25 september (Reuters) – Italianen stemmen zondag in een verkiezing die naar verwachting de meest rechtse regering van het land sinds de Tweede Wereldoorlog zal opleveren en de eerste vrouwelijke premier zal inluiden. Hieronder volgt een beschrijving van de complexe Italiaanse verkiezingswet, die partijen bevoordeelt die in staat zijn om vóór de verkiezingen coalities te vormen:
Ongeveer 36% van de parlementsleden in zowel het hoger als het lagerhuis wordt verkozen op basis van het beginsel ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’; de rest wordt gekozen op basis van zuivere evenredige vertegenwoordiging via partijlijsten (PR).
Partijen kunnen op zichzelf staan of deel uitmaken van bredere coalities. Enkelvoudige partijen moeten minstens 3% van de stemmen winnen om zetels te krijgen, terwijl coalities 10% moeten halen.
De nieuwste kieswet, die in 2018 voor het eerst werd toegepast, geeft niet langer een automatische meerderheid aan elke partij of groepering die meer dan 40% van de stemmen wint.
Uit de meest recente opiniepeilingen bleek echter dat een blok van conservatieve partijen, geleid door de nationalistisch-rechtse Broeders van Italië, waarschijnlijk een duidelijke meerderheid zou behalen.
De kiezers zullen een drastisch afgeslankt parlement kiezen, dat waarschijnlijk een grote invloed op de politiek zal hebben, waardoor de omvang van toekomstige meerderheden mogelijk zal afnemen en de partijtrouw van de gekozenen veel belangrijker zal worden dan voorheen.
Het aantal zetels in het lagerhuis is teruggebracht van 630 naar 400, terwijl de Senaat van 315 naar 200 zetels gaat. In het Lagerhuis zullen 147 zetels worden gereserveerd voor de winnaars van het eerst gekozen kiessysteem en 245 voor de PR-lijsten, terwijl 8 zetels zullen worden toegewezen aan overzeese kiesdistricten.
In de Senaat gaan 74 zetels naar winnaars van het eerst gekozen kiesdistrict, 122 naar de PR-lijsten en 4 naar de overzeese gebieden.
Kiezers krijgen twee stembriefjes – één voor de Senaat en één voor het lagerhuis. Zij kunnen op elk stembriefje slechts één kruisje zetten, en die stem telt voor zowel het eersteklas als het PR-segment. In vroegere kiesstelsels konden kiezers hun stem verdelen tussen individuele kandidaten en partijen. Kiezers moeten 18 jaar of ouder zijn. De vroegere leeftijdsgrens van 25 jaar voor de stemming in de senaat is komen te vervallen.
Kandidaten kunnen zich in één kiesdistrict kandidaat stellen voor het eerst gekozen kiesdistrict en ook op vijf PR-lijsten staan in plaatsen van hun keuze.
Niet meer dan 60% van de kandidaten op een van de lijsten mag van hetzelfde geslacht zijn.
