Binnenland

Eerste begrotingsraad kabinet Schoof: bezuinigingen en prioriteiten op de agenda

21-08-2024 09:59

Bordesfoto van het kabinet-Schoof. Foto @Valerie Kuypers/Rijksoverheid

Het kabinet van premier Dick Schoof staat voor belangrijke beslissingen nu woensdag de eerste begrotingsraad plaatsvindt in het Catshuis. Tijdens deze bijeenkomst zullen de kabinetsleden de onderhandelingen starten over de miljoenennota, die op Prinsjesdag gepresenteerd wordt. Centrale vraag: zijn er bezuinigingen nodig zijn en, zo ja, waar moeten deze precies plaatsvinden.

 

Redactie, TPO, 21 augustus 2024 – Het Centraal Planbureau (CPB) waarschuwt namelijk dat het begrotingstekort in 2025 steeds dichter bij de in Europa afgesproken grens komt, hoewel het nog net onder het maximum van 3 procent blijft.

Volgens het CPB zal het begrotingstekort in 2024 oplopen tot 2,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Hoewel dit een lichte verbetering is ten opzichte van de eerder voorspelde 2,8 procent, blijft het dicht in de buurt van de Europese grens.

Premier Schoof reageert voorzichtig optimistisch op deze cijfers, maar erkent dat de financiële situatie op langere termijn bijsturing vereist, meldt het ANP. Hij geeft aan dat tijdens de gesprekken in het Catshuis zal blijken hoe snel en ingrijpend het kabinet wil ingrijpen.

Zuiniger koers varen

Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) heeft al laten doorschemeren dat hij een zuiniger koers zal varen. Voor nieuw beleid is momenteel geen extra geld beschikbaar en Heinen wil nog niet speculeren over mogelijke bezuinigingen, hoewel hij deze niet uitsluit.

De minister benadrukt dat in het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB is afgesproken dat bezuinigingen de voorkeur hebben als het begrotingstekort de Europese grens dreigt te overschrijden.

Heinen wees er vorige week op dat extra uitgaven gedekt moeten worden, verwijzend naar verschillende financiële tegenvallers die het kabinet te verduren heeft.

 

Extra druk op de begroting

Zo moet de overheid aanzienlijke bedragen terugbetalen na rechterlijke uitspraken over box 3, de verkoop van de Duitse tak van staatsbedrijf TenneT is mislukt en de compensatie voor gedupeerde ouders in het toeslagenschandaal is hoger dan verwacht.

Deze ontwikkelingen zorgen voor extra druk op de begroting en maken de noodzaak van een zuiniger beleid des te groter.

Premier Schoof verwacht dat de besprekingen tussen de ministers “nog best wel stevig” zullen zijn, gezien de uiteenlopende belangen. Zo heeft onderwijsminister Eppo Bruins (NSC) al aangegeven dat er op zijn departement weinig ruimte is voor verdere bezuinigingen, aangezien daar al wordt gesneden in de budgetten.

Bruins waarschuwt dat verdere bezuinigingen schadelijk kunnen zijn voor de kwaliteit van het onderwijs.

Veiligheid van het land

Aan de andere kant staat defensieminister Ruben Brekelmans (VVD), die zich vastberaden toont om te blijven investeren in defensie. Brekelmans wijst op de verplichtingen die Nederland heeft binnen de NAVO en benadrukt dat de veiligheid van het land niet in het geding mag komen door bezuinigingen.

Dit kan leiden tot spanningen in de gesprekken, aangezien andere ministeries mogelijk wel moeten inleveren.

Zoeken naar balans

Het is duidelijk dat het kabinet Schoof voor een moeilijke taak staat. Terwijl sommige ministers vastbesloten zijn hun departementen te beschermen tegen bezuinigingen, zal de premier moeten zoeken naar een balans om het begrotingstekort onder controle te houden.

De uitkomst van de begrotingsraad zal bepalen welke koers het kabinet zal varen in aanloop naar Prinsjesdag en de presentatie van de miljoenennota.