(Jonathan Tirone, Bloomberg, 6 december 2023) – Midden in een stijgende publieke acceptatie en politieke toezeggingen voor kernenergie, hebben analisten een boodschap voor voorstanders van de industrie: temper je enthousiasme.
Landen die deze maand in Dubai beloofden om de opwekking van kernenergie tegen 2050 te verdrievoudigen, zullen een zware strijd moeten leveren om hun doel te bereiken. Dit schrijven wetenschappers en energieonderzoekers in hun jaarlijkse World Nuclear Industry Status Report, dat woensdag is gepubliceerd.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Zo’n doelstelling is “hoogst onrealistisch”, gezien de lange aanlooptijden bij het bouwen van reactoren, aldus het onderzoek, dat deels werd gefinancierd door de Duitse regering.
De bouw van nieuwe kerncentrales kan vele jaren en miljarden dollars in beslag nemen en de investeringen in hernieuwbare energie stijgen veel sneller dan die in kernenergie, aldus het onderzoek.
De nucleaire industrie handhaaft grotendeels een verouderde vloot van reactoren terwijl ze geconfronteerd wordt met torenhoge kosten, vertragingen bij de bouw en vragen over hoe ze kernafval moet verwijderen.
De opwekking van kernenergie daalde vorig jaar met 4%, waardoor het aandeel van deze technologie in de wereldwijde elektriciteitsnetten daalde tot 9,2% – slechts de helft van de piek van meer dan een kwart eeuw geleden.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Ondertussen steeg de totale investering in wind- en zonne-energie vorig jaar naar een recordhoogte van $495 miljard, 14 keer de geschatte steun voor nieuwe kerncentrales.
De beoordeling is de eerste sinds Duitsland in april zijn laatste kernreactor sloot. Hoewel de grootste economie van Europa nog steeds een belangrijke producent van nucleaire brandstof is en onderzoeksfaciliteiten van wereldklasse ondersteunt, maakt de terugtrekking uit kernenergie het land een buitenbeentje onder landen die een nucleaire renaissance willen zien.
Zelfs over plaatsen waar kernenergie wordt gezien als deel van de oplossing om de opwarming van de aarde tegen te gaan, zeggen leidinggevenden uit de industrie dat er betere opties zijn dan het bouwen van meer reactoren.
Artikel gaat verder na afbeelding.
“We hebben op dit moment geen plannen om uit te breiden”, zegt Michael Lewis, CEO van Uniper SE, wiens bedrijf zes reactoren bezit in Zweden – een van de landen die heeft toegezegd de opwekking van kernenergie te verdrievoudigen.
“De doorlooptijden voor investeringen in kernenergie zijn lang en op de korte tot middellange termijn hebben we genoeg hoogwaardige investeringsmogelijkheden in groene flexibele opwekking, groene gassen en hernieuwbare energie.”
Het rapport sluit aan bij de voorzichtigheid waartoe directeur-generaal Rafael Mariano Grossi van het Internationaal Atoomagentschap heeft opgeroepen. Hij zei vorige maand dat de eigen prognose van de IAEA om de capaciteit halverwege deze eeuw wereldwijd te verdubbelen “wel eens een hele uitdaging zou kunnen worden”.
Op dit moment bouwen alleen Chinese en Russische staatsbedrijven nieuwe reactoren op de schaal die nodig is om de kosten te drukken.
Er worden slechts vijf nieuwe eenheden gebouwd in Europa en de VS. Volgens het rapport zijn er weinig aanwijzingen dat westerse economieën de middelen of capaciteit hebben om de productie op korte termijn op te voeren.
Europa en de VS hebben de oudste reactorvloten ter wereld en hebben steeds meer mensen en financiële middelen nodig om ze langer dan de eerste vier decennia te laten werken.
Vorig jaar moest Frankrijk 100 Noord-Amerikaanse arbeiders inhuren om het personeel aan te vullen dat kapotte reactorsystemen repareerde, in wat het staatsbedrijf EDF zijn ‘annus horribilis‘ noemde.
“We zullen voor veel uitdagingen komen te staan en de eerste is het geld,” zei China National Nuclear Corp. Wang Kai tijdens een COP28 paneldiscussie op dinsdag. Investeerders moeten maar liefst 15 jaar wachten tot het geld dat nodig is om een reactor te bouwen begint op te leveren.
Tijdens dat lange wachten “moet je nog steeds rente betalen aan de bank, wat niet aantrekkelijk is voor investeerders uit de particuliere sector”, zei Wang. En voegde er aan toe dat dat de reden is waarom de meeste “nucleaire eigenaars en bouwers en financiële entiteiten” in China staatseigendom zijn.
Om marktgeoriënteerde investeringen in kernenergie te stimuleren, wordt in het rapport aanbevolen dat overheidsfunctionarissen zich minder richten op directe subsidies en meer op beleidsprikkels.
“Een no-regret beleid, zoals het invoeren van een passende prijs op koolstof, zou de economie van kernenergie ten goede komen”, schreef hoofdauteur Mycle Schneider.
