VS schieten Chinese ballon uit de lucht, China dreigt met vergelding

WASHINGTON (AP) – Het Amerikaanse leger heeft zaterdag voor de kust van Carolina een vermoedelijke Chinese spionageballon neergeschoten nadat deze gevoelige militaire terreinen in Noord-Amerika had doorkruist. China hield vol dat het om een ongeluk met een burgerluchtschip ging en dreigde met repercussies.

President Joe Biden gaf het bevel, maar wilde de ballon al eerder, op woensdag, neerhalen. Hem werd geadviseerd dat de beste tijd voor de operatie zou zijn wanneer het boven water zou zijn, zeiden Amerikaanse functionarissen. Militaire ambtenaren besloten dat het neerhalen van de ballon boven land vanaf een hoogte van 60.000 voet een te groot risico zou vormen voor mensen op de grond.

Artikel gaat verder na video.

China antwoordde dat het zich het recht voorbehield om “verdere acties te ondernemen” en bekritiseerde de VS voor “een duidelijke overreactie en een ernstige schending van de internationale praktijk”.

‘Verdere acties als reactie’

In zijn verklaring van zondag zei het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat “China resoluut de legitieme rechten en belangen van het betrokken bedrijf zal verdedigen, en zich tegelijkertijd het recht voorbehoudt om verdere acties te ondernemen als reactie”. Het Chinese ministerie van Defensie sloot zich later op de dag aan bij deze verklaring en zei dat het zich “het recht voorbehoudt de nodige maatregelen te nemen om soortgelijke situaties aan te pakken”.

China-reis Blinken

De aanwezigheid van de ballon in het luchtruim boven de VS deze week betekende een zware klap voor de toch al gespannen Amerikaans-Chinese betrekkingen die al jaren in een neerwaartse spiraal zitten. Het was voor minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken aanleiding om een belangrijke reis naar Peking, bedoeld om de spanningen te verminderen, abrupt te annuleren.

“Ze hebben hem met succes neergehaald en ik wil onze piloten die dat hebben gedaan, complimenteren”, zei Biden nadat hij uit Air Force One was gestapt op weg naar Camp David.

Artikel gaat verder na tweet.

Tweede ballon

Het Pentagon erkende ook berichten over een tweede ballon die boven Latijns-Amerika vliegt. “We denken nu dat het weer een Chinese bewakingsballon is,” zei Brigadier Generaal Pat Ryder, perschef van het Pentagon, in een verklaring.

Functionarissen zeiden dat de ballonnen deel uitmaken van een vloot die China gebruikt voor surveillance, en dat ze op afstand kunnen worden gemanoeuvreerd door middel van kleine motoren en propellers. Een ambtenaar zei dat ze in de pod onder de ballon apparatuur vervoeren die gewoonlijk niet wordt geassocieerd met standaard meteorologische activiteiten of civiel onderzoek.

China’s Ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde niet onmiddellijk op een vraag over de tweede ballon.

Niet eerste keer

Dit is niet de eerste keer dat Chinese spionageballonnen de afgelopen jaren het Amerikaanse luchtruim zijn binnengedrongen, zei een van de ambtenaren. Ten minste drie keer tijdens de regering Trump en ten minste één andere keer tijdens Biden’s tijd als president hebben ze ballonnen zien oversteken, maar niet voor zo lang, zei de ambtenaar.

Artikel gaat verder na video.

Blinken, die vrijdag laat naar Beijing zou vertrekken, zei dat hij de Chinese diplomaat Wang Yi in een telefoongesprek had verteld dat het versturen van de ballon over de VS “een onverantwoordelijke daad was en dat het besluit van China om deze actie te ondernemen aan de vooravond van mijn bezoek afbreuk doet aan de inhoudelijke discussies die we bereid waren te voeren.”

‘Meteorologisch onderzoek’

Ongecensureerde reacties op het Chinese internet weerspiegelden het officiële regeringsstandpunt dat de VS de situatie overdrijft. Sommigen gebruikten het als een kans om de draak te steken met de Amerikaanse verdediging, door te zeggen dat die zich niet eens kon verdedigen tegen een ballon, en nationalistische beïnvloeders gebruikten het nieuws om de VS te bespotten.

China heeft elke bewering van spionage ontkend en gezegd dat het een ballon voor civiel gebruik is, bedoeld voor meteorologisch onderzoek. Het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte dat het geen controle had over de reis van de ballon en drong er bij de VS op aan om de ballon niet te gebruiken om China te “besmeuren”.

Artikel gaat verder na tweet.

Ter voorbereiding van de operatie zaterdag sloot de Federal Aviation Administration tijdelijk het luchtruim boven de kust van Carolina, met inbegrip van de luchthavens van Myrtle Beach en Charleston, South Carolina, en Wilmington, North Carolina. De FAA leidde het luchtverkeer om uit het gebied en waarschuwde voor vertragingen als gevolg van de vliegbeperkingen. De FAA en de kustwacht probeerden het luchtruim en het water onder de ballon vrij te maken toen deze de oceaan bereikte.

Televisiebeelden toonden een kleine explosie, gevolgd door de reusachtige leeggelopen ballon die als een lint naar het water afdaalde.