Het land dat voor het eerst ‘totaalvoetbal’ naar de wereld bracht, kan binnenkort weer een rol gaan spelen met zijn economie. Nu er over een Nederlands WK-bod wordt gefluisterd, vragen velen zich af: gaat dit prestigieuze toernooi veel geld opleveren of wordt het een kostbare gok?
De aantrekkingskracht van het WK valt zeker niet te ontkennen. Het is het meest bekeken sportspektakel ter wereld, dat miljoenen fans lokt, miljarden aan inkomsten genereert en, nog belangrijker, landen op het wereldtoneel opnieuw definieert. Maar onder de glitter en glamour gaat een ingewikkelde economische vergelijking schuil, met evenveel mogelijke voordelen als enkele valkuilen voor de Nederlandse economie.
En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er onmiddellijke economische gevolgen zijn. Een studie van Oxford Economics, opgesteld voor de FIFA over het WK 2018 in Rusland, schat dat het organiseren van het WK voetbal het bbp van het gastland met 13,2 miljard dollar (12,3 miljard euro) kan verhogen. Leiders van de golf zijn:
Directe uitgaven: gastlanden vinden fans en toeristen die hotelkamers vullen, in restaurants eten en bussen en taxi’s voltanken. Fans kopen kaartjes voorwedstrijden, wat betekent dat fans in werkelijkheid elke beschikbare dollar uitgeven. Volgens een rapport van MasterCard uit 2022 geeft de gemiddelde WK-bezoeker meer dan 900 dollar (837 euro) per reis uit.
Het creëren van werkgelegenheid: Het WK creëert veel tijdelijke werkgelegenheid, vooral in sectoren als horeca, detailhandel, veiligheid en transport. Uit een ander onderzoek aan de Universiteit van Johannesburg uit 2014 blijkt dat het WK voetbal in Zuid-Afrika in 2010 ruim 130.000 tijdelijke banen heeft gecreëerd.
Het WK kan ook een goede springplank zijn voor economische groei op de langetermijn. Tijdens de toernooiperiode ziet het doorgaans modernisering van deinfrastructurele vereisten, van de stadions tot de transportnetwerken en decommunicatiesystemen. Dit alles bevordert niet alleen de interesse van de fans,maar blijft ook nog jaren in het gastland.
Bovendien zou het WK een impuls kunnen geven die de ontwikkeling van dergelijktoerisme en de naamsbekendheid van landen zou kunnen bevorderen. Een goedgeorganiseerd toernooi kan de ogen van de wereld richten op de cultuur,infrastructuur en gastvrijheid van het land, wat toekomstige toeristen en buitenlandseinvesteringen kan aantrekken.
Dit zijn enkele van de factoren waarmee rekening moet worden gehouden: Hoewel het aantrekkelijke economische kansen met zich meebrengt, brengt het WK voetbal een hele reeks risico’s met zich mee.
Kosten van hosting: dit omvat de bouw en renovatie van stadions, het upgraden van de infrastructuur en veiligheidsoperaties, die allemaal een vrijwel oneindige hoeveelheid fiscale middelen vereisen voor het gastland. Het roept op tot transparantie in de overheidsuitgaven en tot kosten-batenanalyses.
Ontheemding en ontwrichting: Hier kunnen we leren dat de lokale bevolking en bedrijven van grote infrastructuurprojecten te lijden hebben onder tijdelijke ontwrichting en ontheemding, wat een onvermijdelijk kenmerk is. Mitigatiemaatregelen en betrokkenheid van de gemeenschap.
Witte Olifanten: Overambitieuze of onnodige infrastructuurprojecten kunnen soms uitmonden in ‘witte olifanten’, dure investeringen in verhouding tot het gebruik ervan. Zorgvuldige planning en haalbaarheidsstudies zijn de sleutels om dergelijke valkuilen te vermijden.
Sommige van de eerdere onderzoeken naar de Wereldbeker lijken misschien een aantal lessen daaruit te kunnen leren voor de organisatoren van het WK 2022 in Qatar. Blijf op de hoogte van het laatste Nederlands elftal nieuws om te zien hoe zij zich voorbereiden op dit toernooi.
Er wordt heel vaak nogal negatief over het Braziliaanse WK 2014 gesproken, waarbij overweldigende kosten en vertragingen bij de ontwikkeling van de infrastructuur het economische effect in de weg staan.
Het WK voetbal dat in 2002 in Zuid-Korea werd gehouden, wordt daarentegen tot op de dag van vandaag met veel aanzien gewaardeerd vanwege de effectiviteit van de organisatie en de modernisering van de infrastructuur die het land ten goede is gekomen.
De economische impact van het WK-bod zal een zeer nauwkeurige afweging vereisen. Bij een dergelijke beoordeling zullen de waarschijnlijke voordelen worden afgewogen tegen de kosten; het betekent hoge prioriteit.
Dit komt omdat geloofwaardigheid vertrouwen schept, dus het land moet ook openhartig zijn over de overheidsuitgaven en het publiek betrekken bij het besluitvormingsproces.
Met een passend programma en goed management zou het voor Nederland een gouden economische kans kunnen worden. Nederlanders moeten het WK beschouwen als een strategisch economisch spel, waarbij transparant leren van ervaringen voorop staat en de nadruk moet liggen op de voordelen op de lange termijn, niet op de korte termijn.
