(Bloomberg, 16 november 2023) – Het is onwaarschijnlijk dat de Duitse bondskanselier Olaf Scholz zal instemmen met een nieuw verzoek van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan om Eurofighter Typhoon straaljagers te kopen. Dit nu de spanningen sudderen over een aantal kwesties, waaronder de veroordeling van Israël door Turkije.
Erdogan zal Scholz tijdens een bijeenkomst in Berlijn op vrijdag waarschijnlijk vragen om de blokkade op te heffen op de verkoop van de gevechtsvliegtuigen die hij nodig heeft om zijn verouderende luchtmacht op te frissen.
Dit melden Turkse functionarissen die bekend zijn met de zaak. Duitsland produceert de Eurofighter in een consortium met drie andere landen.
De kanselier zal er naar verwachting niet mee instemmen, aldus Duitse functionarissen. Ze wijzen op de diplomatieke spanningen tussen de door de VS geleide NAVO-bondgenoten en Turkije over de aankoop van luchtafweergeschut door Rusland, de militaire strijd tegen Koerdische strijdkrachten in Syrië en de vertraging in de ratificatie van het Zweedse NAVO-lidmaatschap.
Erdogans verklaring van Israël als een “terroristische staat”, terwijl hij Hamas “verkozen heersers en verdedigers van de Gazastrook” noemt, heeft de lijst van zorgen nog langer gemaakt, zeiden ze. In tegenstelling tot de VS en de Europese Unie ziet Turkije Hamas niet als een terroristische organisatie.
“Dit is een bezoek van een moeilijke partner met wie we een hele reeks dossiers bespreken,” zei de Duitse regeringswoordvoerder Steffen Hebestreit woensdag tegen verslaggevers. Hij voegde eraan toe dat Scholz duidelijk zou maken dat Duitsland vasthoudt aan zijn standpunt dat Israël het recht heeft om zichzelf te verdedigen na de dodelijke aanval van 7 oktober door Hamas.
De Turkse regering weigerde commentaar te geven.
Erdogan zal naar verwachting vragen om ten minste 20 Eurofighter Typhoon straaljagers met een optie om dat totaal te verdubbelen, zeiden de Turkse functionarissen, die vroegen niet van tevoren te worden geïdentificeerd over de vergadering. Turkije wil graag een deal sluiten om te reageren op de aankoop van Rafale-gevechtsvliegtuigen door rivaal Griekenland, zeiden ze.
Turkije en Griekenland, naburige NAVO-bondgenoten, raken sporadisch verwikkeld in luchtgevechten over langlopende territoriale geschillen, variërend van de Egeïsche Zee tot de oostelijke Middellandse Zee.
Turkije is over tijd om zijn vloot van F-4 vliegtuigen met pensioen te sturen, en het moderniseren van de luchtmacht van zijn land is een prioriteit geworden voor Erdogan. Dit sinds de VS het land in 2019 uit het programma heeft gezet om het meer geavanceerde F-35 gevechtsvliegtuig van Lockheed Martin te kopen – en te helpen bouwen.
Turkije had eerder ingestemd met de aankoop van Russische S-400 raketsystemen, en de VS vreesden dat die gebruikt zouden kunnen worden om inlichtingen te verzamelen over het stealthvliegtuig.
De VS heeft sindsdien aangegeven dat de aanstaande ratificatie door het Turkse parlement van het Zweedse verzoek om lid te worden van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie een voorwaarde is om akkoord te gaan met de verkoop van oorlogsvliegtuigen.
De commissie buitenlandse zaken van het Turkse parlement begon donderdag met het debat over de toetreding van de Noordse natie tot de NAVO. Maar het zei dat het een schriftelijk draaiboek van Zweden voor terrorismebestrijding wil zien voordat het de toetreding goedkeurt.
