ROME (AP) – De belangrijkste kandidaten bij de algemene verkiezingen in Italië zondag, waarbij een nieuw parlement wordt gekozen en wordt bepaald wie het land gaat regeren, zijn zowel bekende als minder bekende namen. Ze variëren van drievoudig premier Silvio Berlusconi tot de nationalistisch-rechtse oppositieleider Giorgia Meloni, die in de opiniepeilingen voorop loopt en de eerste vrouw in Italië wil worden die het premierschap bekleedt. Dit zijn de belangrijkste spelers bij de verkiezingen van 25 september:
Meloni staat al weken hoog in de peilingen en zou wel eens de eerste nationalistisch-rechtse premier van Italië kunnen worden sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog en de eerste vrouwelijke leider ooit. Haar partij Broeders van Italië heeft sinds de stemming in 2018, toen ze iets meer dan 4% scoorde, een razendsnelle populariteitstoename gekend.
In de nu aflopende legislatuur weigerde Meloni haar partij, die zij in 2012 mede oprichtte, toe te laten treden tot een coalitieregering, inclusief de pandemische eenheidsregering onder aftredend premier Mario Draghi.
Met haar 45 jaar zou Meloni ook een van de jongste premiers van Italië zijn. Ze is van mening dat de Europese Unie te bureaucratisch is, maar heeft gezegd dat ze niet zal aandringen op een ‘Italexit‘ – het land uit de gemeenschappelijke eurozone halen – en stelt zich voor als een fervent voorstander van de NAVO. Ze ageert tegen wat ze LGBT-“lobbies” noemt en promoot wat ze de “christelijke identiteit” van Europa noemt.
Maar in scherp contrast met haar collega-leiders aan de rechterkant van Italië – de partijen van Matteo Salvini en voormalig premier Silvio Berlusconi, die beiden openlijk de Russische president Vladimir Poetin hebben bewonderd – steunt Meloni militaire hulp voor Oekraïne.
Ze wordt achtervolgd door beschuldigingen dat ze niet ondubbelzinnig heeft gebroken met de neofascistische wortels van haar partij.
Letta, de 56-jarige leider van de Democratische Partij, de belangrijkste centrumlinkse partij van Italië, is Meloni’s belangrijkste rivaal bij de verkiezingen.
Letta was premier in een coalitie met centrumrechtse krachten nadat de verkiezingen van 2013 geen duidelijke meerderheid opleverden. Maar hij verloor het premierschap na amper 10 maanden toen een ambitieuze collega-democraat, Matteo Renzi, het ambt naar zich toe trok.
Gebrand door de afzetting ging Letta in Parijs lesgeven aan de prestigieuze universiteit Sciences Po. Omdat de Democraten voortdurend te kampen hadden met onenigheid, keerde hij terug naar Italië om in maart 2021 de teugels van de partij weer in handen te nemen.
Letta werd verijdeld in zijn zoektocht naar een solide centrum-linkse electorale alliantie om Meloni en haar bondgenoten uit te dagen toen de populistische Vijfsterrenbeweging, de grootste partij in het aftredende parlement, deze zomer Draghi’s regering hielp instorten.
Salvini, de 49-jarige partijleider van de Lega, was het onbetwiste gezicht van het rechtse leiderschap in Italië totdat de rechtse partij van Giorgia Meloni van de grond kwam.
Zijn partij heeft wortels in het industriële noorden van Italië. In een verrassende zet sloot hij in 2018 een deal om met de Vijfsterrenbeweging te regeren, zelfs nadat hij de populistische krachten had bespot. Iets meer dan een jaar later manoeuvreerde hij om Vijfsterren-leider Giuseppe Conte uit het premierschap te zetten, zodat hij het ambt voor zichzelf kon innemen. Maar Conte was Salvini te slim af en sloot zijn eigen deal met de Democratische Partij, waardoor de Lega in de oppositie bleef.
Als minister van Binnenlandse Zaken in de eerste regering van Conte zette Salvini zijn harde lijn door tegen migranten, vooral tegen de tienduizenden die met smokkelboten uit Libië aankwamen. Onder zijn bewind werden door humanitaire schepen geredde migranten dagen of weken aan boord van de overvolle schepen gehouden omdat hij weigerde hen snel van boord te laten gaan. Aanklagers in Sicilië hebben hem wegens dit beleid aangeklaagd wegens ontvoering. In één zaak is hij onschuldig bevonden; een ander proces in Palermo loopt nog.
Berlusconi was de pionier van de populistische politiek in Italië in de jaren negentig toen hij zijn eigen partij oprichtte en die Forza Italia noemde, genoemd naar het voetbalgejuich in het stadion. Met zijn 86e verjaardag op 29 september, en de afnemende populariteit van Forza Italia in de afgelopen jaren, gaat de voormalige premier, die drie termijnen heeft gediend, niet voor een vierde termijn, maar hoopt hij op een zetel in de Senaat. Bijna tien jaar geleden werd hij door de senaat geschorst vanwege een veroordeling wegens belastingfraude in verband met zijn media-imperium.
Berlusconi belooft een matigende invloed uit te oefenen op de twee grotere partijen in de rechtse alliantie: die van Meloni en Salvini.
Berlusconi’s laatste premierschap eindigde abrupt in 2011 toen de financiële markten het vertrouwen verloren dat de miljardair-mediamagnaat de financiën van zijn land kon beheren tijdens de Europese staatsschuldencrisis.
De nu 58-jarige Conte, advocaat gespecialiseerd in bemiddeling, werd in 2018 uit de politieke vergetelheid gehaald om premier te worden nadat de populistische, eurosceptische Vijfsterrenbeweging die hij nu leidt het Italiaanse establishment versteld deed staan door bijna 33% van de stemmen te winnen en de grootste partij van het parlement te worden. Toen noch de toenmalige Vijfsterren-leider Luigi Di Maio, noch de rechtse leider Matteo Salvini toezegden wie premier zou worden, kreeg Conte de baan.
Zo’n 15 maanden later stortte de regering van Conte in toen Salvini een mislukte poging deed om het premierschap naar zich toe te trekken. Maar Conte was Salvini te slim af door een nieuwe regering te vormen die de Lega verving door de centrumlinkse Democratische Partij.
Tijdens zijn tweede ambtstermijn als premier werd Italië als eerste land in het Westen getroffen door de COVID-19-pandemie. Conte dwong een van ‘s werelds meest strikte lockdowns voor het coronavirus af. Maar in januari 2021, na 16 maanden Conte’s tweede regering, stortte die in nadat Matteo Renzi, een voormalige premier, zijn kleine centrumpartij uit de coalitie had gezet.
