Koning Salman van Saudi-Arabië heeft zijn kabinet een beetje aangepast. Zijn zevende zoon en troonopvolger Mohammed bin Salman is nu formeel tot premier benoemd. Mohammed, in de pers ook wel aangeduid met de afkorting ”MBS”, was al de drijvende kracht achter veel overheidsbeleid, sinds hij in 2017 tot kroonprins werd benoemd. Tevens was hij van 2015 tot afgelopen dinsdag minister van Defensie. Die post wordt nu overgenomen door zijn jongere broer Khalid bin Salman, de negende zoon van de koning.
Als Defensieminister was MBS één van de drijvende krachten achter de Saudische interventie in Jemen in 2015. Bij dat conflict, waarin Saudi-Arabië en een aantal ander Arabische landen zeggen Iraanse beïnvloeding in Jemen te bestrijden, zijn inmiddels vele duizenden Jemenieten om het leven gekomen.
Mohammed bin Salman wordt ook gezien als de opdrachtgever van de moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi, die in 2018 werd gedood in de Saudische ambassade in Istanboel. De verantwoordelijkheid voor de moord op Khashoggi wordt door bin Salman ontkend, maar verschillende landen verklaarden na het incident de kroonprins tot paria te zullen maken.
Met de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne lijkt van die pariastatus weinig over te blijven. MBS kon in juli gewoon op bezoek bij de Franse president Macron, en ontving de Amerikaanse president Biden in Jeddah. Ook Turkije heeft de verbroken relaties inmiddels weer hersteld. De Turkse president Erdogan bracht in juni een bezoek aan het koninkrijk. President Erdogan zei na de moord op Khashoggi nog dat Mohammed bin Salman verantwoordelijk was. Van die beschuldiging bleef bij het staatsbezoek niets over.
Afgelopen weekend ontving de kroonprins in de Saudische stad Jeddah ook de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, die op zoek was naar nauwere economische relaties, en natuurlijk energie. De Duitse regering had voorafgaand aan de ontmoeting al aangegeven dat de officiële positie over de moord op Khashoggi onveranderd blijft. Scholz gaf na de ontmoeting aan dat ”niets ongezegd was gebleven” over de mensenrechtensituatie in het koninkrijk.
De post van premier van Saudi-Arabië is traditioneel in handen van de koning. Koning Salman is inmiddels 86 jaar oud, en zijn kroonprins is vorige maand 37 geworden. Al-Jazeera merkt op dat de benoeming van MBS vooral een formalisering is van zijn leidende positie binnen de Saudische staat. De koning zal wel kabinetsvergaderingen voor blijven zitten. Geruchten dat de koning op het punt zou staan om af te treden, zijn er al sinds de benoeming van MBS tot kroonprins in 2017. Wel lijkt er een geleidelijke verschuiving van formele bevoegdheden van de vader naar de zoon plaats te vinden.
