Redactie, TPO, 7 augustus 2024 – Volgens The New York Times (NYT) “wennen Oekraïense piloten momenteel aan het uitvoeren van operaties op kleine schaal,” maar zijn ze nog niet in directe gevechten verwikkeld met Russische troepen. Dit zou duiden op een fase van aanpassing en voorbereiding voordat de gevechtsvliegtuigen volledig operationeel kunnen worden ingezet.
Oekraïense functionarissen waarschuwden al eerder dat vertragingen in de levering van de F-16’s de effectiviteit van de gevechtsvliegtuigen op het slagveld zouden kunnen verminderen. Deze vertragingen geven Rusland de tijd om zijn tactieken aan te passen, wat de strategische voordelen van de F-16’s zou kunnen ondermijnen.
Echter, uitgaande van de berichtgeving van NYT, had een snellere levering geen verschil gemaakt.
Het ministerie van Defensie bevestigt noch ontkent de berichtgeving van The New York Times. Een woordvoerder van de minister van Defensie, Ruben Brekelmans (VVD), laat TPO desgevraagd weten:
Zo spreekt Nederland volgens de woordvoerder bijvoorbeeld met buitenlandse militaire partners en met de industrie. Ook wordt er gekeken of opleidingen kunnen worden versneld.
Desgevraagd benadrukt de woordvoerder: “De inzet van Nederlandse vliegers in Oekraïne is niet aan de orde.”
Nederland heeft het initiatief genomen tot het opzetten van een Europees F-16-trainingscentrum in Roemenië (EFTC), waar volgens de woordvoerder nu Roemeense vliegers worden getraind:
In totaal stelde Nederland 42 F-16’s beschikbaar aan Oekraïne, waarvan 18 gevechtsvliegtuigen bestemd voor opleidingsdoeleinden in Roemenië en de overige zijn voor directe levering aan Oekraïne. De woordvoerder laat weten dat er momenteel 14 Nederlandse toestellen op het EFTC staan en de opleidingscapaciteit wordt uitgebreid met nog 4 Nederlandse toestellen.
Daarbij worden er vanuit Nederland 24 F-16’s gereed gesteld voor Oekraïne, maar ook over de levering van deze toestellen communiceert het ministerie terughoudend vanwege diezelfde operationele veiligheid: “Dit is ook op uitdrukkelijk verzoek van Oekraïne.”
Ook heeft de luchtmacht reeds trainingen verzorgd voor F-16 onderhoudspersoneel in Nederland. “Hier blijven we de komende tijd mee doorgaan, want om een F-16 operationeel in te zetten heb je meer nodig dan alleen vliegers”, aldus de woordvoerder.
Nederland maakte afgelopen maart 150 miljoen euro vrij voor de aankoop van munitie voor F-16’s die Oekraïne wordt geleverd en maakte afgelopen juli nog eens 300 miljoen euro extra vrij. Volgens de woordvoerder blijft dit bedrag beschikbaar voor de F-16’s en wordt de bewapening rechtstreeks bij de industrie gekocht.
Minister van Defensie Ruben Brekelmans zei in een eerdere verklaring afgelopen juli: “De Oekraïners moeten niet alleen kunnen vliegen met de F-16’s. Ze moeten ook in staat zijn de toestellen in te zetten. Bewapening is daarom cruciaal. Met de munitie die we aanschaffen kunnen de F-16’s helpen om Russische aanvallen af te slaan.”
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky bevestigde zondag de aankomst van F-16 gevechtsvliegtuigen in Oekraïne, zonder details te geven over het aantal, de locaties en de operationele taken. Deze aankondiging viel samen met de viering van de Dag van de Luchtmacht in Oekraïne.
Bloomberg rapporteerde eerder over de aankomst van een klein aantal gevechtsvliegtuigen op 31 juli. Volgens NYT, verwijzend naar een eigen bron, ging het om 6 F-16’s die vanuit Nederland naar Oekraïne waren overgebracht.
Deze beperkte capaciteit benadrukt de uitdaging waarmee Oekraïne wordt geconfronteerd bij het integreren van deze geavanceerde vliegtuigen in hun strijdkrachten.
