MYKOLAIV, Oekraïne, 20 juli (Reuters) – Rusland heeft donderdag voor de derde achtereenvolgende keer woongebouwen bestookt tijdens bombardementen op Oekraïense havens en een nieuw dreigement geuit tegen schepen met Oekraïense bestemming, wat volgens de Verenigde Staten betekent dat Moskou schepen op volle zee zou kunnen aanvallen.
Dagen nadat Rusland afzag van de graandeal, deden nieuwe signalen dat Moskou bereid was geweld te gebruiken om zijn blokkade van een van ‘s werelds grootste voedselexporteurs op te heffen, de wereldprijzen de hoogte inschieten.
Moskou zegt dat het niet zal deelnemen aan de jarenlange graanovereenkomst zonder betere voorwaarden voor zijn eigen voedsel- en meststoffenverkoop. Volgens de Verenigde Naties bedreigt de beslissing van Rusland de voedselzekerheid van de armste mensen ter wereld.
Kiev hoopt de export te kunnen hervatten zonder deelname van Rusland en zei woensdag dat het een alternatieve route aan het opzetten was via de wateren van het NAVO-lid Roemenië.
Maar sinds Moskou zich maandag uit de overeenkomst terugtrok, zijn er geen schepen meer uit Oekraïense havens vertrokken en verzekeraars betwijfelen of ze wel polissen kunnen afsluiten voor handel in een oorlogsgebied.
Sinds het opzeggen van de overeenkomst heeft Moskou ‘s nachts raketten afgevuurd op de twee grootste havensteden van Oekraïne, Odesa en Mykolaiv. De aanvallen van donderdag leken de ergste tot nu toe, waarbij de lokale autoriteiten in Mykolaiv melding maakten van minstens 19 gewonden.
Brandweerlieden bestreden een enorme uitslaande brand in een tot ruïne verwoest roze gepleisterd woongebouw in Mykolaiv. Verschillende andere woongebouwen werden ook beschadigd.
Ambtenaren zeiden ook dat minstens twee mensen gewond waren geraakt bij aanvallen in Odesa, waar gebouwen in brand stonden.
In zijn meest expliciete dreigement tot nu toe kondigde het Russische leger aan dat het vanaf donderdagochtend alle schepen die op weg waren naar Oekraïense wateren zou beschouwen als schepen die mogelijk wapens aan boord hadden, en dat de landen onder hun vlag zouden worden beschouwd als partijen in de oorlog aan Oekraïense zijde. Het zei dat het delen van de Zwarte Zee onveilig zou verklaren.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
Washington noemde dit een signaal dat Moskou civiele schepen zou kunnen aanvallen en zei dat Rusland ook nieuwe mijnen in zee losliet.
“Wij geloven dat dit een gecoördineerde poging is om aanvallen op burgerschepen in de Zwarte Zee te rechtvaardigen en Oekraïne de schuld te geven van deze aanvallen”, zei Adam Hodge, woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis.
Amerikaanse tarwefutures stegen in de vroege uren van donderdag met nog eens 1,5% na een sprong van 8,5% op woensdag, de snelste stijging op één dag sinds de eerste dagen van de Russische invasie in februari vorig jaar.
Zowel Oekraïne als Rusland behoren tot de grootste exporteurs van graan en andere voedingsmiddelen ter wereld. Volgens de Verenigde Naties zou het terugtrekken van tientallen miljoenen tonnen Oekraïens graan van de markt tot wereldwijde tekorten leiden.
Rusland sloot de Oekraïense havens vorig jaar in de eerste maanden na de invasie, maar stond een jaar geleden toe dat ze weer opengingen onder de graanovereenkomst, waarbij Turkije en de Verenigde Naties toezicht hielden op de inspecties van schepen met Russische deelname.
Een parallelle overeenkomst bood garanties voor Ruslands eigen voedsel- en meststoffenexport. Moskou zegt dat dit niet volledig is geïmplementeerd. Westerse landen zeggen dat Rusland geen problemen heeft gehad met de verkoop van zijn voedsel, dat is vrijgesteld van financiële sancties, en dat het probeert zijn invloed te gebruiken om andere concessies af te dwingen.
In commentaren op woensdag beschuldigde de Russische president Vladimir Poetin het westen van het “perverteren” van de graanovereenkomst, terwijl hij een Russisch aanbod herhaalde om erop terug te komen als aan zijn eisen wordt voldaan.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zei in zijn nachtelijke televisietoespraak dat de Russische aanvallen op de Oekraïense havens aantoonden dat “hun doel niet alleen Oekraïne is, en niet alleen de levens van onze mensen”.
De die dag getroffen havens bevatten ongeveer een miljoen ton graan, zei hij.
“Het is precies die hoeveelheid die al geleverd had moeten worden aan consumerende landen in Afrika en Azië,” zei hij, eraan toevoegend dat een terminal die woensdag beschadigd werd, 60.000 ton landbouwexport bevatte die bestemd was voor verzending naar China.
De escalatie in de Zwarte Zee komt op een moment dat Oekraïense functionarissen melding maken van een nieuwe poging van Rusland om deze week het offensief te hervatten in het noordoosten van Oekraïne, waar volgens Kiev Moskou 100.000 troepen en honderden tanks heeft verzameld.
Sinds vorige maand zijn de Oekraïense troepen in het oosten en het zuiden aan het oprukken en heroveren ze kleine hoeveelheden grondgebied in hun eerste grote tegenoffensief sinds vorig jaar, dat werd ondersteund door miljarden dollars aan nieuwe westerse wapens.
Maar het gaat tot nu toe langzaam: de Oekraïners hebben de belangrijkste verdedigingslinies van Rusland in bezet gebied nog niet bereikt.
