Bloomberg, 1 februari 2024 – Rusland richt zijn vizier op prominente anti-oorlogscritici van president Vladimir Poetin die naar het buitenland zijn gevlucht, na het ongekende optreden van het Kremlin tegen binnenlandse tegenstanders van zijn invasie in Oekraïne.
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou heeft zijn diplomaten opgedragen om Russische artiesten en beroemdheden te achtervolgen die zich uitspreken tegen Poetin en Oekraïne steunen vanuit zogenaamde ‘bevriende’ landen die geen partij hebben gekozen in de oorlog.
Leden van Bi-2, een rockband in ballingschap die bekend staat om zijn verzet tegen de oorlog, stonden deze week in het middelpunt van een diplomatiek gevecht in Thailand. Dit nadat ze waren aangehouden omdat ze de immigratieregels hadden overtreden tijdens twee concerten op het vakantie-eiland Phuket.
Moskou probeerde de Russische burgers in de zeven leden tellende groep terug te krijgen naar het land, waardoor mensenrechtengroeperingen zich zorgen maakten dat ze het risico liepen gearresteerd en vervolgd te worden.
Vijf van de groep hadden een Russisch paspoort. Maar omdat vier leden de Israëlische nationaliteit hadden en één ook de Australische, kozen de Thaise autoriteiten er uiteindelijk voor om ze allemaal naar Israël te sturen. Dit na tussenkomst van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Jeruzalem.
“Ik ben blij dat we er door slim en ijverig diplomatiek werk in geslaagd zijn om de Israëlische burgers die in Thailand gearresteerd werden samen met hun bandleden die een buitenlandse nationaliteit hebben, vrij te krijgen.” Dit zei de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Israël Katz in een verklaring.
Naar schatting 1 miljoen Russen hebben het land verlaten sinds Poetins invasie van Oekraïne in februari 2022, de grootste braindrain sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie.
Onder hen bevinden zich prominente culturele figuren die zich hebben uitgesproken tegen de oorlog en een toenemend aantal mensen die door de Russische autoriteiten zijn bestempeld als “buitenlandse agenten”, waardoor ze kwetsbaar zijn voor vervolging.
“De grootste angst van de autoriteiten is nu dat mensen die in het buitenland wonen hun boodschap overbrengen aan een Russisch publiek,” zegt Ekaterina Schulmann. Zij is een Berlijnse politicologe die kort na de Russische inval in Oekraïne tot “buitenlandse agent” werd verklaard.
“Ze willen hen het zwijgen opleggen.”
Wetgevers in Moskou keurden woensdag ook een wet goed die het mogelijk maakt eigendommen in beslag te nemen van mensen die het Russische leger “in diskrediet brengen” door kritiek te uiten op de oorlog in Oekraïne.
“Een absolute meerderheid is voor de noodzaak om verraders te straffen die vanuit het buitenland ons land, onze soldaten en officieren zwart maken,” zei Vyacheslav Volodin, een bondgenoot van Poetin die voorzitter is van het lagerhuis van het parlement, woensdag.
De regering is ook van plan om Russische burgers die in het buitenland wonen te verplichten om zich medio 2025 te registreren bij de consulaire autoriteiten.
Maria Zakharova, woordvoerster van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken, beschuldigde Bi-2 zaterdag van het sponsoren van terrorisme door Oekraïne publiekelijk te steunen.
Een regeringsgezinde wetgever, Andrei Lugovoi, die volgens een Brits onderzoek in 2006 de dissidente Russische spion Alexander Litvinenko in Londen had vergiftigd, ging nog verder.
“Laat de jongens zich klaarmaken: binnenkort zullen ze spelen en zingen op lepels en op metalen platen, tapdansen voor hun celgenoten,” zei hij op Telegram.
Maxim Galkin, een komiek die nu in Israël woont, zei dat hem de toegang tot het Indonesische eiland Bali werd ontzegd voor een geplande show op zaterdag, ondanks het feit dat hij twee dagen eerder een werkvisum had gekregen.
Galkin zei op Instagram dat paspoortbeambten in Bali hem een brief van de Russische regering lieten zien met het verzoek aan Indonesië om hem uit het land te houden.
“Het is amusant dat de Russische staat de tijd en moeite van zoveel mensen hieraan verspilt, die iets beters voor het vaderland zouden kunnen doen dan de manische vervolging van andersdenkende artiesten in het buitenland,” zei hij.
