Saksha Menezes, Bloomberg, 15 februari 2024 – Europa staat aan de vooravond van een enorme toename van batterijprojecten voor het elektriciteitsnet na een half decennium van struikelen zonder duidelijke strategie.
Volgens Aurora Energy Research Ltd. zou er tegen 2030 een verzevenvoudiging kunnen zijn tot meer dan 50 gigawatt aan capaciteit die is aangesloten op transmissienetwerken. Het VK, Italië en Ierland zijn de top drie markten voor investeringen in opslag binnen de regio, met Spanje en Griekenland in opkomst.
“Het bouwen van batterijen op netwerkschaal begon al in 2023 en gaat nu steeds sneller”, zegt Ryan Alexander, hoofdonderzoeker voor Europese energiemarkten bij Aurora, dat zijn rapport dinsdag vrijgaf.
Nu Europa het gebruik van hernieuwbare energie snel uitbreidt om de klimaatdoelstellingen te halen, spelen batterijen een cruciale rol in de energiemarkt omdat ze elektriciteit kunnen opslaan als die er in overvloed is en kunnen ontladen als die schaars is.
De vooruitgang verloopt traag omdat veel netwerkbeheerders niet de diensten inkopen die accu’s kunnen leveren, zoals snel opstarten als de wind wegvalt, en er lange wachttijden zijn voor netaansluitingen.
Accu’s werken niet continu zoals een conventionele elektriciteitscentrale, dus hebben netbeheerders contracten nodig met het elektriciteitsnet om diensten te leveren zoals balancering voor frequentie en spanning.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Een markt voor ondersteunende diensten, waar batterijen meerdere inkomstenstromen kunnen vinden, is cruciaal voor investeringen en ontwikkeling.
“Er is geen alternatieve technologie die zo snel kan reageren als accu’s,” zegt James Basden, medeoprichter van producent Zenobe Energy Ltd.
“Netto nul is niet mogelijk zonder accu’s en batterijen.”
Sommige landen steunen ze op korte termijn op grote schaal. Het VK zal naar verwachting de energieopslagcapaciteit tegen 2030 vervijfvoudigen door middel van veilingen en versnelde aansluiting van batterijen op het netwerk.
De installaties op nutsschaal in Australië zullen dit jaar meer dan verdubbelen en de Amerikaanse Inflation Reduction Act stimuleert belastingvoordelen voor investeringen in Amerika.
Groot-Brittannië loopt voorop op het continent en voegt in 2022 meer grootschalige capaciteit toe dan welk ander land ook, volgens de industriegroep European Association for Storage of Energy.
Het net van het land biedt contracten aan om problemen met spanning, traagheid en kortsluiting op te lossen.
“Het Verenigd Koninkrijk zette al in op batterijopslag voordat iemand anders dat deed”, zegt Michael Longson, commercieel medewerker bij de Londense private equity-onderneming Gore Street Capital, die zich richt op energieopslag.
“We hebben onze eigen diensten die alleen batterijen kunnen leveren.”
De geavanceerde planning van het VK wierp in december zijn vruchten af toen een kabel die het elektriciteitsnet met Frankrijk verbond kortstondig uitviel, waardoor de frequentie enorm daalde.
De daling overschreed binnen enkele seconden de toegestane limieten en veroorzaakte bijna een black-out, maar accu’s vingen voor ongeveer 40% van het tekort op.
Waarom duurt het dan zo lang in de rest van Europa?
Het is geen kwestie van bezuinigen: de EU heeft vorig jaar 341 miljard dollar uitgegeven aan de ontwikkeling van schone technologieën – een stijging van 35% ten opzichte van het jaar daarvoor, volgens BloombergNEF.
Energieopslag, voor nutsbedrijven en individuele gebruikers, was goed voor 8,4 miljard dollar daarvan – een stijging van 64% in dezelfde periode.
“Je zult wereldwijd een exponentiële groei in batterijen zien, en de belangrijkste drijfveer daarvoor is hoe goedkoop hernieuwbare energie is geworden,” zegt Peter Kavanagh, CEO van Harmony Energy Storage Ltd.
“Je kunt maar een bepaalde hoeveelheid energie uitbouwen. Je kunt alleen een bepaalde hoeveelheid hernieuwbare energie opbouwen zonder opslag.”
Toch is energieopslag niet duidelijk gedefinieerd in de wetgeving van de EU, wat leidt tot onnodige kosten, buitensporige bureaucratie en een onzeker investeringsklimaat, volgens het EU-agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER).
Duitsland bijvoorbeeld beschouwt batterijen als zowel producenten als consumenten van energie, wat betekent dat bedrijven die batterijen gebruiken twee keer moeten betalen voor een aansluiting op het elektriciteitsnet. In juli werd wetgeving ingevoerd om dit te stroomlijnen.
De EU vereist ook dat ontwikkelingsplannen worden goedgekeurd door individuele staten, die verschillende eisen en definities hebben. Dat betekent dat bedrijven hun bedrijfsmodellen niet over de grens kunnen knippen en plakken.
“Frankrijk, Duitsland en Polen zien wat er in het VK gebeurt en zeggen: ‘Geweldig, batterijen werken'”, aldus Kavanagh, wiens bedrijf installaties op nutsschaal exploiteert in het VK.
“Laten we het beleid omarmen en veranderen om ze mogelijk te maken.”
Er wordt al enige vooruitgang geboekt. In december keurde de EU het plan van Italië goed om 17,7 miljard euro uit te trekken voor de bouw van meer dan 9 gigawatt aan opslagcapaciteit.
De Duitse energiegigant RWE AG bouwt een project op nutsschaal in Nederland om zijn offshore windmolenpark OranjeWind in het net te integreren.
In eigen land heeft het bedrijf een megabatterij in gebruik genomen in Lingen en Werne en bouwt het een systeem van vergelijkbare grootte op twee locaties in Noordrijn-Westfalen.
Huishoudens in Duitsland en Nederland hebben in hoog tempo thuisbatterijen geïnstalleerd, deels ondersteund door overheidssubsidies.
Accu’s voor woningen zijn nu de grootste bron van opslagvraag in de regio en dat zal zo blijven tot 2025, wanneer de schaal van het elektriciteitsnet sterk zal toenemen, aldus BNEF.
De recente aankondiging van Duitsland, de grootste economie in de regio, om tegen 2028 elementen van een capaciteitsmarkt te ontwerpen en te implementeren, zal waarschijnlijk nog sterkere stimulansen creëren voor ontwikkelaars en investeerders om extra batterijcapaciteit op netwerkschaal uit te bouwen.
“Netbeheerders zullen willen vertrouwen op stationaire accu’s om te helpen wanneer het systeem dat nodig heeft, en niet hun vingers kruisen dat je thuis je EV hebt aangesloten om te helpen,” zei Alexander.
