Ethan Bronner, Bloomberg, 8 februari 2024 – Het Hostage Families Forum bezet drie verdiepingen van een duur kantoorgebouw in Tel Aviv. Onder het motto Bring them home now! genereert de groep miljoenen dollars aan donaties en krijgt het wereldwijde publiciteit door internationale tournees van getroffen familieleden.
Er verblijven nog ongeveer 100 gijzelaars in Gaza nadat ze op 7 oktober door Hamas-terroristen werden ontvoerd. Het lijkt er van veraf op dat het grootste obstakel voor hun vrijlating de wil is van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, wiens oorlogsdoelen centraal zijn komen te staan in zijn politieke overleving.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken maakte deze week voor de vijfde keer sinds het begin van het conflict een rondreis door het Midden-Oosten. Dit om te proberen een overeenkomst te sluiten om een einde te maken aan de Gaza-oorlog, die al vier maanden woedt sinds de eerste aanval van Hamas op Israël.
Elke overeenkomst tussen de partijen zou de vrijlating van gijzelaars inhouden in ruil voor een staakt-het-vuren, maar er is nog geen akkoord bereikt.
Zoals een kop in de linkse krant Haaretz het woensdag verwoordde: ‘Netanyahu offerde Israëlische gijzelaars in Gaza op voor lege slogans en politiek gewin’.
Die avond verwierp de premier het recentste aanbod van Hamas als “waanideeën” en zei dat Israël maar één optie heeft – “totale overwinning” op de door Iran gesteunde terreurgroep.
En hoewel Netanyahu’s denkwijze duidelijk verband houdt met zijn eigen politieke toekomst – hij leunt zwaar op oorlogszuchtige, rechtse steun – staat hij verre van alleen in deze kijk op prioriteiten. Uit peilingen blijkt dat ongeveer 40% van de Israëlische Joden het belangrijker vindt om Hamas te verslaan dan om de gijzelaars thuis te brengen.
Zelfs sommige families van gijzelaars zijn het hiermee eens. Een groep heeft zich afgescheiden van het hoofdforum vanwege bezwaren tegen de focus op hun geliefden boven die van de militaire overwinning.
“We geven om de gijzelaars, maar we geven om de toekomst van Israël,” zei Zvika Mor, wiens zoon Eitan, 23, werd gegijzeld terwijl hij als bewaker werkte op het Nova muziekfestival toen Hamas-agenten een massaslachting aanrichtten.
“Wij denken dat de oorlog het belangrijkste is.”
Elke deal die de zoon van Mor zou vrijlaten, zou waarschijnlijk ook de vrijlating van Hamas-gevangenen uit Israëlische gevangenissen inhouden.
“We vinden het krankzinnig dat het volk van Israël terroristen vrijlaat die vervolgens weer Joden zullen doden,” vertelde hij aan verslaggevers.
Eitan, de oudste van acht kinderen, heeft eerder tegen de familie gezegd: “Als ik gegijzeld word, doe dan geen gevangenenruil om mij vrij te laten,” zei Mor.
Uit Israëlische enquêtes blijkt dat de kloof tussen de focus op de gijzelaars of de militaire overwinning nauw aansluit bij de kloof tussen links en rechts. Terwijl conservatieve en religieuze kiezers de oorlog als topprioriteit steunen, zeggen de meer seculiere en links georiënteerde kiezers dat de vrijlating van de gijzelaars op de eerste plaats moet komen.
Mor woont in een nederzetting op de Westelijke Jordaanoever, samen met Gaza een van de twee belangrijkste Palestijnse gebieden.
Netanyahu’s basis is conservatief en religieus. Een nieuwe groep die zichzelf ‘Het Reservistenkamp’ noemt, heeft voor donderdagavond een pro-oorlogsdemonstratie georganiseerd in Jeruzalem.
Rabbijn Eli Sadan, die een militaire voorbereidingsacademie leidt op de Westelijke Jordaanoever en die heeft gezegd dat 17 van zijn afgestudeerden zijn gedood in het conflict, heeft een oproep gedaan om de demonstratie bij te wonen met de woorden: “Het bloed van de gevallenen zal niet tevergeefs zijn”.
Een aantal reservesoldaten die uit Gaza zijn teruggetrokken terwijl het leger zijn operaties herconfigureert, zeggen dat ze niet naar huis willen komen voordat ze hun werk hebben afgemaakt.
Er zijn Facebookpagina’s van soldaten die zeggen dat als ze gevangen worden genomen in de strijd, ze niet willen dat Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten in een deal voor hun vrijheid.
In 2011 ruilde Israël meer dan 1000 Palestijnse gevangenen voor één Israëlische soldaat die vijf jaar door Hamas werd vastgehouden. Velen vinden die ruil nu onverstandig.
Israël zegt te overwegen om de aanvallen uit te breiden naar de zuidelijke stad Rafah, waar meer dan een miljoen vluchtelingen zijn verzameld en ziektes zich verspreiden.
Israël zegt dat het het leger van Hamas, dat een uitgebreid netwerk van ondergrondse tunnels en infrastructuur in Gaza heeft gebouwd, moet ontmantelen. De regering van Netanyahu vreest dat milities in Libanon en op de Westelijke Jordaanoever hetzelfde zullen doen.
In de dagen na de Hamas-aanval van 7 oktober nam de regering represailles in Gaza terwijl ze nauwelijks melding maakte van de redding van de gijzelaars.
Nadat de families een lobbygroep organiseerden, waar velen zich bij aansloten die eerder hadden gedemonstreerd tegen Netanyahu’s populistische beleid, werd het bevrijden van gijzelaars al snel een officieel doel van de oorlog, samen met het verslaan van Hamas.
In november maakte een staakt-het-vuren een ruil van honderden Palestijnse gevangenen voor ongeveer 100 gijzelaars mogelijk. Er zijn er nog ongeveer 100 over en men denkt dat er nog enkele tientallen dood zijn. Er zijn 8000 Palestijnse gevangenen in Israël.
De doelen om Hamas te vernietigen en de gijzelaars veilig te stellen kunnen tegenstrijdig lijken. De makkelijkste manier om de ontvoerden vrij te krijgen zou zijn om de Israëlische gevangenissen te legen van Palestijnen en de troepen weg te halen uit Gaza. Daarom hebben de regering en het leger de twee samengevoegd alsof ze verbonden zijn.
Ze zeggen dat de beste manier om gijzelaars vrij te krijgen militaire druk is.
“Meer terroristen gedood, meer commandanten gedood, meer infrastructuur vernietigd, en deze druk leidt ons naar het bereiken van nog een belangrijk doel – het thuisbrengen van de gijzelaars,” zei luitenant-kolonel Herzi Halevi, de stafchef van het leger, woensdag.
“Dat zal niet gebeuren zonder militaire druk.”
