Door: Jan Omvlee, TPO-
Sommige delen van Italië moeten drie dagen na de parlementsverkiezingen nog bijkomen van de klap. Euronews was op onderzoek uitgegaan in de wijk Pigneto, in de hoofdstad Rome. Pigneto heeft als voormalige arbeiderswijk een reputatie op het gebied van links verzet tegen rechtse regimes. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er partizanen actief, en ook nu zijn linkse persoonlijkheden van deze strijd vereeuwigd met muurschilderingen. Vandaag de dag is Pigneto een wijk die vooral progressieve jongeren aantrekt, maar daarmee blijft de steun voor linkse partijen bestaan.
De overwinning van de rechtse partij Broeders van Italië, aangevoerd door Giorgia Meloni, komt dan ook hard aan. Euronews sprak met de 39-jarige Maria Grazia, in een lokale feministische boekhandel. Onder het genot van een kopje koffie uitte zij haar teleurstelling over de verkiezingen.
De verkiezingsuitslag kwam niet als een verrassing, en past volgens Grazia in een langere trend van een groeiende conservatieve anti-migratie en anti-LHBTQ+ houding. Ze zegt dat Meloni simpelweg het nieuwe gezicht is van die ontwikkeling.
De 37-jarige Liliana zegt boos te zijn over de overwinning van Meloni, en zegt zich in niets met de politica te kunnen identificeren. Meloni mag dan een vrouw zijn, ze zou weinig prioriteit geven aan de belangen van vrouwen. Liliana zegt ook bang te zijn dat het leven voor etnische en seksuele minderheden moelijker zal worden.
Ook de kritiek die Meloni heeft om immigratie is in de ogen van de inwoners van Pigneto overdreven en xenofoob. Van de bijna 60 miljoen Italiaanse staatsburgers komt ongeveer 5 procent uit het buitenland, en een groot deel daarvan uit andere Europese landen. Meloni zelf heeft verschillende malen kritiek geuit op wat zij ziet als een grote vervanging van Italianen met immigranten.
Gustav Hofer, een documentairemaker en journalist, zegt tegen Euronews dat de opkomst van Meloni voor het grootste deel het resultaat is van het falen van haar rechtse bondgenoten. Matteo Salvini en Silvio Berlusconi, wiens partijen ieder 8-9 procent van de stemmen haalden, hebben door de jaren heen zoveel schandalen en gedonder gehad dat veel keizers het wel beu zijn.
Bovendien worden beide mannen gezien als te vriendelijk richting Rusland, iets waar Meloni zich sinds de invasie in Oekraïne van heeft gedistantieerd. Dat Meloni nog relatief onervaren is, is in deze situatie een voordeel. Ze pikt vooral veel kiezers van Lega Nord af die ontevreden zijn met de rest van het rechtse blok.
Daarnaast merkt Hofer op dat de opkomst met 64 procent bijzonder laag was. In 2018 was de opkomst nog 73 procent. Vooral veel linkse kiezers zouden thuis zijn gebleven, waar vervolgens het rechtse blok van profiteert. Het electoraat als geheel is niet opeens veel rechtser geworden, maar een deel is niet op komen dagen.
De oorzaak hiervoor legt Hofer bij de campagne die links heeft gevoerd, waarin ze zich vooral profileerden als de oppositie tegen rechts. Zo’n anticampagne heeft veel mensen vervreemd, en verstoken gelaten van een positieve toekomstvisie. Alleen maar herhalen dat je ”tegen het fascisme” bent, dat maakt weinig indruk bij mensen die zich vooral zorgen maken over hun baanzekerheid of de inflatie.
