BARA, Pakistan, 27 februari (Reuters) – Bovenop een politiepost in het noordwesten van Pakistan staat Faizanullah Khan achter een stapel zandzakken en tuurt door het vizier van een luchtafweergeschut, waarbij hij het terrein langs de officieuze grens met de onrustige voormalige stamgebieden van het land afspeurt.
Op deze koude en regenachtige februarimorgen was hij niet op zoek naar vliegtuigen, maar naar islamitische strijders die aanvallen uitvoerden op zijn korps, de provinciale politie van Khyber-Pakhtunkhwa.
Het was overdag, dus hij kon zich een beetje ontspannen, zei Khan, een assistent-onderinspecteur, terwijl hij ging zitten op een traditioneel geweven bed. Maar ‘s nachts was het een ander verhaal, zei hij, terwijl hij wees op de kogelinslagen in de buitenpost, die Manzoor Shaheed, of Manzoor de Martelaar, werd genoemd naar een collega die jaren geleden door opstandelingen werd gedood.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Een Pakistaanse paramilitaire soldaat, links, en Talibanstrijders staan aan hun respectievelijke zijden op wacht bij een grensovergang tussen Pakistan en Afghanistan, in Torkham, in het district Khyber, Pakistan, op 5 september 2021. (AP Photo/Qazi Rauf, File).
De buitenpost is een van de tientallen die bescherming bieden tegen militanten die de Pakistaanse politie opnieuw aanvallen vanuit schuilplaatsen in het grensgebied dat grenst aan het door de Taliban gecontroleerde Afghanistan. Het gebied, dat deel uitmaakt van de provincie Khyber-Pakhtunkhwa, is een broeinest voor strijders van de Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), een overkoepelende organisatie van soennitische islamistische groeperingen.
De dreiging die de opstandelingen vormen voor het nucleair bewapende Pakistan werd vorige maand geïllustreerd toen bij de bomaanslag op een moskee in Peshawar meer dan 80 politiemensen omkwamen. Een factie van de TTP, Jamat-ul-Ahrar, eiste de verantwoordelijkheid op.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Vrouwen houden een exemplaar van de Koran, het heilige boek van de islam, omhoog tijdens een protest tegen de recente ontheiliging van het heilige boek van de islam door een extreem-rechtse activist in Zweden, in Peshawar, Pakistan, zaterdag 28 januari 2023. (AP Photo/Muhammad Sajjad).
Reuters bezocht deze maand het noordwesten van Pakistan en kreeg toegang tot politieposten en sprak met meer dan een dozijn mensen, onder wie hoge politiefunctionarissen. Velen van hen beschreven hoe de politie steeds meer verliezen lijdt door de aanvallen van opstandelingen, terwijl ze te kampen heeft met beperkte middelen en logistieke beperkingen.
Pakistaanse functionarissen erkennen deze uitdagingen, maar zeggen dat zij proberen de capaciteit van het korps te verbeteren in ongunstige economische omstandigheden.
De politie vecht hier al jaren tegen islamisten – sinds 2001 zijn meer dan 2100 personeelsleden gedood en 7000 gewond geraakt – maar nog nooit waren zij het doelwit van operaties van militanten zoals nu.
“We hebben hun weg naar Peshawar tegengehouden,” zegt assistent-onderinspecteur Jameel Shah van het station Sarband, dat de Manzoor Shaheed-post controleert, over de militanten.
Sarband en zijn acht buitenposten hebben de afgelopen maanden vier grote aanvallen te verduren gehad en werden met ongekende regelmaat beschoten door sluipschutters, aldus de daar gevestigde politie.
Het aantal moorden op de politie in Khyber-Pakhtunkhwa is vorig jaar gestegen tot 119, van 54 in 2021 en 21 in 2020. Dit jaar zijn er al 102 doden gevallen, de meeste bij de bomaanslag op de moskee, maar ook bij andere aanslagen. Elders bestormden militanten op 17 februari een politiekantoor in Karachi, waarbij vier doden vielen voordat veiligheidstroepen het pand weer innamen en drie aanvallers doodden.
De TTP, bekend als de Pakistaanse Taliban, zweert trouw aan de Afghaanse Taliban maar maakt niet rechtstreeks deel uit van de groep die in Kaboel regeert. Haar doel is het opleggen van een islamitische religieuze wet in Pakistan.
Een woordvoerder van de TTP, Muhammad Khurasani, vertelt Reuters dat het Pakistaanse leger het hoofddoel is, maar dat de politie in de weg staat.
“De politie is vele malen verteld om ons niet in de weg te staan, maar in plaats van daar acht op te slaan is de politie begonnen met het martelen van onze kameraden,” zegt hij. “Daarom richten we ons op hen.”
Artikel gaat verder na afbeelding.
Een Pakistaanse leger soldaat staat op wacht op het dak van het politie hoofdkwartier een dag na een militante aanval, in Karachi, Pakistan, zaterdag, 18 februari 2023. (AP Foto/Ikram Suri).
Het leger heeft samen met de politie van Khyber-Pakhtunkhwa operaties uitgevoerd en werd geconfronteerd met aanvallen van de TTP. Dit jaar zijn in de provincie drie soldaten omgekomen, volgens gegevens van de afdeling public relations van het leger, die niet inging op vragen van Reuters over militaire slachtoffers.
Maandag werden twee soldaten gedood in Khyber-Pakhtunkhwa in een vuurgevecht met militanten, zei het leger in een verklaring.
In december publiceerde de TTP een video die een van zijn strijders vanuit de bergen rond de hoofdstad Islamabad zou hebben opgenomen en waarop het Pakistaanse parlementsgebouw te zien is. “We komen eraan,” stond op een briefje dat de niet-geïdentificeerde strijder vasthield.
De TTP wil laten zien dat haar strijders kunnen toeslaan buiten hun huidige invloedssfeer, aldus Amir Rana, directeur van het Pak Institute for Peace Studies, een denktank in Islamabad. Hoewel hun mogelijkheden beperkt zijn, zei hij, “is propaganda een belangrijk onderdeel van deze oorlog en de TTP wordt er goed in”.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Arbeiders werken op een groente- en fruitmarkt in Lahore, Pakistan, vrijdag 17 februari 2023. Veel arbeiders maken zich zorgen hoe ze zullen overleven nadat de regering een wetsvoorstel heeft ingediend om 170 miljard roepies aan belastinginkomsten te genereren. Dat kan de economische vooruitzichten van het verarmde Pakistan verslechteren nu het land worstelt om te herstellen van verwoestende overstromingen in de zomer en een golf van geweld. (AP Photo/K.M. Chaudary.)
De politie in Khyber-Pakhtunkhwa, dat aan Islamabad grenst, zegt klaar te zijn voor de strijd, maar wijst op een gebrek aan middelen.
“Het grootste probleem is het aantal personeelsleden, dat een beetje laag is,” zei Shah, van het station Sarband, dat 55 mensen heeft – inclusief chauffeurs en klerken – voor het station en acht aangesloten buitenposten. “Dit is een doelgebied, en we staan absoluut oog in oog met de militanten.”
Dagen voordat Reuters Sarband bezocht, werd een hoge politieambtenaar in een hinderlaag gelokt en gedood buiten het station tijdens een vuurgevecht met militanten. De aanval toonde de vuurkracht van de opstandelingen, die, volgens Shah, night vision goggles gebruikten om de agent in het donker aan te vallen.
Het was niet de eerste keer. Ongeveer een jaar geleden gaf de TTP een video vrij van zijn sluipschutters die gebruik maakten van thermische beelden om nietsvermoedend veiligheidspersoneel uit te schakelen.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Aanhangers van de Pakistaanse Markazi Moslimliga partij nemen deel aan een bijeenkomst ter gelegenheid van de Dag van de Solidariteit met Kasjmir, in Peshawar, Pakistan, zondag 5 februari 2023. (AP Photo/Muhammad Sajjad).
De Pakistaanse minister van Defensie Khawaja Asif, die niet reageerde op een verzoek om commentaar van Reuters over de opstand, vertelde deze maand op de lokale televisie dat militanten de politie als “soft targets” beschouwden omdat hun publieke rol het gemakkelijker maakte om hun faciliteiten binnen te dringen.
Zahid Hussain, een journalist en auteur van boeken over islamistische militanten, zegt dat de politie kwetsbaarder is dan het leger, gezien hun middelen en opleiding.
“Ik bedoel, het zijn schietschijven,” zegt Hussain.
Moazzam Jah Ansari, die hoofd van de politie van Khyber-Pakhtunkhwa was toen hij deze maand met Reuters sprak, maar sindsdien is vervangen, zegt dat de strategieën van de militanten zich hebben ontwikkeld.
“Ze proberen effectievere manieren te vinden om militaire operaties uit te voeren, meer dodelijke wapens,” zei hij.
Militanten hebben Amerikaanse M4 geweren en andere geavanceerde wapens aangeschaft uit voorraden die zijn achtergelaten door westerse troepen die Afghanistan in 2021 hebben verlaten, aldus politiefunctionarissen. Sommige politiebewakers vertelden Reuters dat ze kleine verkenningsdrones over hun buitenposten hadden zien vliegen.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Aanhangers van de Pakistaanse Tehreek-e-Insaf-partij nemen deel aan een manifestatie waarin militante aanvallen worden veroordeeld en vrede in het land wordt geëist, in Peshawar, Pakistan, vrijdag 3 februari 2023. (AP Photo/Muhammad Sajjad).
Khurasani, de woordvoerder van de TTP, bevestigde dat de groep drones gebruikt voor surveillance.
Verschillende politiefunctionarissen in het Sarband-station zeiden dat de provinciale regering en het leger hen en andere buitenposten eind januari night vision goggles hebben verstrekt om de strijd te ondersteunen. Maar ze stuitten op een ander probleem.
“Ongeveer 22 uur van de dag hebben we stroomuitval er is geen elektriciteit om onze brillen op te laden,” vertelde Shah aan Reuters in Sarband.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Studenten scanderen slogans tijdens een protest tegen de recente ontheiliging van het heilige boek van de islam door een extreem-rechtse activist in Zweden, in Peshawar, Pakistan, zondag 29 januari 2023. (AP Photo/Muhammad Sajjad).
Het station heeft één zonnepaneel op het dak, dat de agenten uit eigen zak hebben betaald om te installeren, aldus de chef van het station, Qayyum Khan. Een politieagent, die op voorwaarde van anonimiteit sprak uit angst voor disciplinaire maatregelen, zei dat de politie hun voertuigen gebruikt of naar een tankstation gaat dat is uitgerust met een back-up generator om hun brillen op te laden.
De politie zei andere beschermingsmaatregelen te hebben genomen, waaronder het optrekken van rudimentaire muren ter bescherming tegen sluipschuttersvuur en het aanschaffen van kogelvrij glas op een markt waar apparatuur wordt verkocht die door de door de VS geleide troepen is achtergelaten.
Reuters sprak met vier andere hoge ambtenaren en meer dan een dozijn lagere officieren, die allemaal zeiden dat de provinciale troepenmacht werd verwaarloosd ondanks haar sleutelrol. Zij spraken op voorwaarde van anonimiteit uit angst voor disciplinaire maatregelen.
De benodigde middelen zijn niet beschikbaar en hun salaris en voordelen zijn inferieur aan die van hun collega’s elders in Pakistan, laat staan het leger, zeggen deze ambtenaren tegen Reuters.
“Heeft de politie meer middelen nodig? Absoluut,” zegt Taimur Jhagra, die tot januari provinciale minister van Financiën was, toen een overgangsregering het roer overnam in de aanloop naar verkiezingen.
Jhagra zegt dat zijn regering de politie zoveel mogelijk heeft geholpen met loonsverhogingen en de aanschaf van uitrusting zoals veiligheidsbrillen, ondanks de fiscale beperkingen. De door schulden geplaagde Pakistaanse economie zit al meer dan een jaar in het slop en het land probeert de uitgaven terug te dringen om wanbetaling te voorkomen.
“Khyber-Pakhtunkhwa betaalt daarvoor een grotere prijs vanwege de blootstelling aan islamitische militanten”, zegt hij.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Vrouwen wachten om gesubsidieerde zakken tarwemeel te kopen bij een verkooppunt in Peshawar, Pakistan, maandag 9 januari 2023. Mensen lijden onder de recente prijsstijging van tarwemeel in Pakistan. (AP Photo/Muhammad Sajjad).
Ansari, de voormalige politiechef, zegt dat de middelen zijn verbeterd, maar dat ze eerder reactief komen als er een dreiging ontstaat, dan als duurzame steun. Ook hij schreef dit toe aan de economische omstandigheden, maar voegde eraan toe dat het niet zo erg was als sommigen suggereerden.
Nadat westerse troepen Afghanistan in augustus 2021 hadden verlaten, zocht Pakistan een bestand met de TTP, wat leidde tot een maandenlang staakt-het-vuren en onderhandelingen onder bemiddeling van de Afghaanse Taliban. Als onderdeel van de inspanningen werden veel militanten uit Afghanistan hervestigd in Pakistan.
De TTP beëindigde het staakt-het-vuren in november 2022, en gehergroepeerde militanten begonnen kort daarna opnieuw met aanslagen in Pakistan.
Na de bomaanslag in Peshawar hield het politiepersoneel openbare protesten, waarbij sommigen hun woede uitten tegen hun leiderschap, de provinciale en nationale regering en zelfs het leger, en opriepen tot meer middelen en duidelijkheid over het beleid ter bestrijding van de militanten. Ansari erkende een “diep gevoel van verlies” en “ziedende woede” in het korps na de aanslag.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Vrijwilligers dragen een gewond slachtoffer van een zelfmoordaanslag bij aankomst in een ziekenhuis in Peshawar, Pakistan, maandag 30 januari 2023. Een zelfmoordterrorist sloeg maandag toe in een moskee in de noordwestelijke Pakistaanse stad Peshawar, waarbij meerdere mensen omkwamen en tientallen gelovigen gewond raakten. (AP Foto/Muhammad Sajjad).
Op de plaats van de ontploffing kwam onlangs politiepersoneel bijeen om hun gevallen kameraden te herdenken. De imam, een politiemedewerker die zijn broer verloor bij de aanslag, bad voor het succes van het korps.
Achter de moskee wonen Daulat Khan, een assistent-onderinspecteur, en acht familieleden in een krap politieverblijf van 25 vierkante meter met slechts één kamer. Om hem heen staan afbrokkelende, door explosies beschadigde muren.
“Iedereen kan de opofferingen van de politie zien, maar voor ons wordt niets gedaan,” zegt hij, wijzend op rijen van eeuwenoude, Brits-koloniale kwartieren. “Je ziet de omstandigheden voor je.”
Buiten liggen open rioolkanalen in de steegjes.
Het Pakistaanse leger heeft de TTP effectief ontmanteld en de meeste van zijn leiders gedood in een reeks operaties vanaf 2014.
Maar de aard van de strijd is de afgelopen maanden veranderd, wat deels aantoont waarom de politie en niet het leger het voortouw neemt. De militanten zijn nu verspreid in kleinere groepen over het land en onder de burgerbevolking, in plaats van te opereren vanuit bases in voormalige stamgebieden, aldus analisten.
Het leger staat ook onder druk door een andere opstand in de zuidwestelijke provincie Balochistan, waar separatisten het gemunt hebben op de staatsinfrastructuur en Chinese investeringen.
Het ministerie van Defensie reageerde niet op verzoeken om commentaar over de rol van het leger in het verzet tegen islamisten in Khyber-Pakhtunkhwa.
Artikel gaat verder na afbeelding.
A Shiite Muslim flagellates himself with swords on chains during a procession to mark Ashoura, in Rawalpindi, Pakistan, Tuesday, Aug. 9, 2022. Ashoura falls on the 10th day of Muharram, the first month of the Islamic calendar, when Shiites mark the death of Hussein, the grandson of the Prophet Muhammad, at the Battle of Karbala in present-day Iraq in the 7th century. (AP Photo/Anjum Naveed).
Ver van de brandhaarden krijgen afgestudeerden van de politie zes maanden spoedcursus in anti-militantenoperaties in het grote Elite Police Training Centre in Nowshera.
Het personeel, waaronder vrouwen, leren hoe ze invallen moeten doen, van gebouwen moeten afdalen en hoe ze raketgranaten en luchtafweergeschut moeten gebruiken, die ze loslaten op een model van een trainingskamp van militanten.
Maar buiten de muren van de trainingsschool is er geen stationair militantenkamp, komen de aanvallen ‘s nachts en staat de politie er vaak alleen voor.
Faizanullah Khan zei dat op sommige nachten in zijn buitenpost militanten naar hem of zijn medebewakers roepen. “Ze zeggen ‘we zien je; leg je wapens neer’,” zegt hij.
De bewakers antwoorden soms, zei hij, door met hun geweren in de duisternis te schieten.
