Door: Jan Omvlee, TPO- Een meerderheid in de Gelderse Provinciale Staten wil het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dwingen om zich aan de afspraken rond de uitkoop van boeren te houden. De A27 bij Utrecht moet breder worden, en bij dit project moet de uit te stoten stikstof worden gecompenseerd. Om dit te doen zijn zes Gelderse boeren uitgekocht. Bij de Staten in Gelderland kan dit rekenen op ontevreden reacties, en de gedeputeerden zouden naar eigen zeggen niet zijn geïnformeerd over de opkoop van de bedrijven.
De overheden hadden juist afgesproken dat ze elkaar wel op de hoogte zouden houden wanneer er boeren opgekocht worden. Volgens het ministerie van Infrastructuur is de provincie wel degelijk bijgepraat, maar vanuit Gelderland wordt dit weersproken.
De Gelderse politiek vreest dat het eigen platteland wordt leeggekocht ter compensatie van andere projecten. Om leegstand te voorkomen wil de provincie dat de stallen van opgekochte boerderijen worden gesloopt, maar deze taak laat het Rijk bij de boeren zelf liggen.
De Gelderse Statenleden dreigen nu dat als de landelijke overheid niet meewerkt, de provinciale overheid de vergunningen van de stoppende boeren niet in zal trekken. Als die vergunning niet worden ingetrokken, kan de vrijgekomen stikstofruimte niet ter compensatie mee worden gerekend. De projecten waarvoor de bedrijven waren opgekocht, kunnen zo alsnog stil komen te liggen. woensdag wordt over dit plan gedebatteerd.
Bij het provinciehuis in Zwolle is vandaag ook onvrede te horen over het compensatiebeleid. Overijsselse boeren gaan demonstreren over de handhaving van dwangsommen voor boerenbedrijven die teveel zijn gegroeid.
Het gaat om zogenaamde PAS-melders. Deze boeren maakten onder de Programmatische Aanpak Stikstof melding van een uitbreiding van hun bedrijf. Een vergunning aanvragen was hierbij niet nodig, totdat de Raad van State in 2019 de vloer aanveegde met het hele programma.
Sindsdien zitten veel bedrijven in grote onzekerheid. Hun uitbreidingen zouden door het kabinet kunnen worden gelegaliseerd, omdat deze gedaan werden volgens de toen geldende regels. Daarvoor is wel eerst meer stikstofruimte nodig. Extern salderen, of het compenseren van de eigen uitstoot met die van stoppende collega-boeren, behoort ook niet tot de opties, tot onvrede van veel landbouwers.
Sommige boeren hangt nu een flinke dwangsom boven het hoofd, tenzij ze hun veestapel flink inkrimpen. Dit is hoe dan ook een moeilijke en dure keuze, en daarom gaan er vanmiddag mensen demonstreren. Hierbij zal ook een formele klachtenbrief worden aangeboden aan het provinciebestuur.