(Bloomberg, 19 oktober 2023) – Afgelopen zaterdag, terwijl Israël nog steeds in shock was van de terreuraanval van Hamas, zei het Israëlische leger dat het “gecoördineerde aanvallen vanuit de lucht, over zee en over land” voorbereidde om Hamas uit te roeien.
Maar halverwege de week suggereerden militaire woordvoerders dat een grondoffensief “iets anders zou kunnen zijn dan je denkt”. Het zou later kunnen beginnen en langer kunnen duren, en zich op onverwachte manieren kunnen ontvouwen, zeiden ze.
Tussendoor was er een reeks ongekende bezoeken van Amerikaanse topambtenaren, waaronder de staats- en defensiesecretarissen en president Joe Biden.
Hun erkenning van Israëls pijn na de dodelijkste aanval in decennia en hun beloften om oorlogsschepen en wapens te sturen, ging gepaard met een boodschap van voorzichtigheid over hoe te reageren.
De VS delen het doel van Israël om de militaire infrastructuur van Hamas in Gaza te vernietigen. Dat is alleen mogelijk met een invasie vanaf de grond, omdat de terreurgroep tientallen jaren heeft besteed aan het bouwen van netwerken van tunnels en andere steunpunten.
Maar de invloed van de VS geeft nu al vorm aan de manier waarop die aanval zal worden uitgevoerd. Met name hoe het aantal slachtoffers onder de 2 miljoen burgers die in Gaza wonen kan worden beperkt.
Artikel gaat verder na afbeelding.
En ook aan de planning van de regering voor wat er gebeurt als de aanval voorbij is, volgens Israëlische functionarissen en mensen dicht bij de regering.
Drie hoge Israëlische functionarissen, die op voorwaarde van anonimiteit spreken, zeggen dat de rol en de invloed van de VS in deze oorlog tegen Hamas dieper en intenser zijn dan die van Washington in het verleden.
De VS maken zich steeds meer zorgen dat de Israëlische invasie de door Iran gesteunde Hezbollah zou kunnen aantrekken. Dat zou een tweede front in de oorlog kunnen openen en een breder conflict kunnen ontketenen.
Dit zal de VS er nog meer bij betrekken waardoor de inspanningen van de regering Biden om de regio te stabiliseren door vrede te sluiten tussen Israël en de belangrijkste Arabische landen, teniet wordt gedaan.
“President Biden richt zich op het verkleinen van de kans dat deze oorlog zich uitbreidt naar een ander front,” zei minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen in een interview. “Dit is zijn belangrijkste doel.”
Premier Benjamin Netanyahu zei na het bezoek van Biden dat er een overeenkomst was bereikt over “samenwerking die de vergelijking in alle gebieden zal veranderen.”
In Air Force One op de terugweg naar Washington zei Biden dat hij met de Israëli’s had gesproken over verschillende “alternatieven” met betrekking tot de grondoorlog vanwege de bezorgdheid over burgerslachtoffers en een uitbreiding van het conflict.
Biden plant later donderdag een toespraak in het Oval Office over hulp aan Israël en Oekraïne.
Israëli’s kregen tranen in hun ogen bij het zien van Biden’s verklaringen en warme omhelzingen van overlevenden. Maar zijn medeleven ging gepaard met een waarschuwing.
“Gerechtigheid moet geschieden,” zei Biden. “Maar ik waarschuw dat je, terwijl je die woede voelt, er niet door verteerd moet worden. Na 9/11 waren we woedend in de Verenigde Staten. Terwijl we gerechtigheid zochten en kregen, hebben we ook fouten gemaakt.”
Voor het eerst woonden Biden en Blinken de vergaderingen van het Israëlische oorlogskabinet bij en hielpen Netanyahu, minister van Defensie Yoav Gallant en oppositieleider Benny Gantz bij het beoordelen en plannen.
De nacht voor het bezoek van Biden was er een dodelijke ontploffing in een ziekenhuis in Gaza. Arabische regeringen omarmden al snel de bewering van Hamas dat Israël achter de aanval zat en in het hele Midden-Oosten gingen demonstranten de straat op.
Maar Biden steunde de Israëlische verklaring die de schuld gaf aan een mislukte raketlancering door een militante groepering.
Zelfs nu de VS twee vliegdekschepen naar het oostelijke deel van de Middellandse Zee heeft gestuurd en troepen in staat van paraatheid heeft gebracht, hebben Biden en andere functionarissen benadrukt hoe belangrijk het is om het aantal burgerslachtoffers te beperken.
In Tel Aviv drong de Amerikaanse president er bij de regering van Netanyahu op aan om humanitaire hulp toe te laten tot Gaza, waar burgers vastzitten met slinkende voedsel- en watervoorraden en regelmatig het slachtoffer zijn van Israëlische luchtaanvallen.
De eerste zendingen uit Egypte zouden volgens Amerikaanse functionarissen vrijdag al kunnen komen.
“Biden is vastbesloten om Hamas te verslaan, maar hij wil ook de strategische allianties en vredesverdragen tussen Israël en Arabische landen behouden. En hij wil ze uitbreiden, om het Amerikaanse leiderschap in het Midden-Oosten te verdiepen”, zegt generaal-majoor (reserve) Amos Gilead, een voormalige topambtenaar van het ministerie van Defensie. “Daarom is de humanitaire dimensie zo belangrijk.”
Amerikaanse functionarissen hebben gezegd dat ze hopen door te gaan met de pogingen om de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië te normaliseren, hoewel de oorlog met Hamas deze dreigt te laten ontsporen.
Die overeenkomst zou Amerikaanse veiligheidsgaranties voor beide landen omvatten. Wat deze week met de VS is overeengekomen, is een de facto versie van zo’n pact, gaf een Israëlische topambtenaar aan.
Michael Oren, voormalig ambassadeur in Washington voor Netanyahu, zei dat Biden Israël aanspoort om voorzichtiger te zijn, zowel wanneer het Gaza binnenvalt als wanneer het reageert op de toenemende aanvallen van de door Iran gesteunde Hezbollah in Libanon.
“Dit brengt Netanyahu in een moeilijke positie,” zei Oren. “De rekening hiervoor komt de dag na de oorlog,” zei hij.
De VS zullen waarschijnlijk druk uitoefenen op Netanyahu om de president van de Palestijnse Autoriteit, Mahmoud Abbas, naar Gaza te brengen en de inspanningen voor een tweestatenoplossing te hervatten, zei hij.
Op woensdag suggereerde Cohen dat Israël waarschijnlijk zal proberen een bufferzone rond Gaza te creëren, in plaats van het gebied volledig te bezetten.
Het plan voor de oorlog wordt nauwlettend in de gaten gehouden en is nog in ontwikkeling. Maar het aanvankelijke doel wordt weerspiegeld in het feit dat Israël 1,1 miljoen Palestijnen heeft bevolen het noordelijke deel van de strook, waar Gaza-stad deel van uitmaakt, te evacueren.
“Het is een onmogelijke situatie. Israël wil veiligheid bieden aan zijn burgers en de afschrikking herstellen en om dat te doen, zal het noodzakelijkerwijs veel burgers moeten doden,” zei Mairav Zonszein, senior analist over Israël bij de International Crisis Group.
Toch staat de regering van Netanyahu open voor de boodschap van de VS, volgens Manuel Trajtenberg, uitvoerend directeur van het in Tel Aviv gevestigde Institute for National Security Studies, een denktank.
Israëlische troepen zullen een grondoperatie uitvoeren in het noorden, waar Hamas zijn hoofdkwartier heeft en waar ze waarschijnlijk stand zullen houden, met een meer chirurgische aanpak in het zuidelijke deel, zei hij.
“Israël heeft voor lange tijd legitimiteit nodig, want dit wordt geen korte operatie,” zei hij.
Israël zal waarschijnlijk special forces sturen die getraind zijn in stedelijke oorlogsvoering, gesteund door reguliere troepen en met nabije luchtsteun. Ze zullen van deur tot deur gaan en proberen Hamas-leiders uit te schakelen of gevangen te nemen, volgens Bilal Saab, een voormalige functionaris van het Pentagon die verantwoordelijk is voor militaire samenwerking in de regio.
“De Israëlische generaals hebben niet de illusie dat ze Hamas kunnen ‘wegvagen’,” zei Bilal, nu senior fellow aan het Midden-Oosten Instituut in Washington.
