PRAAG/WARSCHAU, 12 oktober (Reuters) – De president van Rusland zegt dat Europa schuld heeft aan zijn energiecrisis door een beleid dat de industrie van investeringen berooft, terwijl de EU-landen woensdag worstelden om het eens te worden over een gasprijsplafond om de gevolgen voor de consumenten te compenseren.
De bezorgdheid over de veiligheid van de energievoorziening werd nog groter toen in Polen een lek in de Druzhba-pijpleiding uit Rusland de oliestroom naar Duitsland verminderde.
Polen zegt dat het lek waarschijnlijk door een ongeval is veroorzaakt, maar het komt op een moment dat de landen van de Europese Unie proberen om minder afhankelijk van Russische energie te worden als reactie op de invasie van Oekraïne in februari.
De Nord Stream gasverbinding naar Duitsland is nu buiten werking na een lek vorige maand dat zowel Rusland als het Westen hebben toegeschreven aan sabotage, zonder te identificeren wie erachter zat.
President Vladimir Poetin zei dat lekkages in de twee Nord Stream-pijpleidingen die onder de Oostzee lopen, een “daad van internationaal terrorisme” waren om mensen van goedkope energie te beroven.
Na een vergadering van de EU-ministers van energie in Praag zei Kadri Simson, EU-commissaris voor energie, dat de prijzen onhoudbaar hoog waren, maar hij gaf aan dat er nog geen akkoord was over een maximumprijs voor gas.
Poetin zei dat er nog steeds gas kan worden geleverd door een intact deel van de Nord Stream 2-pijpleiding, maar dat het aan de EU is of zij het gas wil of niet.
Duitsland bevroor het Nord Stream 2-project enkele dagen voordat Rusland troepen naar Oekraïne stuurde en een Duitse regeringswoordvoerder sloot woensdag uit dat het gas via die route wordt afgenomen.
Poetin opperde ook het idee om een alternatief Europees gasknooppunt te creëren via Turkije.
“We zouden de verloren volumes langs de Nord Streams over de bodem van de Oostzee naar het Zwarte Zeegebied kunnen verplaatsen en zo de hoofdroutes voor de levering van onze brandstof, ons aardgas aan Europa via Turkije laten lopen”, zei Poetin tegen een energieforum in Rusland.
Poetin zei dat Moskou geen schuld heeft aan de torenhoge energieprijzen in Europa en wees op het streven van de EU naar groene energie en zei dat dit heeft geleid tot onderinvesteringen in de wereldwijde olie- en gasindustrie.
De Groep van Zeven (G7) heeft gesproken over een plafond voor de Russische olieprijzen, een maatregel die volgens Poetin de problemen nog zou vergroten.
De gevolgen van de inspanningen om minder Russische energie te gebruiken en de sterke vermindering van de leveringen uit Rusland zijn voelbaar in de EU-27, met gasprijzen die bijna 90% hoger liggen dan een jaar geleden en de vrees voor rantsoenering en stroomonderbrekingen tijdens de komende winter.
De energieministers van de EU hebben woensdag overeenstemming bereikt over een pakket nieuwe voorstellen om de crisis aan te pakken, die volgende week aan de EU-Commissie zullen worden voorgelegd.
Deze omvatten de ontwikkeling van een alternatieve benchmark voor gasprijzen, verdere stappen om de vraag te verminderen en de bevordering van gezamenlijke aankopen. Maar een akkoord over een gasprijsplafond bleek moeilijk haalbaar.
“We zullen in het weekend zien hoe we verder kunnen gaan met het aftoppen van de gasprijs voor elektriciteitsopwekking – als het zover is, kunnen we zeggen dat een brede meerderheid van de lidstaten deze maatregel steunt”, aldus Simson.
De meeste EU-landen zeggen dat ze een gasprijsplafond willen, maar zijn het niet eens over de opzet ervan. Sommige landen, waaronder Duitsland, Europa’s grootste gasmarkt, zijn ertegen met het argument dat het de voorziening dreigt te verstikken.
In buurland Polen zei pijpleidingexploitant PERN dat er dinsdagavond een lek was ontdekt in een deel van de Druzhba-oliepijp, ongeveer 70 km van de centrale Poolse stad Plock.
De Druzhba-pijpleiding, waarvan de naam “vriendschap” betekent in het Russisch, is een van ‘s werelds grootste en levert Russische olie aan een groot deel van Midden-Europa.
“Hier kunnen we spreken van accidentele schade,” vertelt Polen’s topambtenaar belast met energie-infrastructuur Mateusz Berger telefonisch aan Reuters.
Duitsland’s PCK Raffinaderij in de oostelijke stad Schwedt, die 90% van de Berlijnse brandstof levert, zegt dat het nog steeds olie leveringen ontving van de Druzhba pijpleiding, maar op verminderde capaciteit.
De energiecrisis heeft een domino-effect gehad in heel Europa, omdat bedrijven de extra kosten hebben doorberekend en de gezinsbudgetten onder druk zijn komen te staan.
De regeringen proberen ook uit te zoeken hoe zij de noodmaatregelen ter bescherming van de consument en ter compensatie van de verstoringen als gevolg van de prijsstijging moeten financieren.
EU-lid Portugal is van plan 3 miljard euro in zijn elektriciteits- en aardgassystemen te injecteren om de prijzen die bedrijven volgend jaar moeten betalen, te beteugelen, aldus de regering.
In Groot-Brittannië maakte de nieuwe regering plannen voor een tijdelijke inkomstenlimiet voor koolstofarme elektriciteitsproducenten, die volgens de industrie een “de facto windfall tax” op producenten van hernieuwbare energie is.
