(Priscila Azevedo Rocha, Bloomberg, 20 november 2023) – De crisis die de Europese windindustrie overspoelt, blijkt een waarschuwing te zijn: de dingen moeten radicaal veranderen om vooruitgang te boeken met wat een belangrijk onderdeel van de klimaattransitie is.
Een stroom van negatieve krantenkoppen heeft de laatste tijd de boventoon gevoerd, de fall-out van stijgende grondstofprijzen, hogere financieringskosten en langlopende problemen met de toeleveringsketen.
Terwijl deze problemen de industrie teisterden en leidden tot mislukte projecten, miljarden afschrijvingen en rampzalige veilingen van windparken, zag het er allemaal steeds somberder uit.
Toen veranderde Vestas Wind Systems A/S het verhaal door een grote toename van orders aan te kondigen en de vooruitzichten te verbeteren.
Tegelijkertijd lijkt de realiteit door te dringen dat het opstarten van projecten meer gaat kosten en meer steun nodig heeft. Regeringen in Europa reageren al, wat enige hoop geeft dat dit het dieptepunt is.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Vorige week ondernam het VK directe actie om te helpen met de financiering, door de steunprijs voor nieuwe offshore windparken te verhogen.
De Europese Unie zegt dat er “onmiddellijke actie” nodig is en is van plan om de vergunningen voor windprojecten te versnellen, en Duitsland zal het makkelijker maken voor groene energiebedrijven om op het net te komen.
Dat is allemaal bedoeld om de investeringen op gang te houden en, meer in het algemeen, om landen op weg te helpen naar hun doelstellingen voor net-zero.
“We moeten erkennen dat dit is waar we nu zijn en we moeten manieren vinden om die investering in de markt te krijgen,” zei Alana Kuhne, hoofd nieuwe markten Europa bij Orsted A/S, tijdens een conferentie.
“Beleidsmakers beginnen deze uitdaging te erkennen.”
De aandelen van Vestas, ‘s werelds grootste windturbinefabrikant, zijn met ongeveer 30% opgeveerd vanaf het dieptepunt begin oktober. JPMorgan Chase & Co. heeft het aandeel vorige week opgewaardeerd van ‘onderwogen’ naar ‘neutraal’.
Een verdere stimulans voor de sector kwam van Octopus Energy, dat vrijdag aankondigde een fonds van 3,7 miljard dollar te lanceren om tegen 2030 te investeren in offshore windenergie.
Orsted, dat in het middelpunt van de windcrisis stond, is de afgelopen weken ook van zijn dieptepunten afgekomen na een scherpe selloff.
Offshore windenergie is extreem kapitaalintensief en de druk op de kosten heeft het voor ontwikkelaars en leveranciers moeilijk gemaakt om financiering te krijgen voor projecten met winstgevende marges.
Velen hebben jaren geleden contracten afgesloten om stroom te leveren tegen specifieke prijzen, maar nadat de inflatie de kosten opdreef, waren die deals niet langer levensvatbaar.
“Offshore projecten begeven zich op zeer dun ijs”, zegt Xabier Viteri Solaun, directeur van de renewables business van Iberdrola SA.
“Het is vandaag de dag veel moeilijker om tot een definitieve investeringsbeslissing te komen.”
De prijzen voor windenergie verhogen is één oplossing, maar dat zal uiteindelijk hogere rekeningen betekenen voor consumenten, die nog steeds te lijden hebben onder de energieprijs- en inflatieschok van 2022.
Tot nu toe is de ontluikende opleving van offshore gericht op Europa. Windenergie is bijzonder belangrijk in de regio, zowel economisch als in termen van energiezekerheid.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Fabrikanten van apparatuur zijn enorme werkgevers en windenergie is soms goed voor meer dan 30% van de elektriciteitsopwekking.
Bedrijven zijn nog steeds bezig met het oplossen van problemen in de VS, waar ontwikkelaars zoals Orsted en BP Plc meer dan 5 miljard dollar aan waardeverminderingen op offshore windprojecten hebben genomen.
Sommige bedrijven, waaronder Avangrid Inc, zeggen dat ze van plan zijn om in te schrijven op nieuwe contracten, hoewel ze dan hogere prijzen zullen moeten vragen. Maar het risico is dat projecten daardoor niet meer concurrerend zijn.
Dat is wat er in juli gebeurde, toen Orsted en zijn partner Eversource Energy er niet in slaagden een contract binnen te halen om stroom te leveren aan Rhode Island omdat hun aanbod te duur was.
Ondertussen heeft de Europese Commissie de verontrustende situatie erkend en eind vorige maand een actieplan gepubliceerd.
Zij schat dat de EU tegen 2030 meer dan 500 gigawatt aan windenergie nodig heeft om de doelstellingen voor hernieuwbare energie te halen, tegenover 204 GW in 2022, iets wat niet zal gebeuren “zonder een gezonde, duurzame en concurrerende toeleveringsketen voor windenergie”.
“Zowel de rente als de inflatie lijken een plateau te hebben bereikt, wat enige zekerheid biedt in de kosten, wat gunstig is voor investeringen”, zegt Carla Ribeiro, hoofd offshore windadvies voor het VK en Ierland bij adviesbureau Ramboll.
“Maar het herstel zal waarschijnlijk traag verlopen en het vertrouwen van investeerders moet worden hersteld.
Naast de problemen in de hele sector zijn er ook bedrijfsspecifieke problemen geweest. Siemens Energy AG heeft de overheid om hulp moeten vragen bij het oplossen van problemen met turbines van een Spaans bedrijf dat het heeft gekocht.
En in een wereld van hogere rentetarieven en grondstofprijzen is het nog steeds een uitdaging om financiering te krijgen voor offshore-windenergie.
Overheidsgaranties kunnen wat kapitaal in projecten pompen, maar vooral voor offshore windprojecten is geld slechts een deel van de vergelijking. Bedrijven moeten hun toegang tot het net geregeld hebben en de contracten met alle leveranciers ondertekend hebben.
En er is ook een specifieke volgorde waarin dingen moeten gebeuren. Als er één vertraging oploopt, krijgt het hele project te maken met vertragingen en annuleringen.
Het Verenigd Koninkrijk zal deze week een herziening aankondigen van de manier waarop het prioriteit geeft aan aansluitingen op het elektriciteitsnet van het land, meldt Bloomberg. Dat maakt deel uit van een breder plan om schone energie in huizen en bedrijven te krijgen.
In Polen, waar Vestas in het derde kwartaal een grote order heeft binnengehaald, blijven de projecten op schema omdat de regering ervoor heeft gekozen om de steunprijs te koppelen aan de inflatie, wat helpt om de stijgende kosten te dekken.
“Hoewel de marktomstandigheden momenteel moeilijk zijn, is het duidelijk dat offshore-windenergie de ruggengraat van onze toekomstige energiesystemen gaat vormen,” zegt Adam Morrison, landenmanager voor het Verenigd Koninkrijk bij Ocean Winds, een joint venture van EDP Renewables en Engie.
“Offshore is zeer geschikt om veel van het zware werk van grootschalige energieopwekking te doen.”
