Demissionair kabinet maakt strijd tegen desinformatie intensiever

Het demissionair kabinet presenteert een stevig pakket aan nieuwe maatregelen om desinformatie tegen te gaan. Zo komt er onder meer een meldvoorziening, geschillenbeslechtingsorgaan en een kenniscentrum, waarmee burgers geschillen over contentmoderatiebesluiten van online platformen kunnen voorleggen.

Redactie, TPO, 18 juni 2024 – Ook wordt een aanvullende subsidie verstrekt aan het BENEDMO-consortium (een Vlaams-Nederlands initiatief om desinformatie te detecteren, monitoren, bestuderen en tegen te gaan) om het factcheckersnetwerk in Nederland te versterken, aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Verder worden maatregelen genomen om verspreiders en verspreiding van desinformatie aan te pakken, de weerbaarheid van burgers te versterken en de kennisontwikkeling over de problematiek en effectieve aanpak te verbeteren.

‘Risico voor vrij en open debat’

De verspreiding van desinformatie, zowel nationaal als internationaal, vormt volgens het ministerie een groot risico voor het vrije en open debat. Sinds 2017, toen het demissionair kabinet het eerste beleid tegen desinformatie presenteerde, is de verspreiding van desinformatie door de opkomst van generatieve AI in omvang en intensiteit toegenomen.

Deze technologische ontwikkelingen hebben de uitdaging om desinformatie te bestrijden vergroot.

Statelijke actoren treden steeds assertiever op en proberen met informatieoperaties de informatieomgeving te manipuleren. In de afgelopen maanden hebben landen zoals Duitsland en Frankrijk meerdere van dergelijke desinformatiecampagnes blootgelegd. Binnen Nederland signaleren de AIVD en de NCTV dat onze democratische rechtsstaat onder druk komt te staan door extremistische handelingen van aanhangers van complottheorieën, aldus het ministerie.

Coördinerend demissionair staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties en Digitalisering, Alexandra van Huffelen (D66): “Iedereen moet de informatie die zij on- en offline vinden kunnen vertrouwen zodat keuzes gebaseerd zijn op betrouwbare informatie. Dit uitgangspunt vormt het fundament van de Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren. Het kabinet neemt nu extra noodzakelijke maatregelen om de kennis en het bewustzijn rond desinformatie te vergroten en de impact hiervan te verkleinen. Dit door verspreiders en de verspreiding van desinformatie aan te pakken en de online weerbaarheid van mensen in Nederland tegen desinformatie te verhogen.”

Impact op vaccinatiegraad

Desinformatie over vaccinaties is een van de drie waarschijnlijke hoofdredenen voor de dalende vaccinatiegraad, stelt het ministerie. Het demissionair kabinet heeft vier cruciale aandachtsgebieden geïdentificeerd die beschermd moeten worden tegen de risico’s van desinformatie: democratische processen (zoals verkiezingen), volksgezondheid (inclusief mentale gezondheid en vaccinaties), sociale en maatschappelijke stabiliteit, en (internationale) veiligheid en stabiliteit.

Bij alle stappen die het kabinet onderneemt, blijven de waarden en grondrechten van de rechtsstaat, zoals vrijheid van meningsuiting en persvrijheid, centraal staan. Deze balans is essentieel om effectief te kunnen optreden tegen desinformatie zonder de fundamenten van de democratie te ondermijnen.

Demissionair minister Hugo De Jonge (CDA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties: ”Desinformatie ondermijnt het vertrouwen in de democratie. De ontwikkelingen op het terrein van desinformatie gaan snel. Het is het daarom belangrijk dat we steeds oog blijven houden voor nieuwe risico’s. Daarom verkennen we, op basis van wetenschappelijk onderzoek en kennis van bevriende landen, de mogelijkheden tot aanvullende acties en maatregelen voor Nederland. Hiermee beschermen we onze democratische rechtstaat en individuele burgers, nu en in de toekomst, tegen de ondermijnende impact van desinformatie.”