Redactie, TPO, 15 april 2024 – De voorjaarsnota van minister Steven van Weyenberg (D66) onthult dat de extra miljarden die het demissionaire kabinet investeert, grotendeels voortkomen uit meevallers op diverse begrotingen, meldt het ANP.
Hoewel deze investeringen niet direct een negatief effect hebben op de overheidsfinanciën, blijft de financiële speelruimte voor een nieuw kabinet zeer beperkt.
Een aanzienlijk deel van de extra toewijzingen gaat naar militaire en humanitaire steun aan Oekraïne (4,4 miljard euro extra). Ook ontvangen gemeenten en provincies structureel extra middelen (700 miljoen euro extra),
Defensie wordt eenmalig versterkt met een extra toewijzing voor onder andere luchtverdediging (500 miljoen euro).
Echter, naast deze extra uitgaven zijn er ook tegenvallers, zoals de noodzaak voor extra financiering voor asielopvang (ruim 1 miljard euro extra) en de afhandeling van verschillende crises, zoals het schandaal rond de kinderopvangtoeslag (1,3 miljard euro extra) en de gevolgen van de gaswinning in Groningen (half miljard euro extra).
Ondanks deze investeringen blijft het begrotingstekort binnen de gestelde grenzen, 2,5 procent van de total omvang van de economie.
Het zogeheten EMU-saldo, ook wel overheidssaldo genoemd, is de optelsom van alle inkomsten en uitgaven van de Rijksoverheid en de decentrale overheden. Dit saldo blijft ook in 2025 met 2,8 procent onder het afgesproken maximum van 3 procent tussen de eurolanden.
Minister Van Weyenberg benadrukt de noodzaak van terughoudendheid en spreekt van een beleidsarme begroting. Hij stelt dat factoren zoals vergrijzing de komende jaren druk zullen blijven uitoefenen op de overheidsfinanciën, maar acht forse bezuinigingen of lastenverzwaringen onwenselijk voor een demissionair kabinet.
Normaal gesproken ontvangt de Tweede Kamer deze update van de Rijksbegroting jaarlijks voor 1 juni, maar vanwege de onderhandelingen tussen PVV, VVD, NSC en BBB voor de vorming van een nieuw kabinet, wordt deze nu eerder gepresenteerd.
De informateurs hebben gevraagd om de vervroegde presentatie van de nota, omdat de kabinetsformatie wordt bemoeilijkt door de huidige staatsfinanciën. Demissionair minister Steven van Weyenberg van Financiën heeft dit verzoek niet onredelijk gevonden en heeft besloten de voorjaarsnota gelijk naar de Tweede Kamer te sturen.
