(Iain Rogers, Bloomberg, 9 januari 2024) -Kanselier Olaf Scholz komt steeds meer onder druk te staan om extra concessies te doen aan Duitse boeren. Dit nadat vier regionale leiders van zijn eigen sociaaldemocratische partij er bij hem op hebben aangedrongen om plannen om te snijden in landbouwsubsidies te heroverwegen.
Boeren blokkeerden maandag wegen in heel Duitsland met tractoren en veroorzaakten zo een wijdverspreide verstoring als start van een geplande actieweek die op 15 januari uitmondt in een rally in Berlijn.
Hoewel de Duitse landbouwlobby als minder invloedrijk wordt beschouwd dan haar Franse tegenhanger, heeft de kwestie de nieuwsstroom gedomineerd en meer negatieve krantenkoppen gegenereerd.
Het komt op een moment dat de steun voor Scholz’ regeringscoalitie met drie partijen in opiniepeilingen al tot recorddieptepunten is gedaald. De kanselier verwierp maandag oproepen om terug te krabbelen.
Naast het landbouwconflict bereidt Europa’s grootste economie zich voor op meer verkeerschaos nadat treinbestuurders stakingen aankondigden vanaf eind dinsdag tot en met vrijdag om hun eisen voor betere lonen en arbeidsomstandigheden kracht bij te zetten.
De conservatieven van de oppositie en Alternative für Deutschland – die respectievelijk op de eerste en tweede plaats staan in de peilingen – hebben hun sympathie voor de boeren uitgesproken. In een poging om hun steun onder de kiezers verder op te krikken.
Zowel Scholz als minister van Economie Robert Habeck van de Groenen, die ook vicekanselier is, hebben het recht op vreedzaam protest erkend. Tegelijkertijd hebben ze gewaarschuwd voor extremistische krachten die volgens hen proberen de protesten uit te buiten om de Duitse democratie te ondermijnen.
De regeringsalliantie probeerde de boeren vorige week te sussen door een voorstel te schrappen om een einde te maken aan een belastingvoordeel voor de land- en bosbouwsector.
Maar ze hielden vast aan een plan om de subsidie op landbouwdiesel te verlagen. In plaats van een abrupt einde, kwamen ze overeen om het de komende drie jaar geleidelijk af te bouwen om meer tijd te geven voor aanpassingen.
Beide maatregelen maakten deel uit van de inspanningen van de federale regering om te bezuinigen op de begroting voor volgend jaar, nadat de rechterlijke uitspraak van november over speciale fondsen de financiële planning in de war stuurde.
Manuela Schwesig, de premier van de oostelijke deelstaat Mecklenburg-Vorpommern, was een van de vier regionale SPD leiders die steun uitsprak voor de boeren. Ze vertelde de publieke door de staat gesubsidieerde omroep ARD laat op maandag dat de maatregelen van de federale regering “de laatste druppel” waren voor de sector.
“De besparingsvoorstellen hebben vooral gevolgen voor plattelandsgebieden en dat is echt verkeerd,” zei Schwesig. “De lasten daar keer op keer verhogen is een signaal aan de mensen dat ze vergeten zijn,” voegde ze eraan toe. “Het gaat er niet alleen om of de besparingen nodig zijn, maar ook hoe ze worden uitgevoerd.”
Zowel Schwesig als Dietmar Woidke, de SPD-premier van Brandenburg, sloot zich maandag aan bij het protest van de boeren. Woidke riep de federale regering op om de sector “planningszekerheid” te bieden.
“Landbouw is het hart en de ruggengraat van ons platteland,” zei Woidke in een bericht op X. “Het is een essentieel onderdeel van de economie van ons land. Daarom zijn deze bezuinigingen verkeerd.”
Ook de sociaaldemocratische regeringsleiders van de deelstaten Nedersaksen en Saarland betuigden hun steun aan de protesten. Frankrijk had in 2022 met 97,1 miljard euro de hoogste landbouwproductie in de Europese Unie, gevolgd door Duitsland met 76,2 miljard euro en Italië met 71,5 miljard euro, volgens gegevens van Eurostat die in november werden gepubliceerd.
