Binnenland

Bereidheid mantelzorg neemt toe, maar varieert wel per zorgtaak

15-02-2024 12:49

Illustratiebeeld. Foto @CDC

Naar verwachting al de komende decennia vaker een beroep worden gedaan op burgers om mantelzorg te verlenen. Onderzoek van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg laat zien dat de bereidheid hiertoe onder burgers hoog is, zij het met variatie per zorgtaak.

Met name voor het bieden van emotionele steun en praktische hulp is de bereidheid hoog, terwijl de bereidheid om te helpen bij persoonlijke verzorging en verpleegkundige taken aanzienlijk lager ligt.

Toenemende vergrijzing vraagt om inzicht

De behoefte aan mantelzorg zal naar verwachting toenemen door factoren zoals vergrijzing, een groeiend aantal mensen met chronische aandoeningen en beleidsinitiatieven gericht op het bevorderen van zelfstandig thuis wonen. Daarom is het van belang om inzicht te hebben in hoeverre burgers bereid zijn om zorg en hulp aan hun naasten te bieden.

De bereidheid tot het verlenen van mantelzorg was al hoog en is tussen 2013 en 2022 verder toegenomen. Uit peilingen binnen het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg blijkt dat in 2013 zo’n 74 procent van de burgers bereid was hulp en zorg te bieden aan een naaste. In 2022 was dit percentage zelfs gestegen tot 78 procent.

Met name onder 75-plussers is de bereidheid gegroeid, van 42 procent in 2013 naar 60 procent in 2022.

Emotionele steun en verpleegkundige zorg

Burgers geven de voorkeur aan het verzorgen van hun partner of kind en zijn bereid om een breed scala aan taken op zich te nemen. Net als in 2013 zijn mensen die bereid zijn tot het verlenen van mantelzorg voornamelijk geneigd om dit te doen voor hun partner (81 procent) of kind (66 procent).

De bereidheid tot het verlenen van specifieke hulp en zorgtaken verschilt echter per individu, waarbij emotionele steun het meest wordt geboden en verpleegkundige zorg het minst. Gezien de verwachting dat de behoefte aan mantelzorg zal toenemen, is het cruciaal om te blijven monitoren hoeveel mensen daadwerkelijk bereid zijn om voor hun naasten te zorgen, en welke factoren mogelijk belemmerend zijn voor het daadwerkelijk bieden van mantelzorg.

Dit zijn belangrijke vraagstukken waar toekomstig onderzoek zich op kan richten.

Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van een vragenlijst die het Nivel in 2013 en in 2022 heeft verstuurd naar 1500 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. De respons was 51 procent in 2013 en 46 procent in 2022.