BRUSSEL (AP) – In tegenstelling tot de visie van een ‘Fort Europa’ om illegale migranten buiten te houden, heeft de Europese Unie woensdag voorgesteld om de ophaalbrug te verlagen voor gerichte arbeidsmigratie. De 27 lidstaten hoeven dan niet langer in een lokale vijver te vissen om talent te vinden voor het vervullen van vacatures.
Met het voorstel probeert de EU een middenweg te bewandelen tussen rechtse politici en hun kiezers enerzijds en bedrijven anderzijds. De rechtse politici, van conservatief tot radicaal, veroordelen migratie. De bedrijven, van lokaal tot multinational, kunnen steeds vaker geen lokale arbeidskrachten vinden voor de banen op de snel vergrijzende arbeidsmarkt van de EU.
Van de bouw tot de gezondheidszorg en de hoogtechnologische experts die nodig zijn voor de groene transitie van de EU, de lokale talentenpool in het blok van 450 miljoen mensen is steeds ontoereikender gebleken.
En in plaats van talent van over de hele wereld te dwingen om toegang te zoeken tot de lucratieve EU-arbeidsmarkt via de illegale en gevaarlijke migratieroute, wordt in de plannen van woensdag gepleit voor een veilige en legale manier.
“Dit pakket is ook een sterke, zo niet sterkste, ontmoediging voor illegale migratie,” zei Margaritis Schinas, vicevoorzitter van de EU-Commissie.
Lidstaten hebben al een EU-breed platform waar werkzoekenden gemakkelijker vacatures kunnen vinden in elk van de 27 landen, maar met het nieuwe plan zou het systeem wereldwijd worden. Het EU-platform heeft nu bijna 3 miljoen vacatures, een levendige illustratie van hoe onderdanen van derde landen hiervan zouden kunnen profiteren.
Bovenop de platforms roept het plan op tot maatregelen om de bureaucratie te verminderen als het gaat om beroepskwalificaties, zodat werkzoekenden niet maanden of jaren worden opgehouden door uiteenlopende papierwinkel.
De plannen zullen nu worden beoordeeld door de 27 lidstaten en het EU-parlement voordat ze in de praktijk kunnen worden omgezet.
In de tussentijd raakt de kwestie verstrikt in het algemene Europese debat over migratie, waar zorgen over arbeid vaak onderbelicht blijven in een schril debat dat vaak uitmondt in ruw racisme. Het thema zal ook centraal staan bij de parlementsverkiezingen in Nederland aanstaande woensdag.
Ook in economisch opzicht is er haast geboden en bedrijven in de EU beseffen dat ze te maken hebben met concurrenten overal ter wereld.
“Europa is verwikkeld in een wereldwijde race om talent, net zoals we een wereldwijde race om grondstoffen of energie voeren,” zei Schinas, die de Verenigde Staten, Canada, Nieuw-Zeeland en Australië als voornaamste rivalen noemde.
De nood is zo hoog dat zelfs de economische moloch van de EU, Duitsland, op zoek is naar enkele buitengewone maatregelen. Twee weken geleden keurde de regering wetgeving goed waardoor asielzoekers eerder aan de slag kunnen, zelfs als hun situatie nog niet volledig geregeld is.
Het Duitse pakket moet nog door het parlement worden goedgekeurd en is de laatste in een reeks stappen die de regering onlangs heeft genomen in een poging om migratie als een groot politiek probleem onschadelijk te maken.
De kwestie was een van de redenen waarom de driepartijencoalitie van kanselier OIaf Scholz vorige maand slecht scoorde bij de deelstaatverkiezingen en de AfD winst boekte.
Schinas twijfelde er niet aan dat de strijd met rechts zou doorgaan.
“We zullen ons blijven verzetten tegen het populistische discours dat Europa niet in staat is om iets aan migratie te doen, of dat we de sluizen openen. We werken aan een regelgevende oplossing voor de lange termijn,” zei hij.