ROME, 22 september (Reuters) – De Italiaanse parlementsverkiezingen van zondag kunnen geschiedenis schrijven: het land krijgt zijn eerste vrouwelijke premier aan het hoofd van de meest rechtse regering sinds de Tweede Wereldoorlog.
De nationalistische Broeders van Italië van Giorgia Meloni haalde in 2018 amper 4% van de stemmen, maar verwacht wordt dat de partij deze keer ongeveer 25% zal halen en een alliantie van conservatieve partners naar een duidelijke parlementaire meerderheid zal stuwen.
“In Italië heerst het idee dat we alle anderen hebben geprobeerd, dus laten we haar nu proberen”, zegt Wolfango Piccoli, co-voorzitter van politiek risicoadviesbureau Teneo.
Als Meloni slaagt, krijgt ze te maken met een reeks ontmoedigende uitdagingen, waaronder stijgende energiekosten, een verstikkende schuldenberg, een mogelijke recessie en een steeds gevaarlijker wordend conflict in Oekraïne.
De 45-jarige Romein, die een harde aanpak van de immigratie en een belastingverlaging belooft, zal ook grote problemen kunnen krijgen.
Scheidend premier Mario Draghi, het alom gerespecteerde voormalige hoofd van de Europese Centrale Bank, werd door internationale investeerders gezien als een geruststellende figuur, maar hij trad in juli af na een muiterij binnen zijn regering van nationale eenheid.
In tegenstelling tot alle andere belangrijke partijleiders weigerde Meloni zich aan te sluiten bij Draghi’s coalitie. In plaats daarvan zag ze haar populariteit omhoogschieten vanuit de oppositiebanken, waar ze de pijnlijke maatregelen die de regering nam om de COVID-19-crisis aan te pakken, vakkundig aan de kaak stelde.
“Meloni is een geweldige communicator, maar staat voor aanzienlijke economische beperkingen en heeft niet veel ervaring, dus ze zal waarschijnlijk niet genieten van een lange huwelijksreis,” zei Piccoli.
Kleinere meerderheid
Meloni zou ook kunnen eindigen met een veel kleinere meerderheid dan analisten hadden voorspeld toen op 9 september een poll black-out van kracht werd.
Tien dagen geleden zou het rechtse blok, waartoe de Liga van Matteo Salvini en Forza Italia van Silvio Berlusconi behoren, ongeveer 45% van de stemmen krijgen – een score die hen meer dan 60% van alle parlementszetels zou moeten opleveren.
Maar sindsdien wordt algemeen gespeculeerd dat de Liga van Salvini, die voortdurend wordt aangevallen vanwege haar historisch nauwe banden met de Russische president Vladimir Poetin, is teruggevallen terwijl de links georiënteerde Vijfsterrenbeweging is gestegen.
Wat de onzekerheid nog vergroot, is dat de kiezers een afgeslankt parlement zullen kiezen met een vermindering van het aantal zetels in het lagerhuis van 630 naar 400, terwijl de Senaat van 315 naar 200 zetels gaat. Dit bemoeilijkt de pogingen om de uitslag te voorspellen.
“Een van de gevolgen van de vermindering van het aantal Senaatszetels is dat er relatief weinig percentages nodig zijn om van een grote meerderheid naar een veel kleinere meerderheid te gaan”, aldus Lorenzo Pregliasco, hoofd van YouTrend.
De verkiezingscampagne werd gevoerd in de schaduw van een zinderende zomer, met weinig tekenen van kiezersbelangstelling en geen televisiedebat tussen de verschillende partijleiders.
Het rechtse blok heeft oude beloften herhaald om de belastingen te verlagen, de pensioengerechtigde leeftijd te verlagen en te voorkomen dat migranten per boot vanuit Noord-Afrika Italië bereiken, waarbij Meloni een zeeblokkade voorstelde om te voorkomen dat vluchtelingen de zee opgaan.
Tegenstanders zeggen dat een dergelijke maatregel illegaal en onuitvoerbaar zou zijn.
De Vijfsterrenbeweging heeft gezworen de sociale uitkeringen voor de armen veilig te stellen – een boodschap die weerklank vindt in het minder rijke zuiden, waar leiders uit het hele politieke spectrum de afgelopen dagen doorheen zijn getrokken om een leger van onbesliste kiezers voor zich te winnen.
De belangrijkste centrumlinkse Democratische Partij heeft herhaaldelijk gewaarschuwd dat de verkiezing van Meloni gevaarlijk is wegens de neofascistische oorsprong van Broeders van Italië en haar banden met de Hongaarse nationalistische leider Viktor Orban, die door de Europese Unie is beschuldigd van misbruik van de rechtsstaat.
Meloni heeft haar eigen extreem-rechtse verleden gebagatelliseerd door te zeggen dat haar fractie een mainstream is, vergelijkbaar met de Britse Conservatieve Partij, en dat zij Oekraïne krachtig steunt in zijn oorlog met Rusland.
Maar tijdens de campagne heeft ze ervoor gewaakt de aanhangers die zich associëren met extreem-rechts van zich te vervreemden.
“Ik droom van een natie waar mensen die jarenlang hun hoofd hebben moeten buigen en deden alsof ze andere ideeën hadden om niet te worden verstoten, nu kunnen zeggen wat ze denken”, zei ze eerder deze week op een bijeenkomst.
De stemming duurt zondag van 7.00 tot 23.00 uur (0500-2100 GMT) en de volledige uitslag wordt maandagochtend verwacht.
Zelfs bij een duidelijke uitslag zal de volgende regering waarschijnlijk niet voor eind oktober aantreden, omdat het nieuwe parlement pas op 13 oktober bijeenkomt.
