(Bloomberg, 19 oktober 2023) – Zonne-energie zal de komende decennia de wereldwijde elektriciteitsmarkten domineren en heeft mogelijk al een “onomkeerbaar omslagpunt” bereikt, volgens een studie die deze week is gepubliceerd in Nature Communications.
Het onderzoek concludeert dat het gebruik van zonne-energie snel zal blijven toenemen, tenzij er grote beleidswijzigingen komen om dit te veranderen.
“Als je geen extra beleid in je systeem stopt, krijg je nog steeds elektriciteit,” zegt Femke Nijsse, een docent aan de Universiteit van Exeter die zich richt op het modelleren van energiesystemen en hoofdauteur was van het onderzoek.
“We hebben op dit moment een systeem dat gedomineerd wordt door fossiele brandstoffen en zonder aanvullend beleid komen we uit bij een situatie die voornamelijk gedomineerd wordt door zonne-energie.”
Onderzoekers stopten gegevens van 70 wereldwijde regio’s in een energiesimulatiemodel om te voorspellen hoe 22 verschillende technologieën, van geothermische energie tot steenkool, waarschijnlijk zullen worden ingezet tot 2060.
In 72% van de simulaties bleek dat zonne-energie in 2050 de meerderheid van de wereldwijde energieopwekking zou uitmaken.
Fossiele brandstoffen zullen naar verwachting 21% van de elektriciteit produceren in 2050, tegenover 62% in 2020. Zonne-energie zal in 2050 goed zijn voor 56% van de elektriciteitsproductie.
Zonne-energie speelt een belangrijke rol in de plannen van landen om de emissiereductiedoelstellingen van het Akkoord van Parijs te halen en omdat windenergieprojecten te kampen hebben met stijgende kosten.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Veel landen, waaronder de VS, het VK en Canada, hebben toegezegd om in 2050 CO2-neutraal te produceren, een doel waarvoor de energiebronnen die hun elektriciteitsnetten van stroom voorzien moeten worden herzien.
Zonne-energie is niet alleen een schonere keuze, maar wordt ook steeds goedkoper. De genivelleerde kosten van door zonne-energie opgewekte elektriciteit (de kosten per megawatt die het de moeite waard maken om te installeren) variëren van 42 dollar tot 48 dollar, vergeleken met 74 dollar voor kolen, volgens BloombergNEF. J
enny Chase, een hoofdanalist voor zonne-energie bij BloombergNEF die niet betrokken was bij het onderzoek, zegt dat deze kosten zullen blijven dalen.
“Elke keer dat je de cumulatieve hoeveelheid zonnepanelen die de mensheid heeft gemaakt verdubbelt, brengen we de kosten met ongeveer 29% omlaag,” zegt ze.
Het is overigens niet alleen maar zonnig weer: een snelle overgang naar zonne-energie zonder voorbereiding kan leiden tot economische en industriële gevolgen voor gemeenschappen, merkt het onderzoek op, vooral voor gemeenschappen met belangen in de fossiele brandstofindustrie.
De onderzoekers ontdekten dat tot 13 miljoen mensen wereldwijd hun middelen van bestaan dreigen te verliezen door de overstap naar hernieuwbare energiebronnen.
Schommelingen in het weer en blootstelling aan de zon betekenen ook dat te veel vertrouwen op zonne-energie kan leiden tot instabiliteit en kwetsbaarheid van het elektriciteitsnet.
Dat kan nog steeds een verbetering zijn ten opzichte van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, maar het is “geen scenario waar je naartoe wilt”, zegt Nijsse. “Je hebt beleid nodig om het naar een duurzamer scenario te sturen.”
Om de opkomst van zonne-energie in goede banen te leiden, zouden overheden moeten investeren in andere duurzame energiebronnen, zoals wind- en waterkracht, en getroffen gemeenschappen moeten helpen met omscholings- en ontwikkelingsprogramma’s, aldus Nijsse.
De industrie zal ook barrières moeten overwinnen, zoals beperkingen in de toeleveringsketen van kritieke metalen en mineralen en een gebrek aan financiering in ontwikkelingslanden.
“Uitbreiding van het elektriciteitsnet is nodig om meer zonne- en windenergie toe te voegen en dat vergt investeringen”, zegt Chase. “Het is in veel landen niet duidelijk wie ervoor gaat betalen of waar het moet worden aangelegd.
Maar de bevindingen van het onderzoek zijn veelbelovend, vooral als de adoptietrends doorzetten en de kosten blijven dalen, aldus Chase.
“We proberen hier het hele energiesysteem van de wereld om te vormen,” zegt ze. “Het feit dat het nu in ieder geval goedkoop is om een groot deel van het energiesysteem te vervangen door zonne-energie is echt goed nieuws.”
