De gedeeltelijke mobilisatie in Rusland heeft een vluchtelingenstroom een nieuwe impuls gegeven: Russische mannen die bang zijn opgeroepen te worden, proberen hun land te ontvluchten naar Europa of Azië. De Baltische staten hebben al laten weten dat de Russen bij hen niet welkom zijn. Finland liet eerder weten verhoogde aantallen Russen aan de grens te ontvangen, maar zou ook kunnen besluiten ze te weren. De Europese Unie heeft immers het verstrekken van visa aan Russische burgers gestaakt. Sommige mannen verhuizen naar landen waarmee Rusland nog redelijk goede banden heeft, zoals Servië, Turkije of Armenië.
Volgens Der Spiegel zien Duitse leiders de gedeeltelijke mobilisatie als een teken van zwakte. Rusland kampt met tegenslagen op het slagveld, en president Poetin realiseert zich dat Russische mannen niet staan te springen om een plaats in de rangen van het leger.
Janine Wissler, van Die Linke, is ondertussen bezig met het pleiten voor een ruimhartig ontvangst voor Russische dienstweigeraars. Duitsland moet volgens haar snel een simpele procedure opzetten voor mannen opgevangen kunnen die niet als reservisten opgeroepen willen worden. Het lijkt een dilemma te zijn voor landen die voor sancties tegen Rusland zijn. Moeten ze dienstweigeraars uit Rusland accepteren, en het land zo manschappen ontnemen, of juist als strafmaatregel deze vluchtelingen terugsturen?
De situatie doet denken aan de vluchtelingenstroom uit Eritrea. Eritrese mannen kunnen opgeroepen worden voor een eindeloos durende dienstplicht, die ook voor de Eritrese inmenging in de oorlog in Tigray al bijzonder zwaar was. De Nederlandse Raad van State oordeelde in juli nog dat Eritreeërs een ”reëel risico op onmenselijke behandeling bij militaire dienstplicht” lopen, en dat hiermee rekening gehouden moet worden bij het beoordelen van hun asielaanvragen. Als dit EU-breed ook wordt besloten over de Russische dienstplicht, dan zouden de Russische mannen een potentiële uitvlucht hebben naar Europa. De EU-lidstaten moeten dan wel rekening houden met een flinke toestroom.
