Redactie, TPO, 26 april 2024 – Het Amerikaanse Hooggerechtshof boog zich donderdag tijdens een hoorzitting over de vraag: Kan een voormalig president vervolgd worden voor strafbare zaken die hij tijdens zijn presidentschap heeft begaan?
Na lagere rechtbanken die oordeelden dat voormalig president Donald Trump geen aanspraak kon maken op immuniteit, heeft Trump deze kwestie voorgelegd aan de opperrechters, meldt het RD. Deze uitspraak betrof Trumps pogingen om de uitslag van de presidentsverkiezingen van 2020 ongedaan te maken.
Trump beweert dat het onmogelijk is om te regeren als een president deze immuniteit wordt ontnomen. Tegenstanders stellen dat een president onbeperkte macht krijgt als deze immuniteit onbegrensd is, wat de democratie in de VS feitelijk zou ondermijnen.
De zaak voor het Hooggerechtshof heeft verstrekkende gevolgen, zoals opperrechter Neil Gorsuch benadrukte: “We doen een uitspraak die geldt tot in eeuwigheid.”
Een uitspraak in het voordeel van Trump zou de basis voor vervolging in drie prominente zaken ondermijnen, waaronder zijn betrokkenheid bij de Capitoolrellen en het bezit van geheime documenten in Mar-a-Lago.
Tijdens de hoorzitting stelden de opperrechters vragen die aangaven dat zij niet geneigd zijn tot een onbeperkte strafrechtelijke immuniteit. Conservatieve leden lijken echter neiging te hebben om onderscheid te maken tussen ‘officiële handelingen’ en ‘privédaden’ van een president, waarbij zij immuniteit willen toekennen aan eerstgenoemde.
De advocaten van de aanklager die Trump wil vervolgen voor verkiezingsmanipulatie werden door opperrechter Samuel Alito gevraagd of president Franklin Delano Roosevelt had kunnen worden aangeklaagd voor het interneren van Japanse Amerikanen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Advocaat Michael Dreeben antwoordde dat dit inderdaad mogelijk was geweest in de huidige tijd. Hierop vroeg de liberale opperrechter Ketanji Brown Jackson aan een advocaat van Trump: “Waarom zou de president niet verplicht zijn de wet te volgen wanneer hij zijn officiële handelingen verricht?”
De conservatieve opstelling van de meerderheid van de opperrechters heeft het principe dat niemand boven de wet staat enigszins in twijfel getrokken, klaagde liberale rechter Sonia Sotomayor na afloop.
Verder lijken de opperrechters geen haast te hebben, wat in het voordeel van Trump spreekt. Twee van de drie rechters die Trump benoemde tijdens zijn ambtstermijn, Neil Gorsuch en Brett Kavanaugh, lieten doorschemeren dat mogelijk meer hoorzittingen nodig zouden zijn om het onderscheid tussen de officiële handelingen en privéhandelingen van de voormalige president te verduidelijken.
Hierdoor kan Trump mogelijke processen voorbij de datum van de presidentsverkiezingen schuiven.
De oud-president zelf kon niet aanwezig zijn bij de zitting van het Hooggerechtshof, omdat hij moest verschijnen bij de rechtbank in New York voor het zwijggeldproces. Dit proces verloopt niet gunstig voor hem, mede door klachten over het herhaaldelijk overtreden van een spreekverbod.
