ATHENE, Griekenland (AP) – Vier mediterrane landen van de Europese Unie hebben een gezamenlijke verklaring afgegeven over een geschil met Europa om gezamenlijk asielzoekers te helpen.
In hun verklaring van zaterdag herhaalden Italië, Griekenland, Malta en Cyprus hun standpunt dat zij “niet kunnen instemmen met het idee dat de landen van eerste binnenkomst de enige mogelijke Europese landingsplaatsen zijn voor illegale immigranten”. Zij voegden eraan toe dat het aantal migranten dat door andere EU-lidstaten wordt opgevangen “slechts een zeer kleine fractie is van het werkelijke aantal illegale binnenkomsten”.
De vier landen veroordeelden het optreden van NGO-liefdadigheidsboten “die volledig onafhankelijk van de bevoegde overheidsinstanties optreden” om honderden op zee geredde migranten te redden.
De nieuwe regering van Italië was verwikkeld in een wekenlange impasse met humanitaire groepen die migranten redden in het centrale deel van de Middellandse Zee. Zij stelde dat de landen waarvan de schepen de vlag voeren de migranten moeten opvangen en niet Italië, een standpunt waartegen humanitaire groepen, juristen en mensenrechtenactivisten zich fel verzetten.
Na herhaalde verzoeken om een veilige haven te hebben genegeerd, stuurde Italië drie schepen met migranten naar havens in Zuid-Italië, waarbij aanvankelijk alleen de kwetsbaar geachte personen, waaronder minderjarigen en personen met medische aandoeningen, voor ontscheping werden geselecteerd. Uiteindelijk mochten ze allemaal Italië binnen. Maar een vierde schip, de Ocean Viking, bleef in internationale wateren en voer na bijna drie weken op zee uiteindelijk naar Frankrijk, waar het vrijdag in de haven van Toulon aanmeerde.
Het voorval met de Ocean Viking leidde tot een diplomatieke rel tussen Italië en Frankrijk, nadat de nieuwe premier van Italië, Giorgia Meloni, Parijs had bedankt voor de opvang van de migranten voordat Frankrijk daarmee had ingestemd.
De Franse minister van Binnenlandse Zaken Gerard Darmanin kondigde vervolgens aan dat Frankrijk zich terugtrekt uit een in juni goedgekeurd “solidariteitsmechanisme” om de druk op frontstaten als Griekenland, Italië en Spanje te verlichten door asielzoekers op te nemen. Franse ambtenaren kondigden ook nieuwe grenscontroles met Italië aan.