwaar wordt gevochten. Een voorstander van de referenda hebben de separatisten in ieder geval in Dmitry Medvedev, de voormalige president en de voormalige premier van Rusland. Medvedev, die nu plaatsvervangend voorzitter van de Russische veiligheidsraad is, zegt dat referenda essentieel zijn voor de veiligheid van de Russen in Oekraïne. Een aanval op Russisch grondgebied is volgens hem ”een misdaad waartegen je alle mogelijke zelfverdedigingskrachten kunt gebruiken”.
