(Giada Zampano, Paolo Santalucia, Rome, AP. 4 januari 2024) – De Italiaanse premier Giorgia Meloni vertelde haar partners in de Europese Unie donderdag dat het indammen van migratiestromen uit Afrikaanse landen minder te maken heeft met het aanbieden van liefdadigheid dan met sterke partnerschappen in combinatie met strategische investeringen in die landen.
Meloni vertelde verslaggevers op een persconferentie dat de overeenkomst van vorige maand over het migratie- en asielpact van de EU de situatie voor Italië en andere asiellanden gedeeltelijk heeft verbeterd, maar geen oplossing is voor de toenemende toestroom van migranten.
“Wat er in Afrika moet gebeuren is geen liefdadigheid,” zei ze. “Wat er in Afrika moet gebeuren is samenwerking en serieuze strategische relaties opbouwen als gelijken, niet als roofdieren.”
Meloni benadrukte ook de noodzaak “om het recht te verdedigen om niet te hoeven emigreren en dit wordt gedaan met investeringen en een strategie.”
De hervormingen die de EU-leiders vorige maand overeenkwamen, zijn gebaseerd op een nieuwe reeks regels die bepalen hoe lidstaten reageren op mensen die in Europa aankomen. De overeenkomst is scherp bekritiseerd door humanitaire groeperingen, die zeggen dat het de rechten van mensen die onderweg zijn zal verminderen.
Meloni zei ook dat het ondersteunen van de ontwikkeling van Afrika en de gevaren van kunstmatige intelligentie (AI) belangrijke thema’s zullen zijn voor Italië tijdens zijn eenjarig voorzitterschap van de Groep van Zeven (G7), dat Rome begin januari overnam.
Italië schetste zijn voorgestelde strategie in Afrika in het zogenaamde Mattei-plan – genoemd naar Enrico Mattei, oprichter van de door de staat gecontroleerde olie- en gasgigant Eni – dat de samenwerking wil uitbreiden tot andere gebieden dan energie.
Meloni zei dat het plan specifieke projecten omvat, maar gaf geen details en voegde eraan toe dat deze in de komende weken zullen worden onthuld.
De Italiaanse leider gaf toe dat de resultaten in de aanpak van illegale migratie – een van de topprioriteiten van haar extreemrechtse coalitieregering – tot nu toe teleurstellend zijn.
Meloni’s regering kreeg kritiek van hulporganisaties en linkse oppositiepartijen na de goedkeuring van strengere immigratiewetten, beperkingen op reddingsoperaties op zee en plannen om opvangcentra voor migranten te bouwen in Albanië. Maar haar verkiezingsbeloften om de massale migratiestromen naar Italië te stoppen zijn meestal niet nagekomen.
In 2023 werd de weg van Noord-Afrika over het centrale deel van de Middellandse Zee naar Italië de drukste migratieroute van Europa.
Volgens de UNHCR zijn sinds begin 2023 in totaal 260.662 mensen de Middellandse Zee overgestoken van Noord-Afrika naar Europa.
Uit gegevens van het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken bleek dat het aantal migranten dat in Italië aankwam in 2023 met 50% was gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor. Ongeveer 155.750 migranten bereikten vorig jaar de Italiaanse kusten, waaronder meer dan 17.000 niet-begeleide minderjarigen, vergeleken met 103.850 in 2022.”
De gegevens over migratie zijn niet bevredigend, vooral gezien de hoeveelheid werk die we daaraan hebben besteed,” zei Meloni, eraan toevoegend dat ze zou blijven samenwerken met Afrikaanse landen om het vertrek van illegale migranten te voorkomen.
“Mijn doel is om in Afrika te werken, het vertrek in Afrika te blokkeren, de mogelijkheid te evalueren om daar hotspots te openen om vast te stellen wie wel en wie niet het recht heeft om naar Europa te komen,” voegde Meloni eraan toe. “Tegelijkertijd zullen we werken aan legale migratie.”
De Italiaanse premier ging ook in op andere pijnlijke internationale onderwerpen en verduidelijkte het standpunt van Rome over de oorlog tussen Israël en Hamas.
“Ik denk dat het een vergissing zou zijn om te zeggen ‘Eerst vernietigen we Hamas en dan gaan we praten’,” zei Meloni over de toekomst van de Palestijnen in Gaza. “Want een van de meest effectieve middelen om Hamas te ontmaskeren, die geen enkel belang heeft bij de Palestijnse zaak, is werken aan een serieuze structurele oplossing voor het Palestijnse probleem.”
In reactie op mogelijke risico’s van het isolement van Italië in Europa, nadat het parlement vorige maand een motie verwierp om de hervorming van het Europees Stabiliteitsmechanisme te ratificeren die de bevoegdheden van het systeem om toezicht te houden op landen in moeilijkheden wil versterken, noemde Meloni dit instrument “achterhaald”.
Ze voegde eraan toe dat het falen van Italië om een hervorming van het fonds te ratificeren een kans kan zijn om het “efficiënter” te maken.
Italië blijft het enige EU-land dat het verdrag, dat niet kan worden geïmplementeerd zonder goedkeuring van alle nationale parlementen, niet heeft geratificeerd.
