Redactie, TPO, 17 april 2024 – De Inspectie van het Onderwijs roept op tot een herziening van het onderwijssysteem, waarbij scholen en opleidingen die worstelen met onderwijskwaliteit en basisvaardigheden kunnen leren van de successen van hun beter presterende tegenhangers.
Dat valt te lezen in het woensdag gepubliceerde rapport ‘De Staat van het Onderwijs 2024‘, waarin wordt geconcludeerd dat de verschillen tussen scholen te groot zijn.
Een aanzienlijk aantal scholen kreeg tijdens de beoordeling een onvoldoende, terwijl er ook scholen zijn waar het wel goed gaat, met hoog presterende leerlingen en minimale lerarentekorten.
De noodzaak voor ambitieuzer optreden van onderpresterende scholen door te leren van succesvolle praktijken elders, wordt in het rapport benadrukt.
‘De Staat van het Onderwijs 2024’ onthult grote discrepanties tussen scholen, waarbij sommige erin slagen bijna alle leerlingen naar behoren te laten presteren, terwijl anderen hierin tekortschieten.
Dit geldt zowel voor basisonderwijs als voor het hoger onderwijs, waarbij de toegang tot vervolgopleidingen sterk kan verschillen.
Het gebrek aan uniformiteit in onderwijskwaliteit en kansen voor leerlingen en studenten is een urgent probleem, dat volgens de Inspectie dringend moet worden aangepakt.
Positieve praktijken moeten breder worden verspreid en geïmplementeerd op nationaal niveau, waarbij de focus ligt op bewezen effectieve interventies geleid door succesvolle scholen en instellingen.
Er is een groeiende bezorgdheid over de beheersing van basisvaardigheden door leerlingen en studenten, evenals over het nijpende tekort aan leraren en schoolleiders. Dat geldt vooral op scholen die al kampen met uitdagende leerlingpopulaties.
Ondanks jaren van waarschuwingen van de inspectie blijft de kwaliteit van extra ondersteuning op veel scholen onvoldoende. Het percentage scholen met een onvoldoende beoordeling voor onderwijskwaliteit is verontrustend hoog, wat wijst op een systematisch probleem dat een grote groep leerlingen treft.
Los van alle uitdagingen zijn er volgens het rapport ook scholen en instellingen die succesvol zijn in het bereiken van hun educatieve doelen en het maximaliseren van kansen voor hun leerlingen en studenten.
Om deze problemen aan te pakken en goed onderwijs voor iedereen te waarborgen, is volgens de Inspectie een integrale aanpak nodig waarbij politiek, besturen, schoolleiders en docenten samenwerken. Er moet meer regie worden genomen om de kaders vast te stellen voor een lange-termijn-aanpak en passende financiering.
Dit vereist naar eigen zeggen een collectieve inspanning om focus aan te brengen, effectieve professionalisering te bevorderen en de vrijblijvendheden in het onderwijssysteem te verminderen.
Het is volgens de Inspectie van het Onderwijs van essentieel belang dat alle betrokken partijen hun verantwoordelijkheid nemen om de problemen aan te pakken en de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.