COPENHAGEN, 5 oktober (Reuters) – De centrumlinkse premier van Denemarken, Mette Frederiksen, heeft woensdag algemene verkiezingen uitgeschreven voor 1 november en gezegd dat zij in een tijd van internationale onzekerheid zal proberen een brede coalitie te vormen die alle politieke partijen omvat.
Denemarken is momenteel het brandpunt van een wereldwijde politieke crisis nadat vorige week twee pijpleidingen die gas van Rusland via de Oostzee naar Europa vervoeren, schade hebben opgelopen in wat wereldleiders een sabotagedaad hebben genoemd.
“Wij willen een brede regering met partijen aan beide zijden van de politieke middenlijn”, zei de premier, die momenteel met haar sociaal-democratische partij aan het hoofd staat van een eenpartijstelsel, in een toespraak.
“Met de moeilijke tijden waarin we leven en de ontberingen waarmee de wereld wordt geconfronteerd is de tijd gekomen om een nieuwe regeringsvorm te testen”.
Ze werd door haar bondgenoot, de sociaal-liberale partij, gedwongen de verkiezingen uit te schrijven of een motie van wantrouwen tegemoet te zien.
Frederiksen, 44 jaar, werd in 2019 de jongste premier ooit van Denemarken, nadat zij had beloofd de sociale voorzieningen te verbeteren die sinds het begin van de eeuw door liberale economische hervormingen waren uitgehold.
Na wat kan worden gezien als de meest chaotische termijn die een Deense regering in decennia is overkomen, zullen de verkiezingen dienen als een test voor de manier waarop de regering omgaat met de COVID en de stijgende inflatie in de afgelopen maanden.
Recente opiniepeilingen wijzen op een bijna patstelling tussen de sociaal-democratische minderheidsregering van Frederiksen en de linkse partijen die haar steunen, en een rechts blok onder leiding van de conservatieve of de liberale partij.
Frederiksen werd over het algemeen geprezen omdat zij Denemarken door de coronaviruspandemie heeft geloodst met relatief weinig gevolgen voor de gezondheid en de economie, en kreeg massale steun van de bevolking voor haar snelle afsluiting van de samenleving in de vroege stadia van de pandemie in 2020.
Maar haar besluit later dat jaar om alle nertsen in het land te ruimen uit vrees voor de verspreiding van een gemuteerde variant van het coronavirus leidde tot kritiek toen bleek dat er geen wettelijke basis was om op te roepen tot het ruimen van gezonde nertsen.
Frederiksen ontkwam uiteindelijk aan juridische consequenties, maar sindsdien blijkt uit opiniepeilingen dat de steun afneemt en het schandaal verkortte ook haar ambtstermijn toen de sociaal-liberalen hun steun introkken.
Aanpassingen: extra alinea’s met citaten Frederiksen en achtergrondinfo toegevoegd, 14:12 uur.
