(Liudas Dapkus, Vilnius, AP, 10 januari 2024) – Oekraïne heeft de wereld laten zien dat het leger van Rusland kan worden gestopt, zei president Volodymyr Zelensky woensdag aan het begin van een bezoek aan de Baltische staten. Hij is op zoek naar meer hulp voor zijn land tegen de grotere en beter bevoorrade strijdkrachten van het Kremlin in de 22 maanden oude invasie.
In zijn toespraak in de Litouwse hoofdstad Vilnius zei Zelensky dat Oekraïne nog steeds zijn luchtverdediging moet versterken tegen de intensievere raket- en droneaanvallen van Rusland en zijn munitievoorraden moet aanvullen nu langeafstandsaanvallen het belangrijkste kenmerk van de gevechten van deze winter worden.
“We hebben bewezen dat Rusland gestopt kan worden, dat afschrikking mogelijk is,” zei hij na gesprekken met de Litouwse president Gitanas Nauseda op zijn eerste buitenlandse reis van het jaar.
De massale Russische bombardementen – meer dan 500 drones en raketten werden afgevuurd tussen 29 december en 2 januari, volgens functionarissen in Kiev – verbruiken echter de wapenvoorraden van Oekraïne. De escalatie vergt veel van de Oekraïense luchtverdedigingsmiddelen en maakt het land kwetsbaar tenzij het verdere wapenleveranties veilig kan stellen.
“We hebben een groot gebrek aan moderne luchtverdedigingssystemen,” zei Zelensky, die opmerkte dat dit “is wat we het meest nodig hebben”.
Hij erkende echter dat de voorraden laag zijn in landen die dergelijk materiaal zouden kunnen leveren. “Magazijnen zijn leeg. En er zijn veel uitdagingen voor de werelddefensie,” zei hij.
Woensdag zegde de NAVO extra militaire en financiële steun en middelen toe aan Oekraïne.
Oekraïne hoopt de ontwikkeling van zijn binnenlandse defensie-industrie te versnellen en gezamenlijke projecten op te zetten met buitenlandse regeringen om de productie van munitie en wapens te versnellen.
Oekraïense functionarissen die met Zelensky reisden, ondertekenden verschillende documenten over samenwerking bij gezamenlijke wapenproductie. Vergelijkbare overeenkomsten worden verwacht in de andere Baltische landen die Zelensky deze week zal bezoeken.
Nauseda zei dat Litouwen deze maand munitie, generatoren en ontstekingssystemen naar Oekraïne zal sturen en in februari pantserwagens zal leveren. Litouwen heeft 200 miljoen euro aan steun voor Kiev goedgekeurd, zei hij.
De focus van zijn tweedaagse reis naar Litouwen, Letland en Estland, zei Zelensky op zijn officiële Telegram-kanaal, zal liggen op veiligheidsbelangen, de hoop van Oekraïne om lid te worden van de Europese Unie en de NAVO. En ook op het opbouwen van partnerschappen in de productie van drones en elektronische oorlogsvoering capaciteiten.
Zelensky bedankte Litouwen voor zijn militaire steun en goodwill. Hij werd donderdag verwacht in Estland en Letland.
“We weten hoe vermoeiend deze langlopende oorlog is, en we zijn geïnteresseerd in de volledige overwinning van Oekraïne in deze oorlog zo snel mogelijk,” vertelde de Litouwse president Gitanas Nauseda aan verslaggevers.
De kleine Oost-Europese landen behoren tot de meest trouwe politieke, financiële en militaire aanhangers van Oekraïne, en sommigen in de Baltische staten maken zich zorgen dat ze het volgende doelwit van Moskou zouden kunnen zijn.
De drie landen werden door Josef Stalin bezet en geannexeerd tijdens de Tweede Wereldoorlog voordat ze hun onafhankelijkheid herwonnen met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. In 2004 sloten ze zich aan bij de NAVO, waardoor ze onder de militaire bescherming van de VS en haar westerse bondgenoten kwamen te staan.
“Democratische landen hebben veel gedaan om Oekraïne te helpen, maar we moeten samen meer doen zodat Oekraïne wint en de agressor verliest,” zei de Estse president Alar Karis in een verklaring.
“Dan is er de hoop dat dit de laatste militaire agressie in Europa blijft, waarbij iemand zijn buurman met raketten, drones en kanonnen wil dicteren welke politieke keuzes er gemaakt kunnen worden,” zei hij.
In zijn Telegram-bericht sprak Zelensky zijn dank uit aan de Baltische landen voor hun “compromisloze” steun aan Oekraïne in de afgelopen 10 jaar, verwijzend naar 2014 toen de Russische agressie begon met de illegale annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim.
De recente escalatie van raket- en droneaanvallen door Rusland vergt veel van de Oekraïense luchtverdedigingsmiddelen, zei een Oekraïense luchtmachtfunctionaris dinsdag, waardoor het land kwetsbaar wordt tenzij het zich van verdere wapenleveranties kan verzekeren.
Zelensky’s energieke internationale diplomatie tijdens de oorlog is essentieel geweest om druk te blijven uitoefenen op bevriende landen om Kiev voor miljarden dollars aan wapens te blijven leveren, waaronder Duitse Leopard-tanks, Amerikaanse Patriot-raketsystemen en Britse Storm Shadow-kruisraketten.
Die steun is de laatste tijd echter afgenomen. Een plan van de regering van de Amerikaanse president Joe Biden om nog eens miljarden dollars aan hulp naar Kiev te sturen zit vast in het Congres. En de belofte van Europa in maart om binnen 12 maanden 1 miljoen artilleriegranaten te leveren is niet nagekomen, met tot nu toe slechts ongeveer 300.000 geleverde granaten.
Ondertussen gaan de langeafstandsaanvallen van de troepen van het Kremlin door.
Kharkiv, de op één na grootste stad van Oekraïne, werd dinsdag laat aangevallen door Russische S-300 raketten, zei burgemeester Ihor Terekhov.
De Russen troffen een onbewoond zomerkamp aan de rand van de noordoostelijke stad, zei hij op Telegram. Verschillende gebouwen werden beschadigd, maar er werden geen slachtoffers gemeld.
Oekraïne bleef ook proberen doelen in Rusland te raken.
Het Russische ministerie van Defensie zei dat de luchtverdediging een Oekraïense drone had neergehaald boven de regio Saratov in het zuidwesten van Rusland, aan de rivier de Wolga.
De gouverneur van Saratov, Roman Busargin, zei dat de drone was neergehaald boven het Engels district, waar zich de belangrijkste strategische bommenwerperbasis van Rusland bevindt die kruisraketten op Oekraïne heeft afgevuurd. Hij zei dat er geen slachtoffers of schade waren.
