Door: Jan Omvlee, TPO- De coupplegers in Burkina Faso hebben een nieuwe president benoemd. De officier Ibrahim Traoré was commandant van een artillerie-eenheid in het noorden van het land. Nu is hij president namens de nieuwe junta, die vorige week de macht greep in de hoofdstad Ouagadougou. Het gaat voor alle duidelijkheid niet om de voetballer Ibrahima Traoré. Die heeft hier niets mee te maken.
De vorige president, Paul-Henri Sandaogo Damiba, greep zelf in januari nog de macht in het West-Afrikaanse land. Hij is nu naar buurland Togo gevlucht. Damiba is 41 en was luitenant-kolonel in het leger, Traoré is 34 jaar oud en heeft de rang van kapitein.
De nieuwe coupplegers zeggen dat ze Damiba af hebben gezet vanwege zijn onvermogen om het leger te hervormen, en iets te doen aan de islamitische opstandelingen die sinds 2015 het land onveilig maken. Dit was ook de reden die Damiba zelf gaf voor zijn eigen machtsgreep.
Veel landen in West-Afrika kampen met een verzameling van jihadistische rebellengroepen, die in grote, dunbevolkte gebieden meer invloed hebben dan de overheden van die landen. Een bemiddelaar van de regionale politieke organisatie ECOWAS zei in juni nog dat ongeveer 40 procent van Burkina Faso in handen was van islamitische rebellen, en dat de staat in die gebieden niets meer te zeggen had.
Voorstanders van de huidige coup demonsteren al dagen in de hoofdstad voor de omwenteling. Sommigen zwaaien hierbij met Russische vlaggen. Ze lijken Moskou als een betere partner te zien dan de oud-kolonisator Frankrijk, waarmee Damiba een te nauwe band zou hebben ontwikkeld. Rusland onderhoudt ook warme banden met de junta in buurland Mali, waar de Fransen inmiddels ook niet meer welkom zijn.
Lokaal heeft de coup misschien wat steun, internationale organisaties hebben de actie veroordeeld. De VN heeft gewaarschuwd dat de blokkades van steden door het leger, en de toenemende instabiliteit van de economie alleen maar bijdragen aan de dreigende hongersnood. Burkina Faso heeft een snelgroeiende bevolking van 16 miljoen mensen, en het is een zware opgave om die allemaal van voedsel en water te voorzien.
ECOWAS had Burkina Faso in januari al geschorst na de vorige coup. Traoré heeft in een interview met Franse media beloofd dat hij en zijn medestanders afspraken na zullen komen van het vorige regime, om het land in 2024 terug te laten keren naar democratisch bestuur.
De laatste democratisch verkozen president was Roch Kaboré, die voor zijn afzetting in januari zes jaar aan de macht was geweest. Hij werd door de coupplegers verantwoordelijk gehouden voor de tegenslagen in de strijd met jihadisten, en werd onder huisarrest geplaatst. De nieuwe coupplegers lijken niet van plan om hem terug te laten keren naar zijn oude functie.
