Door: Jan Omvlee, TPO- Er heerst nog veel onduidelijkheid bij gemeenten over de asieldwangwet, ook wel spreidingswet genoemd, die het kabinet in gaat voeren. De Vereniging Nederlandse Gemeenten heeft gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van 60 gemeenten, en die zeggen dat de huidige wet ”niet bijdraagt aan een duurzaam en stabiel opvanglandschap”. De VNG zal de komende tijd bezig blijven met het bestuderen van de wet. bij een eerste ”uitvoeringsscan” bleken er echter veel haken en ogen te zijn.
Zo moet de verdeel- en beloningssystematiek van de wet worden versimpeld. Volgens de gemeenten is deze nu ”complex en onnavolgbaar”, en bevordert deze geen evenwichtige spreiding van de opvangplaatsen. De VNG zegt wel voorstander te zijn van een wet die een dergelijke verdeling van asielzoekers mogelijk maakt. Het huidige voorstel zal volgens de gemeenten vooral voor vertraging en verwarring zorgen.
Ook moet er meer ruimte in de spreidingswet zijn voor ”kleinschaligheid, flexibiliteit, samenhang met integratie en maatschappelijke voorzieningen”. De wet moet onderdeel worden van de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen. Dit is een samenwerkingsprogramma tussen gemeenten, provincies en het Rijk.
Verder is er volgens de VNG een plan nodig voor meer opvangcapaciteit vóór het inwerkingtreden van de spreidingswet. De crisisnoodopvang die gemeenten nu leveren zou tot 1 april duren. De spreidingswet treedt waarschijnlijk in september 2023 pas in werking. Hierdoor ontstaat een gat in de opvangcapaciteit. Omdat het sowieso nog even duurt voordat nieuw aan te wijzen locaties gerealiseerd zijn, zullen de mensen in de noodopvanglocaties ergens ander ondergebracht moeten worden.